geforceerd taalgebruik

Ik ben het wel met de schrijfcoach eens, Annemiekv.

'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik aarzel hoe te reageren. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis. 'Mam, dat heb je al verteld.' Quasi-luchtig klinkt mijn stem.

Wat ik in bold heb gezet klinkt niet natuurlijk, en je vertelt hier, in plaats van te laten zien, hoe de ik zich voelt. Bovendien vraag ik me af of de verteller zelf hoort dat haar/zijn stem quasi-luchtig klinkt! Beter (zo even uit de mouw geschud): 'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik zucht. 'Ja, mam, dat heb je toch al gezegd?' Ik hoop dat ze mijn irritatie niet hoort.

Denk dat het er misschien ook van afhangt voor wie je schrijft. De opening van Marlies leest makkelijker, maar een verhaal dat zo begint, zou ik waarschijnlijk wegleggen. Te weinig uitdaging. Na de beginregels van annemiekv zou ik verder lezen. Alleen dat 'Quasi luchtig klinkt mijn stem' zou ik veranderen in 'Ik probeer mijn stem luchtig te laten klinken' of iets dergelijks, en dat is inderdaad omdat je anders iets verwarrends doet met het perspectief.

Ik vind het niet zo geforceerd/stroef. Vind het een interessant begin juist, terwijl de luchtigere/simpelere versie van Marlies me minder aanspreekt. Maar ik ben verder niet zo'n 'schrijfkenner' en had op mijn middelbare school (tot zes jaar terug) types die 'normaliter' veelvuldig gebruikten, vast ook veel te forceerd taalgebruik. Dus hoeveel mijn mening zegt moet je zelf maar afwegen. Zoals tantebetje al aanhaalt, het hangt er vanaf voor wie je schrijft, wat je bedoeling met het verhaal is. Misschien is het een idee om een wat langer stuk in proeflezen te plaatsen?

Ik vind het persoonlijk ook nogal stroef, maar dat heeft er ook mee te maken dat ik een snelle lezer ben (denk ik). Ik struikel net als Marlies een beetje over het vertellen in plaats van laten zien, maar ook dat je eigenlijk steeds ongeveer hetzelfde probeert te zeggen;

'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik aarzel hoe te reageren. 'Mam, dat heb je al verteld.'

Is ongeveer hetzelfde als

'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn. 'Mam, dat heb je al verteld.'

Ook is de toevoeging 'ook al voel ik ergernis' in betekenis vergelijkbaar met 'quasiluchtig klinkt mijn stem'. De zinnen voegen allemaal wel iets toe, maar naar mijn idee niet genoeg om alles opnieuw te vertellen. Voor mij als lezer verstoort dat de flow, denk ik 'he, de helft van deze zin wist ik al joh!'. Let ook goed op de volgorde van onderwerp/werkwoord, en vraag je af waarom dit;

Ze zegt me dit nu voor de tweede keer, maar het zou unfair zijn om haar dat kwalijk te nemen.

... prettiger leest dan dit:

Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn.

Of zie jij dat anders?

Ik vind het stroef. Ik vind dat het ook wel past, in de situatie, die stroefheid. Eigenlijk is dat een fantastisch compliment, dat de tekst voelt zoals de hoofdpersoon zich op dat moment voelt: ongemakkelijk. Het is ook afstandelijk, en terecht: wie wil in die situatie zitten? Er zijn maar weinig mensen die zoiets (tekststijl roept bij lezer het gevoel van de hoofdpersoon op, zonder dat te benoemen) kunnen neerzetten.

Ik vind het juist een leuk stukje, ik merk weinig van stroefheid. De laatste zin vind ik niet mooi, maar dat is smaak, en de rest zou denk ik niet misstaan in een boek.

Ik aarzel hoe te reageren vind ik ook wat stroef overkomen. Ik zou de aarzeling indirecter verwoorden. De stroefheid, of de ongemakkelijke houding, moet er uiteraard wel in blijven. De opluchting van Marlies vind ik zelf weer te luchtig. Trouwens, meedeelt vind ik heel formeel klinken. Het kan best dat je de hele tekst wat zakelijk en formeel wilt laten klinken, dan is het natuurlijk prima! 'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik antwoord niet direct. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis. 'Mam, dat heb je al verteld.' Ik probeer het luchtig te laten klinken. Zo zou ik doen.

'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik antwoord niet direct. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis. 'Mam, dat heb je al verteld.' Ik probeer het luchtig te laten klinken.

Maar zo doet iedere derderangs columnschrijver het omdat het zo wordt voorgeschreven. Waarom mag het niet uitdagender, spannender, meer in lijn met wat er op de achtergrond speelt? Het hoeft toch niet allemaal geschreven te worden voor groep 4?

Het hangt er vanaf wat voor toon je de ik-persoon wil geven. Ja, het klinkt niet erg vlot, maar misschien is dat hoe de verteller spreekt.

Ik ben het eerlijk gezegd met je schrijfcoach eens.

'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik aarzel hoe te reageren. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis. 'Mam, dat heb je al verteld.' Quasi-luchtig klinkt mijn stem.

De eerste regel is goed. Duidelijke opening. Ik struikel ook over 'Ik aarzel hoe te reageren'. Het klinkt inderdaad niet vloeiend en zorgt ervoor dat ik afstand houd van het verhaal. Als je dat wilt bereiken, prima, maar als je juist wilt dat de lezer meeleeft, zou ik die zin iets vlotter maken. 'Ik aarzel even, niet wetend hoe ik moet reageren.' In een zin als deze behoud je de 'hoe', maar doordat je 'moet' toevoegt, is het net iets vlotter. Ik vind het woord 'unfair' heel vreemd staan tussen de rest van de tekst; unfair vind ik informeel, de rest formeler. Maar goed, dit is geen proeflezen en hier ging het topic niet over. Met deze zin is niet zoveel mis. Misschien kun je het woordje 'al' invoegen voor 'de tweede keer' om te benadrukken dat je hp het echt vervelend vindt. Maar goed, verder vind ik niets geforceerds aan deze zin. Als je die 'al' toe zou voegen, kom je wel in de knel met hetgeen wat je hp zegt. Dan zou je dat ook aan moeten passen. Als je de 'al' niet invoegt, is dat niet nodig, want dat zinnetje is goed. 'Quasi-luchtig klinkt mijn stem.' Dit vind ik een lastige zin. Ik snap wat je wilt zeggen, maar zelf houd ik er wat meer van om ín de huid van een ik-persoon te zitten, juist omdat het ik-perspectief daartoe uitnodigt. Met zinnen als deze stoot je mij als lezer af. 'Ik laat mijn stem expres luchtig klinken, zodat...' zou ik persoonlijk beter vinden. Als je het hier niet mee eens bent, moet je niets met deze tekst doen. Ik ken je hele verhaal niet en weet niet of deze stijl van schrijven een bepaalde bedoeling heeft. Succes ermee, in elk geval. :)

'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Ik antwoord niet direct. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis. 'Mam, dat heb je al verteld.' Ik probeer het luchtig te laten klinken.

Maar zo doet iedere derderangs columnschrijver het omdat het zo wordt voorgeschreven. Waarom mag het niet uitdagender, spannender, meer in lijn met wat er op de achtergrond speelt? Het hoeft toch niet allemaal geschreven te worden voor groep 4?

Het is een misvatting om simpel, vlot en effectief te verwarren met lagereschoolniveau. Het komt wel heel stoer over, om afstandelijk taalgebruik op te hemelen en eventuele barrières voor de lezer voor lief te nemen. Ik geef juist een middenweg aan, door alleen de eerste zin te veranderen en de eventuele verwarring in de slotzin te voorkomen. Begrijp ik het trouwens goed dat jij uitdagender en spannender hetzelfde vindt als formeel en afstandelijk? ;) Ik hou overigens bewust zo veel mogelijk rekening met het origineel. Gelieve de woorden Zo zou ik het doen met een korrel zout te nemen...

Ik moet het eens zijn met schli * #5. Dat was wat ik voelde, maar schli brengt het onder woorden: de manier waarop het geschreven is, brengt het gevoel van de hoofdpersoon goed over. Ik identificeerde me onmiddellijk. Bij de andere varianten had ik dat niet, daarom zou ik die teksten wegleggen. Die schrijfcoach heeft in het algemeen gelijk natuurlijk, net als iedereen hier die soepele varianten voorstelt. * met dien verstande dat ik het misschien iets aardiger zou proberen te zeggen ;)

Ach, volgens mij is er niemand die stroef associeert met fout en dwingende correctie behoevend. Het is op zich wel waar, dat de afstandelijkheid in de taal het ongemakkelijke gevoel van de hp versterkt. Maar dat is niet zo gek. Het ging in eerste instantie om de vraag of de typering van de schrijfcoach terecht was. Het lijkt erop dat de meesten hier het met de coach eens zijn. Hoe een tekst moet klinken, bepaalt annemiekv gelukkig alleen zelf. Het is een kwestie van smaak!

De schrijfcoach zegt: 'de toon is gezet: heel stroeve ik-verteller, met geforceerde zinsconstructies: 'aarzel hoe te reageren'; 'haar dat kwalijk nemen'. Hij zegt zelf al dat daarmee de toon gezet is. Maar dat mag toch? Dat moet zelfs. Ik lees een ik die op de toppen van haar zenuwen loopt en zichzelf krampachtig bij elkaar houdt. Ze weegt haar woorden om haar moeder niet te kwetsen. De woordkeus tekent je ik. Met het woord unfair heb ik wel veel moeite, omdat dit juist niet in dat beeld past. Ik zou het woord oneerlijk keizen. (het hangt natuurlijk wel af van de rest van je tekst, of je ik consequent is).

Ik vind het ook wel wat stroef:

Ik aarzel hoe te reageren.

Aarzelen en reageren hebben iets tegenstrijdigs in zich. Hoe is het voor de ik om die strijd bij zichzelf te bemerken? Is dat te beschrijven / benoemen / tonen?

Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis.

Deze zin bevat vijf gegevens / feiten: 'het' is de tweede keer, 'dat' wordt meegedeeld <-- dat doet de 'ze'. Het kwalijk nemen, het zelfoordeel ('unfair'), en de ergernis zijn voor de 'ik'. Naar mijn gevoel vloeit dat niet, loopt het niet, stroomt het niet; en als het dat allemaal niet doet, is het inderdaad stroef.

'Mam, dat heb je al verteld.' Quasi-luchtig klinkt mijn stem.

Toon en inhoud kloppen niet. In het gesprek tussen die twee kan dat heel goed in de realiteit een sfeer zijn, maar zou de 'ik' daarbij niet uit het raam kijken, of met de voet op de vloer tikken, of ... iets anders doen, dat het quasi luchtige onderstreept, waardoor je het niet expliciet hoeft te noemen, terwijl het de lezer toch duidelijk wordt dat er een ergernis zit? Dat hij dat quasi luchtige zelf waarneemt bij de 'ik'?

Ja, Thérèse, je slaat spijkers op hun koppen. Volgens mij zijn meer woorden nodig voor dezelfde inhoud, zodat de vorm de inhoud meer zeggingskracht kan geven. Volgens mij zou het ook prima werken om de eerste zin te schrapppen. 'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt. Ik onderdruk mijn ergenis, omdat ik het haar niet écht kwalijk wil nemen. 'Ja, zoiets zei je geloof ik al.' Ik hoop dat ik luchtig klink.

:) Dargor. Ik denk dat je je als schrijver moet realiseren dat je - of je het wilt of niet - een relatie hebt met je lezer. Tenminste, als je je tekst aanbiedt. Dus je moet hem 'voeden' met je woorden. Tegelijkertijd ken je meestal je lezer niet (*), dus het is moeilijk anticiperen. Toch zijn er wel bepaalde mogelijkheden om over te brengen wat je wilt vertellen. Zintuigelijk schrijven is er een van. Juiste formulering gaat ermee hand in hand. En precieze woordkeus hoort er dan bijna organisch bij. (*) bij zakelijk of doelgroepgericht schrijven is dat vaak anders

Ik ben een kort verhaal als volgt begonnen: 'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze.

Hier zou ik iets aan vooraf verwachten en het "zegt ze", vind ik al stroef. Het zou zo natuurlijk moeten zijn dat het duidelijk is wie er spreekt. Dus voor het EErgisteren wil ik iets lezen van haar houding, haar non verbale communicatie.

Ik aarzel hoe te reageren. Het is de tweede keer dat ze het me meedeelt, maar haar dat kwalijk nemen zou unfair zijn, ook al voel ik ergernis. 'Mam, dat heb je al verteld.' Quasi-luchtig klinkt mijn stem.

Hier ga je naar mijn smaak helemaal de mist in. Het is een stijf ritme, een houterige tekst. hoe te reageren, klinkt al plastisch en helemaal met die lange gedachte die erop volgt. Het quasi luchtig klinkt mijn stem, vind ik uit de bocht. meedeelt klinkt als in een vergadering. Probeersel, zo even met losse hand (niet dat het goed is hoor): Ze trekt haar wenkbrauwen op en kijkt me onderzoekend aan. Hoe moet ik reageren? Het is verdomme de tweede keer dat ze me dit verhaal vertelt. Ik adem diep in en tel tot tien 'mam dat heb je al verteld, ' weet ik tenslotte uit te brengen.xas

@Sgo, je hebt een [ / quote ] te veel staan aan het eind van je bericht, wil je die ff weghalen?

*gedaan, oeps. Kwootkloter dat ik ben, sorry voor de vervuiling. xas

Om te beginnen iedereen heel hartelijk bedankt voor zijn reactie! Wel grappig al die verschillende meningen. En trouwens ook leerzaam. Het steunt me te horen dat het stroeve niet per se negatief is. Ik had zonder meer aangenomen dat dat wel zo was. Ik zal een paar onduidelijkheden ophelderen: - Het is inderdaad zo dat bij de hp een ongemakkelijkheid speelt. Wat Ceridwen daarover zegt, klopt helemaal: De hp houdt zichzelf krampachtig bij elkaar. Ik was er zelf niet opgekomen dat te laten zien door de hp bijvoorbeeld naar buiten te laten kijken, misschien suf, maar bedankt dus voor die tip, Thérèse. - Mijn conclusie was zelf al wel dat het teveel dubbelop was. Wel merk ik dat zoals Marlies het bijvoorbeeld opschrijft, dat niet mijn stijl is. Maar 'quasi-luchtig', 'aarzelen hoe te reageren' en 'ergernis voelen' duiden alle drie op hetzelfde. Die overdaad schaadt. - Het invoegen van 'al' bij: het is *al* de tweede keer dat ze het me meedeelt (Spirit), daar voel ik in eerste instantie niet voor. Dat zou namelijk de derde keer 'al' worden, (tenzij ik eerste zin met al eruit sloop). Al geeft het wel die irritatie aan, dat is dan weer een pre. - het woordje unfair; het valt me op dat de een dat juist formeel taalgebruik vind (Ceridwen) en de ander juist informeel taalgebruik (Spirit). - over de zinsvolgorde (Hjalmar): daar ben ik vaak mee aan het worstelen. Wel al stuk minder als een paar jaar terug, maar opmerkingen in die richting kloppen vaak. - over de doelgroep: het verhaal is voor een wedstrijd, namelijk die van Trouw (thema: vergeten). Dat zijn meestal mensen met hbo- en universitaire opleiding, denk ik. Ik had 't stukje al herschreven, maar ga er op basis van jullie opmerkingen nog een keer naar kijken.

Ik zal hier nog even laten lezen wat 't is geworden: 'Eergisteren ben ik bij de dokter geweest,' zegt ze. Het is de tweede keer dat ze ermee komt, maar het zou oneerlijk zijn haar dat kwalijk te nemen. Ik kijk uit het raam zonder iets te zien. 'Mam, dat heb je al verteld.' Bij het forum proeflezen heb ik een oproep voor proeflezers geplaatst. Dus wie nieuwsgierig is naar het hele verhaal ;)

Ik kijk uit het raam zonder iets te zien.

Je zou de ik er juist wél iets kunnen laten zien, bijvoorbeeld het moment dat de moeder dezelfde boodschap brengt.

Het is een misvatting om simpel, vlot en effectief te verwarren met lagereschoolniveau. Het komt wel heel stoer over, om afstandelijk taalgebruik op te hemelen en eventuele barrières voor de lezer voor lief te nemen. Ik geef juist een middenweg aan, door alleen de eerste zin te veranderen en de eventuele verwarring in de slotzin te voorkomen. Begrijp ik het trouwens goed dat jij uitdagender en spannender hetzelfde vindt als formeel en afstandelijk? ;) Ik hou overigens bewust zo veel mogelijk rekening met het origineel. Gelieve de woorden Zo zou ik het doen met een korrel zout te nemen...

Ik ben het volledig met je eens met "simpel, vlot en effectief" taalgebruik. Dit benadert de natuurlijke communicatie het meest en daardoor is het makkelijker leesbaar (voor een breder publiek). Soms maakt men het zichzelf moeilijk door woorden te gebruiken die dan in sommige gevallen juist uit de toon vallen.

:) Dargor. Ik denk dat je je als schrijver moet realiseren dat je - of je het wilt of niet - een relatie hebt met je lezer. Tenminste, als je je tekst aanbiedt. Dus je moet hem 'voeden' met je woorden. Tegelijkertijd ken je meestal je lezer niet (*), dus het is moeilijk anticiperen. Toch zijn er wel bepaalde mogelijkheden om over te brengen wat je wilt vertellen. Zintuigelijk schrijven is er een van. Juiste formulering gaat ermee hand in hand. En precieze woordkeus hoort er dan bijna organisch bij. (*) bij zakelijk of doelgroepgericht schrijven is dat vaak anders

Tijdens een cursus creatief schrijven zie ik tegen mijn leraar dat mijn probleem voornamelijk te wijten was aan een gemis aan een uitgebreide woordenkennis waarna hij mij antwoorde dat de woordenkennis niet het belangrijkste was, dat natuurlijk overkomen veel belangrijker is. Je mag zo'n rijk woordenschat hebben dat als je het onjuist gebruik, niet passend, dat je hierdoor het verhaal onnodig complexer gaat maken en daardoor je lezer (publiek) eerder gaat afhaken.

Begrijp ik het trouwens goed dat jij uitdagender en spannender hetzelfde vindt als formeel en afstandelijk?

Nee natuurlijk niet. "Uitdagender en spannender" heeft betrekking op 1) Je lezers serieus nemen 2) De schurft hebben aan je schrijfcoach als die onzin neuzelt want: 3) Niet alles moet volgens het boekje anders schreven we allemaal hetzelfde (er zijn er zat die zich door de juf/meester op de kop laten zitten en hun eigen handschrift kwijtraken in hun teksten omdat ze vooral schrijven om hun schrijfcoach een plezier te doen).

Tijdens een cursus creatief schrijven zie ik tegen mijn leraar dat mijn probleem voornamelijk te wijten was aan een gemis aan een uitgebreide woordenkennis waarna hij mij antwoorde dat de woordenkennis niet het belangrijkste was, dat natuurlijk overkomen veel belangrijker is.

Natuurlijk overkomen in een onnatuurlijke situatie is dan de dood in de pot. Het wringen, het ongemak, dat moet je uit de tekst kunnen proeven, tussen de regels, niet in de woorden: show, don't tell. En je kunt maar beter een ruime woordenschat hebben om je personages in alle situaties natuurlijk te laten overkomen. Het is een schande dat dergelijke leraren/schrijfcoaches hun beroep nog mogen uitoefenen.

:lol: Wat weet je het weer prachtig te zeggen schli ;). Het is weer genieten met jou :D .

Begrijp ik het trouwens goed dat jij uitdagender en spannender hetzelfde vindt als formeel en afstandelijk?

Nee natuurlijk niet. "Uitdagender en spannender" heeft betrekking op 1) Je lezers serieus nemen 2) De schurft hebben aan je schrijfcoach als die onzin neuzelt want: 3) Niet alles moet volgens het boekje anders schreven we allemaal hetzelfde (er zijn er zat die zich door de juf/meester op de kop laten zitten en hun eigen handschrift kwijtraken in hun teksten omdat ze vooral schrijven om hun schrijfcoach een plezier te doen).

Tijdens een cursus creatief schrijven zie ik tegen mijn leraar dat mijn probleem voornamelijk te wijten was aan een gemis aan een uitgebreide woordenkennis waarna hij mij antwoorde dat de woordenkennis niet het belangrijkste was, dat natuurlijk overkomen veel belangrijker is.

Natuurlijk overkomen in een onnatuurlijke situatie is dan de dood in de pot. Het wringen, het ongemak, dat moet je uit de tekst kunnen proeven, tussen de regels, niet in de woorden: show, don't tell. En je kunt maar beter een ruime woordenschat hebben om je personages in alle situaties natuurlijk te laten overkomen. Het is een schande dat dergelijke leraren/schrijfcoaches hun beroep nog mogen uitoefenen.

Je gaf aan dat je het met de schrijfcoach eens was. Je vond het stroef. Vervolgens kreeg ik het idee dat je de stroefheid, het voor mij formele en afstandelijke, juist kon waarderen. Die was passend. In je pleidooi voor 'uitdagender en spannender' proefde ik dezelfde waardering. Vandaar mijn vraag ;) Ik vind het lastig om zó direct te zijn. Je lijkt me iemand die een beginnende schrijver grijnzend aan een fileermes rijgt! Maar dat is niet negatief bedoeld. :D

2) De schurft hebben aan je schrijfcoach als die onzin neuzelt want: 3) Niet alles moet volgens het boekje anders schreven we allemaal hetzelfde (er zijn er zat die zich door de juf/meester op de kop laten zitten en hun eigen handschrift kwijtraken in hun teksten omdat ze vooral schrijven om hun schrijfcoach een plezier te doen). Natuurlijk overkomen in een onnatuurlijke situatie is dan de dood in de pot. Het wringen, het ongemak, dat moet je uit de tekst kunnen proeven, tussen de regels, niet in de woorden: show, don't tell. En je kunt maar beter een ruime woordenschat hebben om je personages in alle situaties natuurlijk te laten overkomen. Het is een schande dat dergelijke leraren/schrijfcoaches hun beroep nog mogen uitoefenen.

Ik proef hier toch een zekere felheid in je reacties schli ... nare ervaringen met schrijfcoaches?

Tijdens een cursus creatief schrijven zie ik tegen mijn leraar dat mijn probleem voornamelijk te wijten was aan een gemis aan een uitgebreide woordenkennis waarna hij mij antwoorde dat de woordenkennis niet het belangrijkste was, dat natuurlijk overkomen veel belangrijker is. Je mag zo'n rijk woordenschat hebben dat als je het onjuist gebruik, niet passend, dat je hierdoor het verhaal onnodig complexer gaat maken en daardoor je lezer (publiek) eerder gaat afhaken.

Misschien heb je niet helemaal begrepen wat ik bedoelde (misschien ook wel, hoor), maar voor de duidelijkheid leg ik mijn quote nog even uit:

Toch zijn er wel bepaalde mogelijkheden om over te brengen wat je wilt vertellen. Zintuigelijk schrijven is er een van. Juiste formulering gaat ermee hand in hand. En precieze woordkeus hoort er dan bijna organisch bij.

Ik bedoel dat je voor een precieze woordkeus een grote woordenschat nodig hebt - ik bedoel niet dat je moeilijke woorden of complexe begrippen moet gebruiken. Als je de keus hebt uit veel woorden, is het gemakkelijker ze toe te passen op de situatie, persoon, sfeer of omgeving die je beschrijven wilt. Dat werkt gewoon handig. Je maakt het verhaal er niet complexer mee, eerder toegankelijker.