Hoe ga jij om met een schrijfblokkade?

Een ritje maken in de trein of bus met nieuwe muziek (meestal film- of trailer muziek). Als ik dan naar buiten staar terwijl ik de nieuwe muziek luister helpt dit meestal gelijk om mijn blokkade op te heffen, omdat het zoveel nieuwe ideeën creëert. Terwijl je reist lijkt de tijd ook stil te staan, want er is niets dat je aandacht kan afleiden van je fantasieën, niets dat je kan doen behalve wachten tot het ritje voorbij is. Daardoor krijg ik rust en kan ik beter nadenken over mijn schrijfwerk en creaties.

Als één verhaal niet wil vlotten, schakel ik meestal gewoon over naar een ander verhaal waar ik mee bezig ben. Iets huishoudelijks gaan doen of douchen/in bad wil ook wel eens helpen om een plothole opgevuld te krijgen in mijn hoofd.

Een dagje rust, of gewoon doordoen al is het niet goed. Tot nu toe leidde dat tot betere ideeën.

Ik heb één echte schrijfregel en dat is de één-woord-per-dag-regel. Dat hoeft geen fantastisch woord te zijn, 'de' is ook een woord. :D Maar het zorgt er in ieder geval voor dat ik iedere dag bezig blijf met mijn boek/verhaal, zelfs al gaat het schrijven lastig, en heb ik mijzelf zo diep ingegraven dat ik niet meer weet hoe ik verder moet. Wat mij ook helpt: - rustig teruglezen wat ik al geschreven heb, om het gevoel van het verhaal weer te krijgen - het een paar dagen/weken wegleggen en aan een ander idee werken - bedenken dat wat ik vandaag ook schrijf, morgen kan ik het schrappen of herschrijven!

Schrijven is voor mij (heel leuk) werk. Dus als het een keer niet lukt, zet ik gewoon door. Als verpleegkundige kun je ook niet op een bankje in het zonnetje gaan zitten, omdat je er niet zo'n zin in hebt. Misschien is het dan even niet zo goed wat ik schrijf, maar wat op papier/het scherm staat, kan herschreven worden. Schrijf je niks, dan valt er ook niks te herren.

Reinoud, wat bedoel je met schrijfblokkade? Even niet weten hoe je verhaal verder loopt? Dan is wat bovenstaand staat goed. Even wat anders doen, wat gegevens opzoeken (research voor je verhaal), ander stuk tekst oppakken. etc. etc Of bedoel je een echt writersblock? Niet meer weten hoe het schrijven in het algemeen verder moet. Tegen een wit scherm aankijken, doodsbang zijn voor woorden, ofwel huizenhoog tegen schrijven opzien? Dan is er maar een oplossing: discipline. Jezelf dwingen tot woorden, tot zinnen. Of een ander vak zoeken...

Ik heb heel lang een kaartje boven m'n schrijfwerkplek gehad waarop stond 'a body in motion is a mind in motion'. Dat was reclame voor iets, ooit, en op mij zeer van toepassing. Als ik vast zit met schrijven, moet ik een eindje gaan lopen, fietsen, zwemmen enzovoort. Het werkt vrijwel altijd: ik kom dan weer op nieuwe ideeën, de puzzelstukjes vallen in elkaar, soms 'schrijf' ik hardlopend of fietsend zelfs hele zinnen. Soms is zelfs opstaan en een beetje rommelen (afwassen, planten water geven) al genoeg; bij grotere blokkades gaat het meer om een paar uur actief de buitenlucht in. Gelukkig sport ik ook heel graag, al is het maar vanwege het effect op m'n denken, maar verder heeft het ook nog een heel aantal andere prettige en nuttige kanten. Toen ik een paar jaar geleden m'n hand gebroken had en daardoor niet zo veel kon, stokte ook mijn creativiteit. Ik kon niet op de fiets naar mijn werk, en hobbelen in een bus werkt niet. Zelfs niet kunnen afwassen scheelde al. Ik had hier toevallig vorige week zelf een blogpost over geschreven naar aanleiding van een concreet voorval: http://www.lhcornelis.nl/weblog/?p=1952 (mijn weblog is vooral gericht op zakelijk schrijven). En iemand die veel heeft geschreven over de relatie tussen duursport en denken en waar ik veel van herken is Marc Van den Bossche (boeken 'Wielrennen' en 'Sport als levenskunst'). Wat writer's block kan voorkomen is het schrijven zonder dat je interne criticus zich ermee bemoeit. Ik schrijf dan wel eens met de hand een 'wegwerpversie' - zo van: dit hoeft nog niet 'voor het echie'. Ik heb op dat vlak veruit het meeste geleerd van The Artist's Way van Julia Cameron, dat hele proces heb ik jaren geleden doorlopen en dat was de moeite meer dan waard, en ook een keer een soort NaNoWriMo doen was leerzaam om de criticus te 'dresseren'. Maar op het moment van acute blokkade werkt dat bij mij niet meer, het is echt ter preventie, op de korte en lange termijn. Louise

Wat voor mij goed werkt is een stukje herschrijven. Dan kom ik vanzelf weer goed in het verhaal en kan ik meestal wel doorwerken. Research doen is ook een goede manier om weer verder te kunnen. Lukt het niet, dan switch is naar mijn andere manuscript. Ik vind het nl erg prettig om aan meerdere verhalen tegelijk te werken.

Slapen. Als het echt niet meer lukt dan ben ik gewoon te moe.

Reinoud, wat bedoel je met schrijfblokkade? Even niet weten hoe je verhaal verder loopt? Dan is wat bovenstaand staat goed. Even wat anders doen, wat gegevens opzoeken (research voor je verhaal), ander stuk tekst oppakken. etc. etc Of bedoel je een echt writersblock? Niet meer weten hoe het schrijven in het algemeen verder moet. Tegen een wit scherm aankijken, doodsbang zijn voor woorden, ofwel huizenhoog tegen schrijven opzien? Dan is er maar een oplossing: discipline. Jezelf dwingen tot woorden, tot zinnen. Of een ander vak zoeken...

Heel goede vraag. Hier zou ik ook graag een antwoord op zien van Reinoud. Het gaat namelijk om twee heel verschillende dingen.

Heel erg bedankt voor jullie reacties. Om antwoord te geven op de vraag van Johan: een echte writer's block wil ik hiermee niet aankaarten. Wij zijn op zoek naar leuke of eigenaardige methodes die schrijvers hanteren om door te schrijven als het even niet meezit. Een voorbeeld is te nemen aan reactie #7 van LouiseSchrijft (kaartje boven je werkplek) of de 'één-woord-per-dag-regel' van Thule82.

Een paar bladzijden lezen in Ulysses van James Joyce. Soms is een enkele regel al genoeg om in mijn hoofd een wereld te openen. Ik staakte mijn poging om Ulysses helemaal te lezen, want elke bladzijde maakt zoveel los, dat ik nog jaren vooruit kan. Bij herlezen krijg ik weer totaal andere beelden. Ja, James Joyce kan ik van harte aanbevelen.

Met een woord per dag zou ik er niet komen. Zoals Helga al aanhaalt, is gewoon doorzetten dan het enige dat erop zit. Op een gegeven moment schiet het verhaal wel weer los, al gaat daar bij mij wel veel ge-alt-tab aan vooraf. Beetje googlen hier, beetje twitteren daar. Maar ondertussen denk ik wel degelijk na.

Met een woord per dag zou ik er niet komen.

Ik ook niet. Ik eis minimaal 500 woorden per dag van mezelf. Meestal worden het er dan vanzelf meer... En inderdaad tussen het Facbooken, googlen, wikipedia'en enzo door.

Van de week gemerkt dat inspiratie ook naar boven kan komen als je onder een zonnebank ligt. Je kan niks, ligt stil, je rug doet goed zeer en je hersens willen dat twintig minuten snel voorbij gaan. Ik verzin van alles. Vooral wat ik in het echte leven niet zou durven. Iemand omleggen? 20 minuten zijn zo voorbij als je gaat nadenken hoe je dit wilt laten verlopen. Heb je daarna nog geen inspiratie dan heb je wel een mooi kleurtje. Dat dan weer wel.

Oké, zo'n methode heb ik ook wel. Als ik flink wil nadenken over mijn verhaal, ga ik in bad. Niet overdag, maar 's avonds. Mijn bad is Bloems zonnebank.

Met een woord per dag zou ik er niet komen.

Ik ook niet. Ik eis minimaal 500 woorden per dag van mezelf. Meestal worden het er dan vanzelf meer...

Wat doe je dan als je in de plan- of herschrijffase zit? Of werk je altijd, iedere dag ook aan de eerste versie van een verhaal? Ik zou mezelf eerder een bepaald punt in het verhaal opleggen dan een bepaald woordenaantal.

Met een woord per dag zou ik er niet komen.

Ik ook niet. Ik eis minimaal 500 woorden per dag van mezelf. Meestal worden het er dan vanzelf meer... En inderdaad tussen het Facbooken, googlen, wikipedia'en enzo door.

De één-woord-per-dag-regel hoeft niet zó letterlijk te worden genomen, hoor! ;) Het gaat erom dat je iedere dag aan je verhaal werkt. En één woord wordt meestal een zin, op een zin volgt een nieuwe zin en voor je het weet heb je een alinea vol geschreven. Voor mij werkt het niet goed als ik een te hoge woordeneis stel per dag. Dan ben ik meer bezig met het 'halen' van het aantal woorden dan dat ik lekker schrijf. Vandaar deze regel.

Bij wedstrijden: begin vlak voor de deadline. Dan moet je wel!

Voor mij werkt het niet goed als ik een te hoge woordeneis stel per dag.

Grappig, hoe verschillend schrijvers daar naar kijken. Hier http://www.schrijvenonline.org/forum/111932 werd 4000-5000 per dag haalbaar genoemd, terwijl jij 500 hoog vindt.

Dat hangt er maar vanaf wat voor een dag hé. Als je met werk, avondles én een gezin zit, dan is 500 woorden veel. Als je een hele dag niets anders te doen hebt dan schrijven, is 5000 per dag weinig (aangenomen dat je alleen maar bezig bent met het schrijven van een eerste versie).

Toch gewoon doorschrijven :D Als ik een dag geen zin heb om naar mijn werk te gaan, word ik toch verwacht, en schrijven zie ik ook zo. Om meer in schrijfstemming te komen lees ik scènes terug waar ik het meest tevreden mee ben. Dan weet ik weer waarom ik het doe.

Met een woord per dag zou ik er niet komen.

Ik ook niet. Ik eis minimaal 500 woorden per dag van mezelf. Meestal worden het er dan vanzelf meer...

Wat doe je dan als je in de plan- of herschrijffase zit? Of werk je altijd, iedere dag ook aan de eerste versie van een verhaal? Ik zou mezelf eerder een bepaald punt in het verhaal opleggen dan een bepaald woordenaantal.

Meestal denk ik dan in hoofdstukken, of uren. Soms moet je creatief zijn :D met het verzinnen van doelen. En idd een te hoog doel werkt ook niet.

Inspiratie zoeken. * In muziek - de juiste muziek bij een verhaal/gedicht zorgt bij mij vaak voor de juiste sfeer en mood. Het kan me helpen in 'de andere' wereld te komen, m'n hoofd leeg te maken en inspiratie te krijgen. * In foto's - door foto's te kijken (bijvoorbeeld op Flickr) raak ik vaak geïnspireerd. Ik vind soms interessante personages, settings, landschappen of situaties door foto's te bekijken. * In de stad of juist erbuiten - Even naar buiten zorgt dat ik even met wat anders bezig ben, maar zorgt ook voor inspiratie: de mensen, de geuren, wat er gebeurt. Alles kan input zijn. Als ik thuiszit en ik zit vast met m'n verhaal, vind ik het erg fijn om naar buiten te gaan. Ik vind het ook fijn om plekken of locaties op te zoeken die in mijn verhaal of gedicht voorkomen. Om te zijn waar mijn hoofdpersoon ook (vaak) is. * In de trein - Op reis zijn is zoals genoemd een erg fijne manier om te gaan schrijven. Ik pak vaak tijdens de reis m'n opschrijfboekje en schrijf gewoon dingen op die me te binnen schieten. Ik luister dan ook vaak (hard) naar m'n mp3-speler, omdat ik dan in een fijne 'sluimerwereld' kom: half in deze en half in een andere wereld. Soms zet ik ook juist de muziek uit, om te kijken en luisteren naar medepassagiers. Het ligt er maar net aan of er wel of geen interessante situatie is. * Door te lezen - Lezen zorgt bij mij voor heel veel inspiratie. Ik krijg vaak enorme schrijfdrang na het lezen van een goed boek. Maar ook lezen van andere verhalen en gedichten op internet kan helpen aan inspiratie. * Door een film te kijken - Een film is een groot verhaal net als een boek, maar dan in beeld. En verhalen werken inspirerend op mij, ik krijg dan weer helemaal zin om zelf aan de slag te gaan. * Op televisie - Ook op tv kan ik inspiratie vinden. De ene keer in programma's als Opium en Kunststof, de andere keer in willekeurige programma's, van De Wereld Draait Door tot Trauma Centrum, van Grenzeloos Verliefd tot Opsporing Verzocht (zie ook onder 'rust zoeken'). Rust zoeken. Naast inspiratie, zoek ik ook vaak juist rust. Ik leg het verhaal of gedicht aan de kant, probeer het te vergeten. Ik wacht tot ik er weer aan denk of tot ik weer zin krijg om te schrijven. Sommige verhalen of gedichten moeten nou eenmaal een beetje rijpen in m'n hoofd voor ik ermee verder kan. Even een tijdschrift lezen, een onbenullig televisieprogramma kijken waar je niet over na hoeft te denken, even zomaar wat rondsurfen op internet. Rust zoeken is voor mij m'n hoofd leegmaken, afleiding zoeken. Zodat ik daarna fris (en soms ook onverwacht geïnspireerd) weer verder kan. Schrijven. Inspiratie zoeken, rust zoeken, beide zijn methodes die ik gebruik, maar wat ook goed helpt is dat wat je moet doen: schrijven. Al is het maar IETS. Ook een brainstorm wil vaak helpen: bij m'n verhaal/gedicht/thema zoveel mogelijk associaties opschrijven (en dan ook echt schrijven in dit geval, niet typen), dan kom ik vaak tot heel nieuwe ideeën of is alles opeens weer helder. Meestal als ik zomaar wat schrijf, of toch maar (soms met enige tegenzin) bezig ga, roept dat vaak juist de schrijflust en inspiratie weer op! Heerlijk, als dat gebeurt.

Voor mij werkt het niet goed als ik een te hoge woordeneis stel per dag.

Grappig, hoe verschillend schrijvers daar naar kijken. Hier http://www.schrijvenonline.org/forum/111932 werd 4000-5000 per dag haalbaar genoemd, terwijl jij 500 hoog vindt.

Ik denk eigenlijk niet echt in termen van hoge of lage woordenaantallen als ik schrijf. Zoals ik al zei werkt het niet als ik een te hoge woordeneis stel per dag (en daarbij dacht ik eerder aan duizenden dan honderden), maar als ik er na een paar uur werken maar een paar honderd heb weten uit te persen, kan ik best wel even mopperen. :D Dan probeer ik te denken: gewerkt is gewerkt en ik heb mij aan mijn regel gehouden! Herschrijven is idd heel iets anders dan een eerste versie schrijven. (Al ben ik momenteel met een eerste versie bezig en ik schrijf zelden meer dan 1000 woorden op een dag; en daar zit flink wat uren werk in ;) ) En hoeveel tijd je hebt om te schrijven is nog een factor.

Als ik vastzit ga ik koken. Slapen (of douchen) helpt ook, maar koken blijkt analogieen met het schrijven te hebben. Het is een creative bezigheid en het eindresultaat is direct te zien. Ik heb het natuurlijk niet over het 'trek-blik-open-smijt-in-de-pan' werk, maar over zelf pasta maken of iets dat veel ingredienten nodig heeft. Met je handen kneden, pellen, hakken en pureren maakt me blij en..is een perfecte afleiding om tijdelijk afstand te nemen van het werk. Meestal lees ik na een heerlijke maaltijd nog eens door waar ik mee bezig was en schrijf moeiteloos verder. Ik heb pas een probleem als ik ga lijnen.

Ik doe veel boeken lezen tijdens writersblock

Boeken lezen en tv of films kijken werkt juist niet bij mij. Dan ben ik alleen maar passief aan het absorberen in plaats van creatief te zijn. Soms denk ik wel eens 'hé, dat kan ik ooit eens gebruiken in een verhaal', maar dat komt er toch nooit van. Wat bij mij wel werkt is een 10-15 minuutjes op dit forum lezen, of artikels lezen van het type 'schrijf elke dag' of 'omgaan met een writersblock'. Lezen over schrijven geeft mij meestal zin zelf te gaan schrijven. Ik hanteer ook laag dagelijks schrijfdoel. Bij mij is het 14 regels in een atomaschrift, wat ongeveer 125 woorden is. Als je eenmaal bezig bent, is het veel gemakkelijker door te zetten. Gewoon beginnen is vaak genoeg om de schrijflust op te wekken. Maar ik geef toe dat ik ook wel eens een dagje skip als ik geen zin heb :o Zeker nu ik net terug ben begonnen aan een manuscript en nog niet in de routine zit. Zo, al dit forummen heeft me weer zin gegeven om verder te schrijven :)

Ter preventie las ik tussen manuscripten een "verplicht schrijfvrije periode" in. Dan moet ik van mezelf eerst bepaalde boeken uitlezen, een expositie bekijken en/of vorderingen maken in sport of dans. Soms krijg ik halverwege die periode alweer zin om te schrijven, maar dat mag niet (ideeën opschrijven uiteraard wel). Meestal heb ik aan het eind van zo'n periode zo'n zin om te schrijven, dat de block uitblijft. Als ik een deadline heb, helpt maar een ding: zitten en schrijven.

Lastige vraag om antwoord op te geven. Bij mij heeft -had tot nu toe- een writersblock te maken met meer dan geen verhaal kunnen schrijven. Het was een niet meer kunnen& willen schrijven. Het gehad hebben met schrijven. Ik hoop dat ik genezen ben -van nooit meer willen schrijven:-D- want tot voor kort verloochemende ik mijzelf in zo'n bui en liet het schrijven links liggen, waarna ik het toch weer heb opgepakt :-D en al komt er nog zo'n onzin uit, opnieuw begin te schrijven. Maar wat mij ook helpt is om te accepteren dat ik in zo'n 'bui' zit en mijn andere hersenhelft haar gang laat gaan door middel van schilderen,zingen of ... mij afsluiten voor iedereen. Het is als eb en vloed. Gaat wel weer over.