Beïnvloeding lezen op het schrijven

Het analyserende lezen (en het begrijpend lezen) heb ik op school geleerd. In het literatuuronderwijs van drie talen (Nederlands, Duits, Engels), om precies te zijn, door de boeken echt te lezen en niet alleen de samenvattingen. Voor een deel ook in het tekenonderwijs: je moet naar kunst kijken (wat literatuur ook is) en kunnen vertellen wat je ziet, wat je goed gelukt vindt en wat minder, welke technieken de kunstenaar heeft gebruikt om te bereiken wat het eindproduct is, etc. Dus gewoon lezen en dan aan het einde (van een zin, een hoofdstuk of het hele boek) zeggen: wat vond ik hier goed/mooi/beroerd aan, waarom vind ik dat en hoe heeft de schrijver dat voor elkaar gekregen? Het literatuuronderwijs reikt daarbij allerlei begrippen en methoden aan om dat onder woorden te brengen. Als je weet hoe schrijvers iets schrijven wat je mooi vindt, kun jezelf die techniek ook proberen toe te passen.

Ja, sinds ik schrijf lees ik anders. Ik ben als het ware aan het proeflezen. Ik neem wel eens een idee over, maar al heel snel stap ik daar onbewust weer vanaf. Vragen stel ik me niet. Soms denk ik: mooi geschreven en soms: dat had ik niet geschreven. We blijven godzijdank nu eenmaal verschillend.

Ik lees elk boek anders. Twilight is heel belangrijk voor me geweest (die serie), omdat ik na het lezen daarvan wist wat ik absoluut niet wilde hebben in mijn eigen manu's. Bovendien gaf die schrijfstijl me wat zelfvertrouwen, want ik besloot dat ik op een dag beter moest kunnen schrijven dan Stephenie Meyer. Aan die soorten lezen die jij noemt, Marondesh, doe ik niet. Wel let ik op specifieke dingen, zeker sinds ik bij het leespanel van een uitgeverij zit. Doordat ik die boeken echt op onderdelen beoordeel, word ik op het gebied van schrijven bewuster van een lezer. Niet de lezer, want ik wil niet generaliseren, maar wel van het feit dat bepaalde zaken essentieel zijn voor een goed verhaal. Van ergernissen en 'Shit gets real'-momenten. Verhalen en manu's van andere wannabe's proeflezen helpt trouwens ook goed om je bewuster van je eigen werk te worden. Mijn manu's bevatten allemaal elementen uit boeken die ik graag lees. Niet inhoudelijk, maar bijvoorbeeld qua stijl. Ik kon bijvoorbeeld elk boek uit de Hunger Games serie echt niet wegleggen, ik moest doorlezen, en ik heb geprobeerd dat effect zelf ook te bereiken. Ik schrijf sinds ik kan lezen, dus bij mij is die ontwikkeling parallel verlopen. Eigenlijk is dit de uitgebreide versie van wat Schlim zegt. :)

Ik kan nauwelijks nog lekker ontspannen lezen. Altijd struikel ik over een raar woord, een vreemde, niet passende beeldspraak of een te lange beschrijving van iets (meestal een gebouw of het weer.) Als ik schrijf lees ik helemaal niet omdat ik bang ben dat het toch blijft hangen in mijn achterhoofd en ik mijn stijl benevel met ballast. Hoe mensen stijlelementen kunnen overnemen is mij een raadsel. Als ik dat kon zou ik multimiljonair zijn omdat ik kon schrijven als elke willekeurige bestsellerauteur. Analyserend lezen zie ik gewoon als 'kijken hoe een ander het doet'. Maar iedereen die logisch nadenkt weet dat het niet erg handig is ellenlange beschrijvingen te geven, of twintig bladzijden te schrijven zonder dialoog. En ja, daar zijn uitzonderingen op, maar je moet van heel goede huize komen om het dan boeiend te houden en elke pagina met kwaliteit te vullen. Dus ik zou zeggen leer alsjeblieft niet te analyserend lezen, dan is er geen bal meer aan. Leer vooral het schrijven, door het veel te doen, en ontwikkel een eigen stijl.

Ik antwoord op allemaal morgen even, wil er altijd even over nadenken. Het laten inwerken, zeg maar, zodat mijn reactie beter is. :o.Klinkt raar, maar non-fictie (oftewel realistisch) schrijven, ben ik niet goed. Fantasie weer wel :o.

Zo de reacties van de anderen doorlezend herken ik een hoop. Ieder boek dat ik lees, lees ik tegelijkertijd als een proeflezer. Nu ik bezig ben met herschrijven, zit ik helemaal in de -edit- modus. Zinnen worden beoordeeld, de logica van het plot, de geloofwaardigheid van de karakters, de vaart (of juist niet) van het verhaal. Hoe meer je zelf schrijft en proefleest, hoe meer je 'gewone' lezen daardoor wordt beïnvloed. Over het algemeen vind ik dat geen probleem. Er zijn genoeg auteurs die me weten te verwonderen door hun mooie taal, hun intrigerende plot of door hun interessante karakters. En met ieder boek dat ik lees, leer ik er weer iets bij. Hoe het wel al dan niet 'moet', en vooral wat ik zelf wil en hoe ik het wil en hoeveel ik daar nog aan moet werken. Ik probeer mij niet te druk te maken in hoeverre ik stijl e.d. overneem of niet. Als ik zelf schrijf, richt ik me eerst op mijn eigen tekst, mijn eigen passie voor het verhaal dat ik aan het schrijven ben. Door proeflezers en zelf teruglezen kan ik het dan weer kritisch gaan bekijken.

Ik herken het juist weer niet. Ik kan de "proeflezer in mijzelf" heel makkelijk uitschakelen en gewoon een verhaal lezen als ik dat wil. Zeker bij boeken is dat makkelijk: je kunt er toch niets meer aan doen, het boek is er al, de fouten liggen in iedere winkel, dus wat zou je je druk maken. Pas als ik iets wil weten (je kunt er ook voor kiezen het gewoon te laten komen) ga ik analyseren.

Ondanks dat ik af en toe let op hoe goed een boek geschreven is, kan ik gelukkig nog net zo verzeild raken in een boek als 10 jaar geleden. Wat Wiske zegt, Ik kan nauwelijks nog lekker ontspannen lezen. wil ik ver vandaan blijven.

Ik zelf kan het aan en uitzetten, net een schakelaar :P. Vooral bij verhalen die goed geschreven zijn, Harry Potter bijvoorbeeld, is het moeilijker om er dingen uit te halen. Wel kan ik een beetje op die stijl schrijven en heb er mijn eigen stijl overheen gegooid. Nu mijn eigen verhaal al best ver is, wil ik wel bij alle verhalen analyseren. Daardoor is het mogelijk dat ik, zelf misschien, beter kan worden.. Zelf denk ik wel dat als je leest, als schrijver, je er ook van leer. Daarvoor hoef je je niet aan te passen..

Vooral bij verhalen die goed geschreven zijn, Harry Potter bijvoorbeeld, is het moeilijker om er dingen uit te halen.

Waarom? Je kunt toch zien hoe het is geschreven? Dat jij dat goed vind, en dan zien waarom dat zo is? Proeflezen moet je ook doen door wat goed is eruit te kunnen halen, het gaat niet (alleen) om het opsporen van fouten. Daarom is het van gepubliceerde verhalen die je goed vindt juist zo belangrijk om te kijken hoe zo'n schrijver dat voor elkaar krijgt.

Dat komt meer omdat als iets echt goed geschreven is, ik door blijf lezen. Dan vergeet ik steeds dat ik de tekst moet scannen. Ga het nu wel weer eens proberen..

Scannen lijkt me juist niet zo handig. Dan lees je de tekst niet eens meer echt, maar vlieg je er in een rotvaart doorheen, zoekend naar een bepaald woord of een bepaalde zin. Ik kan nog heel lekker verdwalen in een boek, hoor. Ook al ben ik het gewend om teksten te analyseren. Kan het dus gerust 'uit' zetten, ténzij er gewoon storende zaken in het boek zitten: veel fouten, ongeloofwaardige dingen, etc. Maar heb ook wel eens dat als ik iets goed wil bekijken, de verhaallijn me grijpt. Dan zit er niets anders op dan eerst die wildemansrit volledig uit te zitten, voor ik in een rustig tempo er opnieuw doorheen waad.

Je kunt ook achteraf kijken, en terugbladeren, of tussendoor bladwijzers/ezelsoren aanbrengen.

Dat zou eventueel wel kunnen, of dingen overtypen en dan herschrijven naar mijn stijl. Kijken wat lekkerder leest en daarna kijken waar en zo :)

Ik hou niet van lezen. De meeste boeken heb ik gelezen omdat ik technisch wilde kijken hoe de schrijvers het deden. Ik heb er heel wat van geleerd, maar ik hoef nu nooit meer een boek te lezen. Mijn technische niveau acht ik voldoende. Stijlen kan ik makkelijk kopiëren. Het zijn maar woorden die met elkaar worden verbonden. Het is geen onzichtbaar spook. Als je weet wat de techniek achter een tekst is, en je daar voldoende in verdiept, is elke stijl te kopiëren. Als je weet dat Kafka zeer lange zinnen gebruikt, nauwelijks bijvoeglijke naamwoorden, de zinscomplexiteit hoog is en toch duidelijk, hij veel voegwoorden als doch en maar gebruikt, geen of nauwelijks stijlfiguren gebruikt, zijn woordenschat vrij hoog is, het verhaal redelijk gedetailleerd beschreven is, de dialogen lang zijn, en als je de absurdistische trucjes die hij gebruikt leert kennen, etcetera, dan is er geen mysterie meer aan. En dit geldt al helemaal voor het gros van lectuurschrijvers, die eigenlijk vaak geen eigen stijl hebben. De meeste boeken zijn saai. Het lijkt wel of veel schrijvers er alles aan doen om de lezers te vervelen in plaats van het omgekeerde. 99 procent van de literatuurlijsten zijn een aanslag op het geluk van de mens.

@bavarios, Als je lezen niet leuk vindt, waarom schrijven dan wel?

@bavarios, Als je lezen niet leuk vindt, waarom schrijven dan wel?

Het één is niet verbonden met het ander. Mülisch bijvoorbeeld, waarmee ik mezelf niet wil vergelijken, want hij was de beste schrijver van Nederland, las ook niet veel meer op een gegeven moment. Hij zei: ''ik ben een schrijver, geen lezer''. Zo voel ik dat ook. Ik ben geen lezer. Als schrijver kan ik mijn visie op het schrijven, en mijn ideeën over het leven uitdrukken. Als lezer moet ik die van een ander ondergaan. Aangezien de meeste boeken mij niet bevallen en ik een geheel andere visie op schrijven heb, lees ik liever niet. Waarom zou ik trouwens lezen? Het is toch veel leuker om te schrijven.

Als ik niet van lezen hield, zou ik mijn werk niet kunnen doen (schrijven). Voor mij zijn ze dus wel (nauw) verbonden. Jammer dat geen enkele schrijver je blijkbaar kan bekoren.

Als ik niet van lezen hield, zou ik mijn werk niet kunnen doen (schrijven). Voor mij zijn ze dus wel (nauw) verbonden. Jammer dat geen enkele schrijver je blijkbaar kan bekoren.

O nee, zeker wel. Van sommige boeken en schrijvers kan ik echt razend enthousiast worden. Ik kan deze ook lezen zonder dat ik analytisch bezig ben. Gelukkig heeft de historie de wereld ontzettend veel goede schrijvers geschonken. Veel boeken en schrijvers hebben mijn diepste respect en ik zal ze nooit meer vergeten. En wat betreft het moeten lezen om te kunnen schrijven, daar ben ik het mee eens. Ik heb ook veel boeken gelezen, om mijn technieken te perfectioneren en ervan te leren. Tegenwoordig ken ik de trucjes en technieken wel. Tot op zekere hoogte. Soms kom ik in een boek iets nieuws tegen, dan denk ik er over na, analyseer ik het, en probeer ik het te begrijpen.

Dat heb ik juist andersom, door te lezen ben ik gaan schrijven. Lezen is leuk, verbeterd op een bepaalde manier het schrijven. Het vergroot, versterkt je woordenschat. Zonder het lezen, als ik dat niet leuk gevonden zou hebben, had ik nu niet geschreven. Of in ieder geval een stuk minder "goed". Daar heb ik een goed voorbeeld van: Toen ik vijftien was, kreeg ik mijn eerste proeflezer. Ze stuurde mij de verbeteringen door en zowat de hele pagina was rood geweest. Het waren vooral dingen geweest over de beschrijvingen. Had alles binnen twee dagen verbeterd, daarna schreef ik een halfjaar niet. In dat half jaar had ik veel gelezen. Toen ik weer ging schrijven, schreef ik een stuk beter. Mijn beschrijvingen waren aanwezig en de zinnen werden mooier weergegeven... Dus ik denk toch dat lezen wel effect heeft op het schrijven zelf!

Dat heb ik juist andersom, door te lezen ben ik gaan schrijven. Lezen is leuk, verbeterd op een bepaalde manier het schrijven. Het vergroot, versterkt je woordenschat. Zonder het lezen, als ik dat niet leuk gevonden zou hebben, had ik nu niet geschreven. Of in ieder geval een stuk minder "goed". Daar heb ik een goed voorbeeld van: Toen ik vijftien was, kreeg ik mijn eerste proeflezer. Ze stuurde mij de verbeteringen door en zowat de hele pagina was rood geweest. Het waren vooral dingen geweest over de beschrijvingen. Had alles binnen twee dagen verbeterd, daarna schreef ik een halfjaar niet. In dat half jaar had ik veel gelezen. Toen ik weer ging schrijven, schreef ik een stuk beter. Mijn beschrijvingen waren aanwezig en de zinnen werden mooier weergegeven... Dus ik denk toch dat lezen wel effect heeft op het schrijven zelf!

Dat ontken ik ook niet. Maar ik merk bij mezelf dat er niet of nauwelijks meer rek zit in mijn niveau. Een extra boek lezen zorgt er niet meer voor dat ik opeens betere zinnen ga schrijven. Dat was twee jaar geleden anders. Ik heb ongeveer, of bijna, mijn maximum niveau bereikt. Volgens uitgebreid wetenschappelijk onderzoek heeft een individu ongeveer bij 10.000 uur oefening zijn maximum niveau bereikt, bij elke discipline. Als ik terugreken zit ik ongeveer aan dit maximum. De wetenschappelijke conclusies blijken in ieder geval met mijn persoonlijke ervaring te stroken.

Ik lees met steeds meer plezier, nieuwsgierigheid (hoe schrijft die? waar gaat dat boek over?) en enthousiasme. Want wat zuurpruimen ook beweren, er is zoveel moois geschreven. Ik weet nu niet alleen meer dat een boek goed is, maar ook waarom iets goed is. Ik hamster boeken, en vreet ze bijna op. Soms in bewondering ('als ik toch eens zo kon schrijven'), soms ontzag ('dat red ik nooit'). En niet alleen de bekende schrijvers, juist niet. Het is geen kunst de Groten mooi te vinden, ze zijn niet voor niets Groot. Maar de minder bekenden en onbekenden, daar zitten veel parels tussen. En tref ik eens een boek dat minder goed is, dan kan ik begrijpen waar het is misgegaan en weet ik dat ik dat moet vermijden.

Oké, opdat punt zou je misschien gelijk kunnen hebben. Als lezen niet je ding is en je niveau el op maximum is heeft het geen nut meer. Voor mij persoonlijk nog wel, natuurlijk. Ben nog jong, heb veel te leren. Schrijven en lezen vind ik ook beide even leuk, dus dat is voor mij geen probleem.. Zelf schrijf ik nu ongeveer 2 á 3 jaar, als ik mijn kwaliteiten vergelijk met toen ik 12 was (toen schreef ik een fan fiction van Harry potter) ben ik nu echt een stuk beter. Mede dankzij het lezen, leren en uitvoeren.. Sinds mijn 14de schrijf ik echte verhalen.. Die hadden ook nog niet het gewenste niveau. Bij hoofdstuk 1 bleef ik vastzitten, na een tijd stapte ik zelfs van het idee af. De eerste drie keer nog niet, toen begon ik opnieuw. Het werd steeds beter. Nu ik serieus een nieuw verhaal begonnen ben. Aan NaNoWriMo meegedaan heb, en dus over de 50000 woorden achter me heb, kom ik verder. Kan mijn ontwikkelen, qua schrijven nog verder groeien. Daarvoor lees ik ook schrijfboeken, heb er thuis zes liggen. Bij de bieb ook nog 5 reserveringen.

Ik lees met steeds meer plezier, nieuwsgierigheid (hoe schrijft die? waar gaat dat boek over?) en enthousiasme. Want wat zuurpruimen ook beweren, er is zoveel moois geschreven. Ik weet nu niet alleen meer dat een boek goed is, maar ook waarom iets goed is. Ik hamster boeken, en vreet ze bijna op. Soms in bewondering ('als ik toch eens zo kon schrijven'), soms ontzag ('dat red ik nooit'). En niet alleen de bekende schrijvers, juist niet. Het is geen kunst de Groten mooi te vinden, ze zijn niet voor niets Groot. Maar de minder bekenden en onbekenden, daar zitten veel parels tussen. En tref ik eens een boek dat minder goed is, dan kan ik begrijpen waar het is misgegaan en weet ik dat ik dat moet vermijden.

Jij bent dus anders gaan lezen sinds je schrijft? Je probeert letterlijk alles uit een verhaal te halen, niet alleen de geschreven worden, maar ook de technieken. Heb je dan ook in boeken gehad, van: 'Op deze manier zou ik dat niet schrijven. Die zin loopt niet helemaal?' Bij mezelf merk ik vooral dat het veel meer opletten is. Veel merk ik er niet van, het gebeurt automatisch. Zelfs teksten op internet. Van alles probeer ik te leren..

Ik ben ook heel anders gaan lezen, wat ik ook wel weer jammer vind. Ik kan mezelf ook nog maar moeilijk verliezen in een verhaal en ben veel meer aan het analyseren hoe het geschreven is. Boeken die 'lekker weglezen' leg ik al snel terzijde, ik merk dat mijn eisen aan een boek de laatste paar jaar wel heel hoog zijn geworden, ik zoek steeds meer literatuur op. Ooit hoop ik ook zo te kunnen schrijven. Voor nu plaats ik mijn schrijven nog onder het 'lekker weglees'-niveau.

Ik ben ook heel anders gaan lezen, wat ik ook wel weer jammer vind. Ik kan mezelf ook nog maar moeilijk verliezen in een verhaal en ben veel meer aan het analyseren hoe het geschreven is. Boeken die 'lekker weglezen' leg ik al snel terzijde, ik merk dat mijn eisen aan een boek de laatste paar jaar wel heel hoog zijn geworden, ik zoek steeds meer literatuur op. Ooit hoop ik ook zo te kunnen schrijven. Voor nu plaats ik mijn schrijven nog onder het 'lekker weglees'-niveau.

Kun je dat niet uitschakelen? Zodat het lezen weer leuker wordt voor jezelf. Analyseren is goed, maar de hele tijd lijkt me ook niet fijn, voor jezelf. En waarom leg je de boeken die lekker weglezen weg? Kun je daar niets van leren? Of wil je analyseren vanuit boeken die moeilijker, of juist makkelijker, geschreven zijn?

Eerst las ik nog wel bijvoorbeeld zogenoemde literaire thrillers, gewoon omdat ik het leuk vond. Nu kan ik dat niet meer, maar ik vind het niet erg, want ik heb juist de literatuur gevonden. Boeken waar ik een aantal jaar geleden niet doorheen kwam, kan ik nu echt van genieten. Maar dan gaat het me nog altijd meer om de schrijfstijl en zinsconstructies dan om het verhaal.

Heb je dan ook in boeken gehad, van: 'Op deze manier zou ik dat niet schrijven. Die zin loopt niet helemaal?'

Jawel (zie mijn discussie over de 'begin' constructie). Maar daar laat ik me het plezier van het lezen niet door ontnemen. Bovendien kan het wel bij de eigenheid van de schrijver passen. Je moet als lezer de schrijver ook de tijd en ruimte durven geven om hem het verhaal op zijn manier te laten vertellen. Ofwel 'ik zou niet zo schrijven, maar ik snap dat hij het wel doet'. En misschien is dan de stijl minder, dan zijn er nog voldoende anders punten in het boek die wel goed zijn. Overigens maakt het verschil of ik lees om te recenseren (dan onthou ik die dingen en wegen ze mee in mijn oordeel) of dat ik lees voor mijn plezier of om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen (en da's meestal).

Volgens uitgebreid wetenschappelijk onderzoek heeft een individu ongeveer bij 10.000 uur oefening zijn maximum niveau bereikt, bij elke discipline.

Ik ken dat onderzoek. Daarbij hebben ze het niet over maximum niveau maar over topniveau, dat zijn verschillende dingen (hoewel de betekenis van het woord 'top' verwarrend kan zijn). Je hebt 10.000 uur oefening nodig (en dan niet zomaar oefening, maar doel- en leergericht, waarbij je bovendien telkens over je grenzen heen moet gaan en jezelf moet blijven verbeteren), en dan heb je een basistopniveau bereikt. Van daaruit kun je je, volgens dat onderzoek, wel degelijk blijven ontwikkelen. Topmusici etc. blijven zichzelf over het algemeen uitdagen en ontwikkelen, hoewel dat niet voor iedereen geldt. Voor degenen die geïnteresseerd zijn hoelang dat traject tot topniveau duurt: als je elke dag 3 uur doelgericht zou schrijven en jezelf continu zou blijven verbeteren, dan ben je ongeveer 10 jaar bezig. Uit dat onderzoek komt ook naar voren dat de meeste mensen het als frustrerend ervaren om elke keer weer over hun eigen grenzen heen te moeten gaan, en het dus gauw opgeven, of op hetzelfde niveau blijven steken.

Volgens uitgebreid wetenschappelijk onderzoek heeft een individu ongeveer bij 10.000 uur oefening zijn maximum niveau bereikt, bij elke discipline.

Ik ken dat onderzoek. Daarbij hebben ze het niet over maximum niveau maar over topniveau, dat zijn verschillende dingen (hoewel de betekenis van het woord 'top' verwarrend kan zijn).

Klopt. Maar met wat dichterlijke vrijheid kun je het zo'n beetje extrapoleren naar jezelf.

Je hebt 10.000 uur oefening nodig (en dan niet zomaar oefening, maar doel- en leergericht, waarbij je bovendien telkens over je grenzen heen moet gaan en jezelf moet blijven verbeteren), en dan heb je een basistopniveau bereikt. Van daaruit kun je je, volgens dat onderzoek, wel degelijk blijven ontwikkelen. Topmusici etc. blijven zichzelf over het algemeen uitdagen en ontwikkelen, hoewel dat niet voor iedereen geldt.

Tuurlijk. Maar echt niet exponentieel zoals in het begin. Het is niet zo dat opeens een Messi of een Mozart of een Tiger Woods vanaf het eind van die 10.000 uur opeens 2 x zo goed gaan worden. Ergens is er gewoon een stagnatie in de snelheid van ontwikkeling. Wellicht dat er uitzonderingen zijn hoor, zoals altijd met wetenschappelijke onderzoeken.