Lid sinds

13 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

De 7 emoties

16 oktober 2011 - 10:52
Onderstaand heb ik een lijst gemaakt van 7 emoties die een lezer zou kunnen voelen bij een stuk tekst. In één van mijn eerste posts hier, schreef ik dat er maximaal 5 mogelijke emoties door de lezer kunnen worden gevoeld bij een stuk tekst van een roman. Ik ga er nu vanuit, na wat extra onderzoek, dat het er 7 zijn. Links staat de doelstelling van de tekst, bijvoorbeeld een spannende tekst, een humoristische tekst, een romantische tekst etc. Rechts staat het gevoel dat door de lezer wordt beleefd. Enkele veronderstellingen: 1) Ik ga uit van de universele lezer, die niet besmet is met een verleden of persoonlijke ervaringen. Dit is een abstract begrip, maar ik ben ervan overtuigd dat de universele lezer ook in elke specifieke (genre)lezer huist. Het kán natuurlijk zo zijn dat een lezer door een boek wordt geraakt, omdat het hem doet denken aan zijn geliefde of iets dergelijks, of omdat hij meer geïnteresseerd is in politieverhalen dan in fantasy, maar daar ga ik in het model van de universele lezer niet vanuit. Dat zijn externe factoren waar ik als schrijver geen weet van heb, en dus ook geen rekening mee hoef te houden tijdens het schrijven. 2) Ik ga er vanuit dat áls een lezer een positief gevoel heeft bij een fictieve tekst, dit altijd één van de 7 onderstaande emoties zal zijn, een mix daarvan, maar geen andere. Ik ga er ook vanuit, dat elk boek dat nu, of in de toekomst wordt geschreven, of in het verleden is geschreven, wanneer het daadwerkelijk positieve gevoelens heeft veroorzaakt bij een lezer, of zal veroorzaken, het altijd één van deze 7 emoties is geweest/zal zijn, of een mix daarvan. Dit zijn i.m.o. de enige positieve gevoelens die door de lezer kunnen worden beleefd. Andere gevoelens zijn óf negatief en moeten vermeden worden (irritatie vanwege de slechte tekst/verveling vanwege de saaiheid etc.) óf kunnen niet door de lezer worden gevoeld (de lezer kan geen échte doodsangst voelen, zou geen rouwgevoelens kunnen hebben bij het overlijden van een hp, kan niet verliefd worden op een HP, kan geen échte vriendschapsgevoelens voelen voor de HP etc. Tenzij in een psychotische waan, of als kind zijnde) 3) Dit is een gesimplificeerd model van de werkelijkheid. In het echt zou een lezer een mix van deze gevoelens kunnen ervaren, zou een tekst verschillende doelstellingen tegelijk kunnen hebben, zijn er gradaties in de mate van gevoelsbeleving, etc. 4) Een tekst kan een andere doelstelling hebben dan onderstaande. Bijvoorbeeld genoeg literaire kwaliteit, een interessant/actueel thema aansnijden, de lezer aan het denken zetten etc. dat wordt in dit model buiten beschouwing gelaten. Spanning - Huivering Tragedie - Soort medelijden/begaan zijn met personage Drama/Actie - Aangename opwinding Absurditeit/Surrealisme - Aangenaam vreemd gevoel Humor/vrolijke tekst - Lach/vrolijkheid Romantiek - Zwijmelend gevoel seks - Lust Waarom vind ik deze lijst persoonlijk belangrijk? Omdat het voor mij een goed schema is om te weten wat ik nu eigenlijk precies aan het doen ben én waarom ik het doe. En, ik weet waar ik naartoe wil werken. Namelijk, als ik een spannende tekst schrijf, dan is mijn doelstelling om een zekere huivering bij de lezer op te wekken. Schrijf ik iets humoristisch, dan wil ik dat er een lach ontstaat. Dit is voor mij veel concreter dan ''ik wil een spannende tekst schrijven''. Ten tweede zorgt deze lijst er ook voor dat ik geen dingen ga zoeken die er helemaal niet zijn. Het is voor mij duidelijk dat deze gevoelens, in het scala van gevoelens die door een mens kunnen worden ervaren, de gevoelens zijn waar ik als schrijver op dien in te werken. Ik hoef niet naar dingen te zoeken die er helemaal niet zijn, of helemaal niet kunnen worden opgewekt. En ten derde maakt deze lijst mij er nóg meer van bewust dat ik alles in het werk moet stellen om negatieve emoties zoals irritatie en verveling te vermijden. Deze lijst dwingt mij nog meer mezelf te verplaatsen in de lezer, die ik als een emotioneel wezen beschouw, en waarbij ik er van uitga dat zijn/haar gevoelens veel krachtiger zijn dan zijn ratio. Er is geen tekst die ik schrijf, waarbij ik niet 17 x naga of het wel zo ervaren zal worden door de lezer, als dat ik het wil. En als dat niet zo is, dan heb ik ergens een technische fout gemaakt, die ik gelukkig kan verbeteren na de feedback.

17 oktober 2011 - 12:03
Welke visie? Je hebt helemaal geen visie. En als je al een poging onderneemt om er één te verwerven, dan blijkt ie gestoeld op lucht, zoals al zo vaak is gebleven.
Grappig dat je andere beschuldigt van wat je zelf doet. Als je mijn visie wilt lezen, zul je buiten dit forum moeten kijken.

Lid sinds

15 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
  • Moderator
17 oktober 2011 - 12:09
Ik wilde eigenlijk terug naar de beginpost, zeven emoties:
Spanning - Huivering Tragedie - Soort medelijden/begaan zijn met personage Drama/Actie - Aangename opwinding Absurditeit/Surrealisme - Aangenaam vreemd gevoel Humor/vrolijke tekst - Lach/vrolijkheid Romantiek - Zwijmelend gevoel seks - Lust Waarom vind ik deze lijst persoonlijk belangrijk? Omdat het voor mij een goed schema is om te weten wat ik nu eigenlijk precies aan het doen ben én waarom ik het doe. En, ik weet waar ik naartoe wil werken. Namelijk, als ik een spannende tekst schrijf, dan is mijn doelstelling om een zekere huivering bij de lezer op te wekken. Schrijf ik iets humoristisch, dan wil ik dat er een lach ontstaat. Dit is voor mij veel concreter dan ''ik wil een spannende tekst schrijven''. Ten tweede zorgt deze lijst er ook voor dat ik geen dingen ga zoeken die er helemaal niet zijn. Het is voor mij duidelijk dat deze gevoelens, in het scala van gevoelens die door een mens kunnen worden ervaren, de gevoelens zijn waar ik als schrijver op dien in te werken. Ik hoef niet naar dingen te zoeken die er helemaal niet zijn, of helemaal niet kunnen worden opgewekt. En ten derde maakt deze lijst mij er nóg meer van bewust dat ik alles in het werk moet stellen om negatieve emoties zoals irritatie en verveling te vermijden. Deze lijst dwingt mij nog meer mezelf te verplaatsen in de lezer, die ik als een emotioneel wezen beschouw, en waarbij ik er van uitga dat zijn/haar gevoelens veel krachtiger zijn dan zijn ratio. Er is geen tekst die ik schrijf, waarbij ik niet 17 x naga of het wel zo ervaren zal worden door de lezer, als dat ik het wil. En als dat niet zo is, dan heb ik ergens een technische fout gemaakt, die ik gelukkig kan verbeteren na de feedback.
Als daar verder geen zinnige dingen meer over te zeggen zijn, kan het gesprek als beëindigd beschouwd worden.

Lid sinds

15 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 12:22
Om goed te kunnen antwoorden op deze plek zou ik de reacties hier beter moeten bestuderen, ik weet het, maar een eerste gedachte heeft zich al opgedrongen voor alles rustig is overdacht. Een schrijver doet er goed aan zijn lezers niet te onderschatten. Simpel effectbejag werkt niet, simpel. Omdat effectbejag direct opvalt. Een lezer (m/v) zal het boek geïrriteerd opzij leggen en zich niet serieus genomen voelen. Het moet subtieler! Hoe je de lezer dan wél in vervoering brengt, is een geheel andere discussie trouwens. Er kan nooit sprake zijn van éénrichtingsverkeer van de schrijver naar de lezer, het is al eerder gezegd.

Lid sinds

13 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 15:03
bavorios, Ik ben vrij nieuw op dit forum en tot nu toe heb ik alleen maar negatieve dingen van jou gelezen. Je moet niet je mening zo hard door willen duwen. Het lijkt wel alsof jij denkt dat de enige op de wereld die gelijk heeft jij zelf bent. Probeer is je hoofd open te houden voor nieuwe ideeën en gedachten. Groeten Bart

Lid sinds

14 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 16:21
Ik wilde eigenlijk terug naar de beginpost, zeven emoties:
Spanning - Huivering Tragedie - Soort medelijden/begaan zijn met personage Drama/Actie - Aangename opwinding Absurditeit/Surrealisme - Aangenaam vreemd gevoel Humor/vrolijke tekst - Lach/vrolijkheid Romantiek - Zwijmelend gevoel seks - Lust Waarom vind ik deze lijst persoonlijk belangrijk? Omdat het voor mij een goed schema is om te weten wat ik nu eigenlijk precies aan het doen ben én waarom ik het doe. En, ik weet waar ik naartoe wil werken. Namelijk, als ik een spannende tekst schrijf, dan is mijn doelstelling om een zekere huivering bij de lezer op te wekken. Schrijf ik iets humoristisch, dan wil ik dat er een lach ontstaat. Dit is voor mij veel concreter dan ''ik wil een spannende tekst schrijven''. Ten tweede zorgt deze lijst er ook voor dat ik geen dingen ga zoeken die er helemaal niet zijn. Het is voor mij duidelijk dat deze gevoelens, in het scala van gevoelens die door een mens kunnen worden ervaren, de gevoelens zijn waar ik als schrijver op dien in te werken. Ik hoef niet naar dingen te zoeken die er helemaal niet zijn, of helemaal niet kunnen worden opgewekt. En ten derde maakt deze lijst mij er nóg meer van bewust dat ik alles in het werk moet stellen om negatieve emoties zoals irritatie en verveling te vermijden. Deze lijst dwingt mij nog meer mezelf te verplaatsen in de lezer, die ik als een emotioneel wezen beschouw, en waarbij ik er van uitga dat zijn/haar gevoelens veel krachtiger zijn dan zijn ratio. Er is geen tekst die ik schrijf, waarbij ik niet 17 x naga of het wel zo ervaren zal worden door de lezer, als dat ik het wil. En als dat niet zo is, dan heb ik ergens een technische fout gemaakt, die ik gelukkig kan verbeteren na de feedback.
Als daar verder geen zinnige dingen meer over te zeggen zijn, kan het gesprek als beëindigd beschouwd worden.
Daar is zeker wel iets over te zeggen, maar de eerste die daarop reageerde, AndereWoorden is genegeerd. Zij schreef:
De lezer is in staat tot veel meer emoties dan de zeven die jij beschrijft. Hoop, irritatie, jaloezie, trots, verbaasdheid, verrast, verdriet, boosheid. Dit zijn slechts een handjevol andere emoties die de lezer kan ervaren; en nee, dat hoeft niks te maken te hebben met een afkeur voor een bepaald genre of de slechte schrijftechnieken van de schrijver. De lezer wordt geconfronteerd met een twist in het verhaal. Verbaasd schudt hij zijn hoofd. Hoe heeft hij zich zo op het verkeerde been laten zetten? Of de lezer zit zo in het verhaal dat hij ook verdrietig wordt wanneer een van de hoofdpersonen overlijdt.
Ik kan daar nog andere emoties aan toevoegen: verontwaardiging, betrokkenheid, bedroefd, toegenegen, tevreden, ontdaan, enthousiasme, en ga zo maar door. Bovendien kun je als lezer ook allerlei ambivalente gevoelens hebben. Thomas Roosenboom is er als schrijver een meester in om ambivalente gevoelens op te roepen. Naar mijn idee heeft het weinig zin je als schrijver te richten op het oproepen van emoties bij de lezer, ik denk dat je je energie beter kunt steken in het creëren van betrokkenheid. Dan volgen die emoties vanzelf.

Lid sinds

13 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 16:55
Welke visie? Je hebt helemaal geen visie. En als je al een poging onderneemt om er één te verwerven, dan blijkt ie gestoeld op lucht, zoals al zo vaak is gebleven.
Grappig dat je andere beschuldigt van wat je zelf doet. Als je mijn visie wilt lezen, zul je buiten dit forum moeten kijken.
Nee. Ik heb genoeg gelezen.

Lid sinds

13 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 16:58
bavorios, Ik ben vrij nieuw op dit forum en tot nu toe heb ik alleen maar negatieve dingen van jou gelezen. Je moet niet je mening zo hard door willen duwen. Het lijkt wel alsof jij denkt dat de enige op de wereld die gelijk heeft jij zelf bent. Probeer is je hoofd open te houden voor nieuwe ideeën en gedachten. Groeten Bart
Ik snij punten aan waarover je kun nadenken. Nu, je kan boos en mokkig lopen doen, of gewoon discussiëren over de inhoud. Wat je van mij vindt, dat vind ik helemaal niet belangrijk.

Pim

Lid sinds

14 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 20:48
Naast dit topic heb ik met verbazing de afgelopen maanden een aantal andere gelezen. Niet wat betreft de onderwerpen, wel de manier waarop een aantal leden met elkaar omgaan. Het is duidelijk dat een aantal van jullie zeer uiteenlopende meningen hebben maar in plaats dat te gebruiken om zinvolle discussies te voeren waarbij getracht wordt elkaars standpunten te ontdekken en te gebruiken voor nieuwe inzichten en dus eigen ontwikkeling staan jullie per definitie lijnrecht tegenover elkaar. Jammer van de gemiste kansen.

Lid sinds

13 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
17 oktober 2011 - 21:46
Sommige mensen hebben een belachelijk gebrek aan inhoudelijk vermogen. Bij een gebrek aan visie kraken ze al het nieuwe wat op hun pad komt af. Waarschijnlijk uit onzekerheid en angst. Het zijn ook altijd dezelfden. Deze mensen zouden nooit iets productiefs kunnen maken. Dat kan niet, als je nooit een inhoudelijke discussie durft aan te gaan en niet verder durft te kijken dan je lange tenen lang zijn. Ik heb dit soort mensen nooit begrepen. Ze zijn overal op tegen, behalve als ze zelf het woord voeren. Gewoon het aard van het beestje. ''Ik ben tegen, en zo is het''. Het heeft ook geen zin om te achterhalen waarom ze zo in elkaar steken. Het heeft überhaupt geen zin om met deze mensen in discussie te treden. Het liefst zie ik deze mensen ook niet in mijn topic verschijnen met opmerkingen als ''Zucht weer zo'n topic''. Ga lekker ergens anders posten als iets je niet bevalt. Voer de discussie op inhoud, zoals enkele mensen in deze topic wél hebben gedaan, of scheer je weg. Ik neem het mezelf kwalijk dat ik op deze mensen, die geen inhoudelijke bijdrage kunnen leveren, maar alleen maar op de man kunnen spelen, heb gereageerd. In de toekomst zal ik deze mensen dan ook straal negeren. Waarom zou je energie leveren aan personen die de inhoud schuwen om hun eigen tekortkomingen te verbergen?

17 oktober 2011 - 23:13
Eens met annemiekv. Als je op de man speelt i.p.v. op de bal, zul je nooit een zinvolle discussie krijgen, laat staan een conclusie.