Dialect vorm in directe rede

Onze vader zei: als je nou nog een keer op het erf komt dan nagel ik je met riek en al tegen de deur van de stal. En onze moeder: dat mannetje kon niks anders dan blaten. Naar het dorp kon ik toch niet gaan, daar stond Jan en alleman klaar om mij de keel door te snijden. (...) ineen: Ik heb niks gepakt van een ander en ik heb geen kat zeer gedaan (vlieg kwaad gedaan?). Het heeft niks te maken met wat een mens doet, maar met wat een mens is. Géén idee of het klopt, hoor. Ich gok moa wá :) Antwoord op je tweede vraag: ik lees liever lange verhalen, dikke boeken dus.

Onze vader zei dat als je nog 1 keer op zijn erf komt dan nagel ik jullie met een riek en al tegen de deur van de stal En onze moeder dat mens kon niks anders dan "Bleiten?"=blaten? zeuren? Ik kon nooit langs het dorp gaan. Daar stond jan en alleman klaar om mij de keel door te snijden. Ik heb niets van een ander afgenoimen en ik heb niemand kwaad gedaan. Het heeft niks te maken met wat iemand moet maar wat iemand is. Ik kom uit het uiterste zuiden van Limburg. Is dit Venlo's dialect of zo? Vind het redelijk veel van het goede eerlijk gezegd. Zou het iets meer doseren. Welk genre? ik ben een 300 bld lezer, maar dat is persoonlijk natuurlijk

Sjee en Sgoojur: was dit moeilijk?Jullie hebben het bijna helemaal goed en dat zonder context. De kat moet blijven want in die tijd en lang daarna werden katten levend verdronken, in het vuur gegooid... Ik begrijp dat het teveel van het goede is. Dit is ook op één zin na de langste in het hele verhaal. Het is een dialoog en de andere persoon spreekt ABN. Nog even wachten op andere reacties. Beide heel hartelijk bedankt. Als ik nieuwe zinnen aanreik, willen jullie de oefening dan niet posten? Dit ging veel te gemakkelijk. Mijn vader was onderwijzer en thuis mochten we geen dialect spreken. Dat heb ik altijd zeer spijtig gevonden. Ik heb in verschillende dialecten regio's in Vlaams Brabant school gelopen en dit is een samenraapsel met nog wat West-Vlaams er bij. Een cocktail van van alles en nog wat.

Zijn dunne lippen trilden onbeheerst, "Onze vader zei altijd 'Als je nou nog één keer op het erf komt dan nagel ik je met riek en al tegen de deur van de stal!' En onze moeder...die meid kost alleen maar geld! Langs het dorp kan ik beter niet gaan ; daar stond Jan en alleman klaar om mij ... over te ....!" Hij schudde haar hand af en kromp op de stoel ineen: "Ik héb niks gepakt van een ander en ik héb niemand pijn gedaan. 't Heeft niks te maken met wat een mens doet, maar met wat een mens is!" Ik heb deze zin zonder afkijken vertaald. Woord voor woord vind ik het moelijk, maar als je gewoon leest als dat je een boek leest, zie je steekwoorden, waardoor je wel weet in welke richting je moet denken. Ik lees in principe het liefst boeken die geen einde hebben. Op gegeven moment is het leven van de hoofdpersoon een deel van mijn leven, zodra ik naar bed ga dan, en volg ik eigenlijk het wel en wee van die persoon. Hoe langer een boek/serie duurt, hoe vreemder het is als een boek ineens uit is en het leven van die hoofdpersoon is ineens 'over'.

Wat bedoel je met dat dit ABN is maar dan phonetisch vertaald? Daar lijkt het helemaal niet op. Het doet me denken aan een mengsel van Limburgs en Brabants, talen die ik allebei versta en het vertalen is dus niet het probleem. Ik vind het echter verschrikkelijk lezen, terwijl de taal niet eens zo ver van me af staat. Wat moet het dan niet zijn voor een Groninger, een Fries of ene Ollander? Ik vind dit ronduit lelijke taal. Ik zou dit zeker niet in een boek aanraden. De tip van Schrijverke vind ik dan stukken beter. Er zijn trouwens meer topics over het gebruiken van (nep-)dialect in verhalen. Even de zoekfunctie gebruiken.

Eh, hoewel ik alles wel begrepen heb, zou ik er niet voor gaan. Ik ben in Groningen geboren en getogen maar ik zou nooit een boek lezen dat in het Groningse dialect is geschreven. Ik houd niet van dialecten, maar dat is persoonlijk. Niet in gesproken taal en helemaal niet in geschreven taal. Wat mijn voorkeur voor boeken betreft, hou ik het meest van boeken zo tussen de 250 en 300 bladzijden.

In mijn boek spreken sommige personages een dialectvorm. Het is geen echt dialect maar ABN phonetisch vervormd.

Ik begrijp het hele stukje, maar het leest niet lekker. Schrijf het dan in echt dialect, dan heeft het nog een functie voor de liefhebber.

Het is wel te lezen al ken je het dialect niet. Zelf ben ik opgegroeid met het drentse dialect en kan het ook wel redelijk lezen. Ik hou wel van het gesproken dialect maar om het te lezen, nee. Daarom zou ik zelf ook niet graag een boek lezen waar (al is het af en toe) dialect in voor komt. Als je lekker aan het lezen bent en dan weer een stukje dialect tegen komt dan haalt mij dat uit het verhaal omdat je daar weer extra bij na moet denken. Meningen verschillen daar natuurlijk in. Ik lees het liefst dikke boeken. :nod:

Jascha, zo lees ik ook dialect dialogen: er over heen gaan en niet letterlijk alles willen begrijpen maar wel de essentie. Die essentie heb je goed begrepen. 'Die meid kost alleen maar geld' = 'Dat mensje kon alleen maar wenen' Ik begrijp wat je wil zeggen met je leeservaring. Eén keer als je in een boek zit, wil je er niet meer uit. Schrijverke : Wat je voorstelt is zeer zeker waardevol voor mij. Ik begrijp wat je bedoelt met 'hij heb' enz. Dat is inderdaad een mogelijkheid die ik verder moet uitzoeken. Het gaat me trouwens niet om het één of het andere dialect. Dat is de zaak hier niet. Het gaat er om dat de personages ongeletterde veroordeelden zijn op het einde van de 18de eeuw. Al laat ik ze spreken zoals een plaatselijk opgegroeid iemand die dialect spreekt, dan is dat in mijn ogen nog belachelijk. De kloof was enorm tussen 'commoners' en 'gentry'. Die kloof moet er zijn want in bepaalde situaties wordt er trouwens met de taal gespeeld : een personage is gefrustreerd omdat hij niet 'mooi' kan spreken, een andere probeert 'mooi' te spreken. Deze zinnen hier betreffen een dialoog waarin beide gesprekspartners dronken zijn, en waarbij de ene die 'dialect' spreekt, vertelt dat hij homosexueel is, dat hij verliefd is op zijn kapitein en dat hij weet dat de kapitein verliefd is op de gesprekspartner tegenover wie hij zich 'out'. Deze gesprekspartner is een vrouw die behoort tot de 'gentry'. Deze ongeletterde, verworpen personages moeten 'plat' spreken. Ze zijn evenwel verre van dom. Zjors, jij vindt die taal lelijk en verschrikkelijk om te lezen. Dat is voor mij volledig oké. Jij hebt exact de reactie die de gentry heeft tegenover de commoners wat het klasseverschil alleen maar groter maakt. Het lelijke hoort in de plot van het verhaal. De kapitein kijkt over dat lelijke heen en neemt het voor hen op. De taal die er gesproken wordt is een middel om dat 'lelijke' te benadrukken. Ik heb niet gevraagd of het aangenaam was om te lezen. Ik weet dat het niet aangenaam is en dat het niet lekker leest. Zeker hier niet waar er geen enkele context is. Tja, jij bevestigt wat ik gebruik als één van de rode lijnen in mijn verhaal : de taal die een indivu spreekt is enorm bepalend in de verhouding mens-mens, dat is een universeel en tijdloos gegeven. Taal is een mes dat aan twee kanten snijdt, maar het blijft een werktuig. Eefje, één dialect hoeft hier niet, het dialect is slechts 1% van de dialogen. Iedereen, bedankt voor je bijdrage! Ik trek de conclusie dat iedereen de essentie begrepen heeft. En dat wilde ik weten. Dat een verhaal lekker moet lezen, ben ik principieel niet mee eens. Had ik die houding gehad als lezer dan had ik heel veel boeken gemist. Je klapt een boek toch niet dicht omdat er enkele woorden zijn die je niet begrijpt? Ik had in die zin een enorm vooroordeel tegenover de zanger Twopac (fan van mijn twee kinderen enkele jaren geleden) omwille van zijn niet al te beleefde slangtaal. Toch bleef ik indirect luisteren. Zijn lied 'Dear mamma' is subliem. Ik leer nog steeds bij en ontdek nog steeds dat 'universele' dat door merg en been gaat, ook al lijkt de verpakking ontoegankelijk. Nogmaals bedankt voor het reageren.

Ja maar Chrislaevers, ik vind de taal niet lelijk omdat ik iets tegen dialect of de taal van de 'onderklasse' zou hebben. Ik behoor daar namelijk zelf toe. Sinds ik weer in mijn geboortedorp woon spreek ik enkel nog dialect. Behalve als ik de provincie uitga. Maar dit wat je hier schrijft is lelijk om te lezen, vind ik.

Voor een streekroman zou het, denk ik, bijzonder geschikt zijn, maar ik denk dat Zuiderlingen dit dialectstukje meer kunnen waarderen dan Noorderlingen. Het eerste stukje lezen lukt me nog wel, maar bij: 'Langs ’t turp kost ich niverlei goan; doa stond Jan en alleman kleir um mich de keil uiver te snije!” moet ik toch wel heel erg nadenken. Ik lees dat 'turp' dorp is, maar dat zou om mij ook een terp kunnen zijn (mits het ontzettend duidelijk in het verhaal is dat het om Zuid-Nederland gaat). Wat ze snijden is op zich ook wel te raden, hoewel ik mij dan weer afvraag of ik het goed raad... Bij dit stukje: ’t Héd niks te moaken mè wà ne mins doet, moa mè wà ne mins ès!” begin ik toch wat over het 'me wa ne' te struikelen en wat 'mins es' is ontgaat me dan eigenlijk helemaal (ik wil verder lezen, maar blijf 'hangen in gedachten' en hoop dat het niet een hele poos zo doorgaat). Volgens mij is het juist geen fonetisch ABN, maar meer een fonetisch zuidelijk accent? Woorden als 'niverlei' ken ik niet. Als het verhaal streekgebonden is, heeft het wellicht nut, maar 'lekker lezen' vind ik anders. Een stuk pruimtabak kan toch ook de kloof tussen oud en nieuw bewerkstelligen, zonder het lastiger leesbaar te maken? En ja, ik leg boeken weg waarin ik struikel bij het lezen, maar Wuthering Heights heb ik wel weer minstens 10 keer (in het Engels) gelezen... (en als het niet zo mooi was, had ik het door dat accent erin vast nooit meer gelezen ;) ).

Ik haak al af als ik drie woorden gelezen heb. Ik vind het lelijk en het kost me teveel moeite (als dialectloos mens) om ieder woord te begrijpen. Ik zou zelf liever kiezen voor een middenweg: enkele woorden dialect, omlijst door ABN. Dan blijft het voor iedere (nederlandstalige) lezer begrijpelijk wat je zegt. Bovendien begrijp ik uit je reacties dat het een soort eigen verzinsel is. Dat lijkt me dan weer hinderlijk voor de mensen die het dialect spreken wat erop lijkt, maar het volledig verkracht zien in jouw boek. Zij nemen je niet meer serieus (denk ik) Dit is aan mij niet besteed in elk geval. (je korte omschrijving en uitleg klinkt wel interessant trouwens)

Sjors, Ajstinad en Set, en alle vorige berichters, jullie opmerkingen zijn zeer waardevol voor mij. Ik moet nog effe wennen aan de idee om alles te veranderen. Ik ga een oplossing zoeken om het anders te doen. Ik zal wat Sjors voorstelde opzoeken: de suggesties van Schrijverke. Het heeft indd geen zin als de woorden lelijk zijn en in die mate onaangenaam om te lezen. Als ik een manier gevonden heb, zal ik het hier voorleggen om te weten of er beterschap is.

Sjors, Eefje

Is dit in dialect? :D

Eef, stoor je hier aub niet aan. Ik heb onbewust de naam gebruikt van iemand in mijn kennissenkring. Sorry!

Heb je ook een Sjors in je kennissenkring :D Was getekend, Zjors

Ik kan niet begrijpen dat jullie aan zo een detail een bericht kunnen wijden, EEF en ZJORS. Wanneer jullie eens een naam van iemand verkeerd spellen, denk dan aan mij. En vergeet je helm niet op te zetten wanneer je op de fiets springt.

chrislaevers, heb je de smileys gemist in de berichten? :confused: We bedoelen het niet slecht. Het waren grapjes, :nod: maar zo vat jij ze niet op, vrees ik.

Zjors, zand er over. Gisteren was een baaldag en ik heb sowieso al geen grote affiniteit met die bepaalde smiley. Die komt bij mij dubbelzinnig over en ik gebruik die ook nooit, ook de alluzie op het dialect en het feit dat ik er tweemaal aan herinnerd werd dat ik namen verkeerd geschreven heb. Dat was ietsjes teveel van het goede. Back to the topic: Ik heb via de zoekfunctie 'dialect' opgezocht. Alle dialectzinnen die gepost werden, kan ik zeer vlot lezen. Ik heb er zelfs van genoten. Wel merk ik op dat velen posters er van uit gaan dat je streekgebonden schrijft of dat het hele schrijfstuk in het dialect staat. Dat is in mijn situatie helemaal niet het geval. Het dialect beslaat in mijn schrijfsel slechts 1% van de dialogen alleen. Niettemin, ben ik het er mee eens dat het lelijk is. Daar zit ik mijn hoofd dus over te breken.

Mijn vader was onderwijzer en thuis mochten we geen dialect spreken. Dat heb ik altijd zeer spijtig gevonden. Ik heb in verschillende dialecten regio's in Vlaams Brabant school gelopen en dit is een samenraapsel met nog wat West-Vlaams er bij. Een cocktail van van alles en nog wat.

Ik woon in Vl-Br en dit dialect kom ik als Nederlander in deze streek niet tegen. Het is inderdaad een samenraapsel van Limburgs met een West-Vlaams sausje eroverheen. Ik kan niet genoeg krijgen van dialecten. Een dialect geeft een verbondenheid met de streek weer. Ik houd van het Brussels dialect, maar ik krijg koude rillingen van het Antwerpse dialect. Ik vind dat Aspe de juiste maat aanhoudt in zijn boeken als hij het West-Vlaams laat opdraven. Van In zal het niet spreken, of hij moet ongelooflijk dronken zijn (geweest), maar de mensen waarvan je verwacht dat ze geen AN spreken zoals een visser of een caféhouder. Dialect in een roman verrijkt het verhaal, maar het moet wel een functie hebben, althans dat is mijn mening.

chrislaevers, heb je de smileys gemist in de berichten? :confused: We bedoelen het niet slecht. Het waren grapjes, :nod: maar zo vat jij ze niet op, vrees ik.

Precies!

Eef, alles is oké. Digitale communicatie loopt soms niet van een leien dakje. Het belangrijkste is dat het opgehelderd wordt en dat is m.i. gebeurd. Zand er over. Er zijn belangrijker zaken in het leven. :) Jommeke, ik heb deze dialectische vorm geïntroduceerd om een duidelijk verschil te maken tussen twee sociale klassen einde 18de eeuw in Noord-Amerika. Mij gaat het er niet om om een zuiver Lage Landen streekdialect te promoten. Antwerps heb ik gemeden alhoewel ik ook school gelopen heb in het Antwerpse. Dit dialect wijkt enorm af van het Brabants en ook van het West-Vlaamse. In het Brabantse en in het West-Vlaamse heb je dan weer verschillen. Die verschillen zijn niet ter sprake. Ik heb een onbewuste cocktail gemaakt die als leestaal 'lelijk' is. Wat verwacht ik van de lezer? Dat hij/zij een afkeer heeft van deze geschreven spreektaal, er over heen gaat maar tijdens het lezen van het boek, een symphatie opvat voor één of meerdere van de personages ondanks het 'ontoegankelijke' van hun spreken dat, ik benadruk het nogmaals, zeer miniem aanwezig is. Op 365 pagna's zijn er drie pagina's en mischien wel minder van deze dialogen. Ik heb trouwens een personage dat Frans spreekt en een ander personage die een spraakgebrek heeft en een medeklinker voor een andere neemt. Dit alles om een klein beetje sfeer te scheppen en aan te duiden dat taal geen onoverkomelijk element is wanneer voldoende mensen aanwezig zijn met gezonde perspectieven. Als die dialogen zo lelijk zijn, dat het boek wordt dicht geklapt, ja dan heb ik een ernstig probleem en daar probeer ik een zicht op te krijgen. De ene dag neem ik me voor om alles aan te passen, de andere dag beslis ik alles te behouden. Moeilijk!

De ene dag neem ik me voor om alles aan te passen, de andere dag beslis ik alles te behouden.

Iets subjectiefs als de beleving bij het lezen van een dialect kan geen objectieve maatstaf zijn om je tekst te veranderen. Het gaat erom wat je ermee wilt. Je zou het toch gewoon zo kunnen laten staan als je het in je eerste post geschreven hebt. Blijkbaar heeft iedereen de tekst wel begrepen. Maar:

Ik heb trouwens een personage dat Frans spreekt en een ander personage die een spraakgebrek heeft en een medeklinker voor een andere neemt.

Het lijkt me geen mengelmoes te moeten worden, maar nogmaals: het hangt er erg vanaf waarom je dit doet, en wat je ermee wilt. Ik heb begrepen: klassenverschillen duidelijk maken. Dat kan een heikel punt worden, want je zult ervoor moeten zorgen dat je vooroordelen uit de weg blijft (*), lijkt me. (*) Als schrijver, bedoel ik. Dat mensen c.q. je hoofdpersonen vooroordelen hebben, en dat je die wilt laten zien, is iets anders. Ik ben trouwens benieuwd of je die doelstelling haalt, met dit 'taalinstrument'.

Zonder naar de berichten van de anderen te kijken lees ik: Onze vader zei: 'Als je nog één keer op 't erf komt, dan nagel ik je met riel en al tegen de deur van de stal!' En onze moeder… die lieverd kon niks anders dan (bleiten)! Langs de (turp) kon ik (niverlei) gaan, daar stonden Jan en alleman klaar om me de keel kapot te snijden!" "Ik hèb niks gepakt van een ander en ik hèb geen kat zeer gedaan. Ik hèb niks te maken met wat je (mins) doet, maar wel waar (mins) ìs!" Ik lees graag gemiddelde boeken. Denk ik. Een verhaal van 527 woorden kan me net zo boeien als een roman van 527 pagina's. Maar dit vind ik teveel gepuzzel, als ik me voorstel dat ik diep in een boek verdiept zit haalt dit me er ontzettend uit.

Dank je, Thérèse en Waus. De knoop zal doorgehakt moeten worden en dat zal tijd in beslag nemen. Ik neem me voor te sleutelen en te blijven sleutelen tot ik tevreden ben en tevens het gevoel heb dat de tekst toegankelijker is geworden.

Succes ermee! xsg