Het belang van emoties bij het schrijven
Allereerst wil ik zeggen dat ik me via deze topic ook gelijk voorstel. Ik heb niet zoveel zin om achtergrond informatie over mezelf te geven en heb er ook geen behoefte aan om stukjes in proeflezen te zetten. Wat ik wel graag met jullie wil delen is mijn basisvisie op het schrijven. En dan met name het belang van emoties. Ik ben van mening dat deze door vele, vele schrijvers zwaar onderschat wordt. Hieronder probeer ik vanuit mijn visie het ideale boek te schetsen. Het is slechts mijn visie, en niet meer dan dat.
Mijn kernpunt is: elk verhaal, elk boek, zou tot doelstelling moeten hebben om de emoties van de lezer te prikkelen. En dus NIET de ratio (tenzij je een wetenschappelijk boek schrijft). Pas als je de emoties van een lezer kunt triggeren, is er sprake van een goed boek. Het maakt niet uit welk genre het is, en of het lectuur of literatuur is.
In mijn optiek zijn er vier basisemoties die je indirect kunt triggeren bij de lezer, te weten:
- een gevoel van lust en/of een romantisch gevoel. Dit kan gebeuren via romantiek en/of seks
- een gevoel van huivering, via spanning
- een gevoel van triestheid of verlies, via drama of tragedie.
- een lach, via humor.
Al deze getriggerde emoties vloeien uiteindelijk samen naar een allesoverkoepelende emotie: genot.
Er zijn nog afgeleide emoties, maar dit zijn de allerbelangrijksten.
In mijn optiek zouden minstens twee - het liefst allevier - van deze emoties constant moeten worden getriggerd. En van de eerste letter van het boek, tot aan de laatste letter. Dat betekent dus dat de lezer gelijk in het verhaal moet vallen, gelijk emoties moet voelen, tot aan het laatste hoofdstuk. Als dat namelijk niet gebeurt, dan betekent dat dat de lezer zijn ratio aan het gebruiken is, en dat verhoogt de kans dat hij het boek weglegt. Zodra er ratio in het spel komt, legt de lezer het boek meteen weg. Dat is niet altijd zo, maar ik schets een ideaalbeeld.
De ratio-component mag alleen aangesproken worden via het thema. En dat thema moet zoveel als mogelijk ondergeschikt zijn aan het plot. idealiter gezien mag het nooit de overhand nemen. Het thema mag in het hoofd van de lezer pas goed opduiken aan het eind van het boek, wanneer hij gaat nadenken over de diepere betekenis, en het plot gaat relateren aan iets hogers. Tijdens het lezen van het boek moet de ratio van de lezer zoveel als mogelijk op slot zitten. De lezer moet meegesleept worden. En dat kan alleen via het triggeren van emoties. Het ideaalbeeld is dat iedere zin van het boek de emoties van de lezer triggert. Dat betekent dus dat de lezer geen KEUS heeft. Hij MOET het boek uitlezen, want de mens, de lezer, heeft geen invloed op zijn emoties. (Ik laat hierbij externe factoren buiten beschouwing, zoals gestoord worden tijdens het lezen door andere mensen of geluid).
Komen we uit bij de vraag: Hoe trigger je de vier basisemoties? Ik kan hier heel lang over uitwijden, en alle bekende en minder bekende technieken gaan opnoemen, maar ik zal in het kort een heel belangrijke, vaak onderschatte component noemen:
de stijl: de inhoud van de zinnen mag niet ondersneeuwen door de vorm. Hier gaan veel schrijvers die literair willen schrijven de fout in. door de vorm van de stijl wordt de ratio geprikkeld, dient de lezer meer na te denken. Gevolg: hij legt het boek opzij. het boek gaat hem vermoeien. dit zie je in extreme vorm bij scholieren die op de middelbare school een verplicht boekenlijstje moeten lezen. Ze raken er vermoeid van, want de boeken die ze moeten lezen triggeren zelden de emoties. Het is meestal intellectueel geneuzel dat de ratio activeert en niet de emoties.
waarom vind ik dit persoonlijk zo belangrijk? Omdat het, voor mezelf in ieder geval, een hele duidelijke blauwdruk geeft van waar het bij het schrijven eigenlijk om moet gaan.
men zou kunnen zeggen: ja, maar iedereen heeft andere emoties. Dat geloof ik niet. Ik geloof dat de emotionele kern bij ieder mens hetzelfde is. Er is dus (naast de fantasylezer, de thrillerlezer, de horrorlezer) een universele lezer, die een universele set kernemoties heeft.
men moet deze uiteenzetting niet verwarren met: ja, maar dan ga je richting goedkope lectuur, zoals ik iemand dat hier heb horen zeggen. Dat is onzin, want daarmee impliceer je dat de literaire lezer een andere set emoties heeft dan de lectuurlezer. Dat is NIET zo. Ook literaire boeken zouden i.m.o. tot doel moeten hebben om deze vier basisemoties zoveel als mogelijk te activeren.
hoe weet je dat deze emoties worden geprikkeld? Door ze allereerst zelf te voelen. Ik geloof dat een schrijver dient te huilen als hij verdriet opschrijft, dient te lachen als hij iets grappigs schrijft, een gevoel van liefde moet voelen bij iets romantisch, en huivering moet voelen bij iets spannends. vervolgens dient er feedback te komen. bij humor is dit makkelijk te traceren: je legt je tekst voor, en wanneer je de lezer ziet lachen, dan weet je dat je goed zit. bij de andere emoties dient expliciet navraag gedaan te worden.
dit is mijn kernvisie samengevat. Wees natuurlijk vrij erop te reageren of het er niet mee eens te zijn.
Een lang betoog. Waarop te
Lid sinds
18 jaar 10 maandenRol
Welkom, Bavarios. Ik denk dat
Lid sinds
16 jaar 9 maandenRol
Ik vind dat emoties bij de
Ceridwen]Een lang betoog.
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
tantebetje schreef: Welkom,
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Edit: post was niet meer
Lid sinds
18 jaar 10 maandenRol
schlimazlnik schreef: Ik vind
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Ceridwen schreef: Edit: post
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Het punt is dat ik lees ter
schlimazlnik schreef: Het
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Grappige vergelijking,
Lid sinds
16 jaar 9 maandenRol
Ceridwen schreef: Edit: post
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
bavarios schreef: Dus,
misschien is het teveel
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
schlimazlnik
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Bavarios, wat je hier
Lid sinds
16 jaar 9 maandenRol
tantebetje schreef: Bavarios,
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Bavarios, in het begin vond
Lid sinds
16 jaar 9 maandenRol
Misschien is het duidelijker
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
tantebetje schreef: Bavarios,
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Je moet gelijk hebben hè.
Lid sinds
16 jaar 9 maandenRol
tantebetje schreef: Je moet
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Om een concreet voorbeeld te
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Bavarios, een mooi betoog en
Lid sinds
15 jaar 4 maandenRol
Er is een versie die in ieder
Thérèse schreef: Bavarios,
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
schlimazlnik schreef: Er is
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
bavarios schreef: Ik trek de
Lid sinds
13 jaar 11 maandenRol
Johan Bordewijk
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
bavarios schreef: 'Iemand
Lid sinds
13 jaar 11 maandenRol