sonnetten schrijven

Suma, als het aan mij lag, dan werden die leenreclames meteen verboden, mijn maag keert om als ik ze zie. Ja doe die betutteling er nog maar bij. En als we dan toch bezig zijn: wat mij betreft zouden de Nederlandse kinderen iedere dag naar school mogen van 9 tot 5, huiswerk, sport, koor enz. op school, onder toezicht dus, uniform aan net als in veel andere Europese landen, en dan gewoon leren: overschrijven, uit je hoofd leren, regels inoefenen. En iemand voor de klas die zegt wat je moet doen en die zelf het verschil weet tussen een lijdend voorwerp en een staartdeling. En niet al dat gekies. Maar ja, als je zoiets wilt, moet je verhuizen. Naar België bijvoorbeeld. Writer's block door perfectionisme. Ik denk dat er verschillende oorzaken van writer's block kunnen zijn. Perfectionisme is niet de mijne. Maar we hebben daar een ander topic over, waar het niet off topic is. Hun wezen, inderdaad. Mooi gezien. Maar weer on topic: ik heb gezocht naar Literaire Kunst vandaag, maar het niet gevonden. Het moet toch ergens zijn...

Als je het niet meer kunt vinden, ga dan naar de plaatselijke kringloopwinkelwaar ze heel veel boeken hebben. heel veel en heel oud, daar zit hij gegarandeerd ergens tussen. En die scholen: vier handen op een hart, ik denk er precies hetzelfde over. Lekker naar België, of naar Ierland. Daar doen ze het nog precies zo, inclusief uniform plus sport. En luisteren zul je! Jaja, dat is wat er mankeert bij onze jeugd, ze leren niet meer gewoon te doen wat hun gezegd wordt. Ik ben ook voor de mattenklopper die aan een spijker in de garage hangt als afschrikwekkend voorbeel. Die van mij hangt er al dertig jaar, zo goed als nieuw en nooit gebruikt. On-topic dan een stukje sonnet: Het octaaf kan een tegensteling geven wat het sextet direct uitdrukt, het sextet kan de conclusie vormen op het in het octaaf gezegde enz. Deze tegenstelling, overgang e.d. noemt men de volta of chute (wending, val) in het sonnet. Doch ook hier zien we de oorspronkelijke strengheid der wetgeving doorbroken: de volta verschijnt soms tussen de bedrijven de twee kwatrijnen of tussen de terzetten, zij kan ook geheel wegblijven. Mijn conclusie hieruit is, dat je als expressionist je gang kunt gaan. Ik wil morgen wel een voorbeeld overtikken van Hélène Swarth: tehuiskeer, waarin de volta heel duidelijk is.

Heb 'm even van het web geplukt: Tehuiskeer Als een die, vreemd'ling in zijn vaderstad, Na jarenlange reizen wederkeert, Aarzelend zoekt, de taal van 't land verleerd, Naar 't ouderhuis het oudbegane pad; En vreest vervreemd wie met hem heeft verkeerd, Of hij geen vriend meer en geen broeder had;- Doch wedervindt zijn heelen weeldeschat, In 't hart der zijnen heerlijk ongedeerd;- Zoo doolde ik vreezend door mijn leven rond, Zoekend naar 't huis van vrede, in Liefdeland, Waar geen mijn weg wist of mijn taal verstond. Tot gij me, o Liefste! leidde bij de hand Naar 't huis waar 'k licht en wijn en rozen vond En vlammengloed van grooten zielebrand. Ik heb hem eens zitten bekijken, maar volgens mij heeft deze twéé wendingen: de eerste keer na "Doch" en de tweede keer na "Tot". :confused:

ja, volgens mij ook. Brrr, ik heb geheel vrijwillig een tandartsafspraak gemaakt, vier maanden geleden en vandaag is het zover: :crybaby: ik moet toegeven aan mijn fobie. :puke:

Sterkte bij de tandarts, Suma. En laat die mattenklopper daar maar rustig hangen ;) Maar grappig dat je die noemt, mijn moeder dreigde daar ook mee. Nu mag het niet meer: de pedagogische tik is in het Wetboek van Strafrecht terechtgekomen. Nu nog het sonnet in het Wetboek van Kinderrecht, of in de Universele Verklaring van de Rechten van het Kind. Muziek, poëzie, kennis van het cultureel erfgoed....

ik vind het maar wat knap van jullie, die sonnetten. Voor mij zit het te strak in een keurslijf (nou ja: ik kan ook gewoon zeggen dat ik het te moeilijk vind ;) ) Als ik wat tijd overhoud, ga ik het proberen...jullie stimuleren hier wel.

Nog eentje voor de oefening: Hoe was dat ook alweer; pompom pompom pompom, pompom pompom? Als er geen donkere wolken meer dreigen Schijnt de zon zo heerlijk door alles heen zwaluwen buit’len hoog daar boven, zonder zweem Kunnen zomerse dagen aan elkaar gaan rijgen Luie vogels liften mee op wind en stroom Parasols fladderen speels als een libelle Een Kikker verstoord in ’t liefdesspel En hier lig ik, lekker lui en o zo sloom Als alle grassen bloeien, wuiven en strelen Door wind geduwd naar ’s mensenneuzen Allergiepatiënten niezen met diepe rauwe kelen Druipende neuzen, rode ogen die zo jeuken kinderen kunnen niet meer buiten spelen zo is het niet meer van de leuke

@Sarabinde: we wachten het met spanning af! Laat je niet wijsmaken dat het makkelijk is, want het is behoorlijk puzzelen. Maar ó, het gevoel als 't gelukt is.... @Suma: zozo! Dat doet maar! :) Nou, nu kan ik natuurlijk niet achterblijven ;) Deze is nog niet echt helemaal af, maar ja, ik kan hem hier nog wel een beetje veranderen als het moet. luxe ik wil geen oude aardappels meer eten die voze knollen gooi ik lekker weg de nieuwe zijn nog duur, maar da's dan pech 'k heb wel eens ernstiger met geld gesmeten. ik hoef niet zelf naar Malta toe te reizen die piepers haal ik toch gewoon in huis ik vier een feestje achter mijn fornuis wie dit kan doen, mag zich gelukkig prijzen. zal ik ze koken, bakken of frituren of lekker poffen in de magnetron? ik hoor een merel zingen bij de buren en in mijn keuken schijnt de voorjaarszon. straks eet ik nieuwe aardappels, die dure toch wou ik dat ik ook een keer naar Malta kon. En dat is niet autobiografisch, waarvan akte ;) edit: volgens mij klopt hij nu helemaal, technisch; als ik iets over het hoofd heb gezien, graag commentaar!

Die is heel leuk tantebetje. en wat is af? Als ik zie dat de 'groote meesters' ook wat steekjes laten zitten.

Heb je gelijk in Suma. Maar ik wil om te beginnen de vorm goed in de vingers krijgen. Tegen de tijd dat het echt makkelijk gaat, ga ik er dan mee spelen. Dit zijn allemaal nog maar oefensonnetten. Ik heb al leuke ideetjes voor het vervolg. Bijvoorbeeld iets spannends doen met het rijm. Of met de beginletters, of... nou ja, noem maar op. Maar nu eerst de vorm.

Moeilijk. Als ik gewoon ga pommen, kan ik het in vijfvoud. Heb ik tekst staan, kan ik geen ritme volgen en dan klopt de vorm ook niet meer. Ken je dat probleem? En thema's, ach er zijn er zoveel. Voor het oprapen zelfs. Maar goed, dat kun je zelf ook wel bedenken.

Ja, thema's, het wemelt er van. Maar maak er maar eens een keurig sonnetje van ;) Ik lees mijn teksten niet hardop, dan schrik ik van mijn eigen stem en dan ben ik er uit. Maar ik zet een streepje boven iedere beklemtoonde lettergreep om te zien hoe het gaat.

O, dat is denk ik een handige tip. Ik lees ook niet hardop, maar wel langzaam in mezelf, dat is bijna hetzelfde. Ik ga de streepjes uitproberen.

@Carlijn, hier zijn nog een paar links, draadjes waarin we het gehad hebben over sonnetten: http://www.schrijvenonline.org/forum/14883 http://www.schrijvenonline.org/forum/14868

Ik vind je sonnet heel goed, tantebetje - áf mijn petje! - maar ik mis de chute die er toch wel in zou kunnen komen, door bijvoorbeeld de merel Maltees te maken - of mees: de Maltezer mees -, en hem heen en weer te kunnen laten vliegen, zodat hij kan kiezen: Bintje of Malta. Nu ja, het valt me ineens uit de mouw. Misschien kun je er (n)iets mee. 't Is hier ook geen Proeflezen.

MJ, dank je voor je reactie! Volgens mij had ik een mooie chute in de laatste regel... maar blijkbaar toch niet iedereens idee van een chute. Wat is een chute dan volgens jou? O, ik ga er van uit dat de chute overal in het sextet mag zitten, anders wordt het zelfs mij te streng. Ik heb graag de wending van mijn gedichten zo laat mogelijk.

Volgens mij ... waar wie ben ik ... bouw je een gedachte op - bijvoorbeeld dat je Malta aardappelen de lekkerste vindt, maar dat je altijd maar wachten moet tot 'het seizoen' er is - en geef je een wending aan die gedachte, door - nogmaals bijvoorbeeld - jaloers te zijn op een vogel die zomaar naar Malta vliegen kan. Maar ja, eet een vogel aardappels? Neen. Dus daar komt nogal wat inhoudelijk gepruts en denkwerk bij kijken, daarom - en vanwege het strakke regiem van de vorm - vind ik sonnetten erg moeilijk. Een sonnet is het herenhuis in de poëzie, en dan zo'n echte statige, niet een nieuwbouw twee-onder-een-kap-bak die ze zo gemakkelijk aanprijzen als 'herenhuis'. Zo'n echte, die heb je niet zomaar, wilde ik zeggen.

MJ: het herenhuis in de poëzie, wat zeg je dat mooi. Een compliment krijgen van MJ, dat telt wel, want MJ is een strenge juf :nod: ;) De wending in mijn aardappelensonnet is volgens mij, dat HP uitgelaten is over het vooruitzicht om nieuwe aardappelen te gaan eten, een luxe die HP zich nauwelijks kan permitteren. In de laatste regel slaat die stemming van gelukzaligheid om als HP zegt dat zij/hij ook wel eens naar Malta (= op reis) zou willen. In het octaaf heb je de regel; ik hoef niet zelf naar Malta toe te reizen en in het sextet toch wou ik dat ik ook een keer naar Malta kon. Dat leek mij voldoende voor een chute. Maar als de onvoorbereide lezer dat er niet uit haalt, dan is het dus toch niet helemaal gelukt, vrees ik. Ja, het is een heel gepuzzel, zo'n sonnet. Maar het is ook heel bevredigend als het lukt. Ten eerste is de vorm gewoon mooi. Niet voor niets hebben zo veel dichters in zo veel talen zo veel eeuwen sonnetten geschreven. Ten tweede is het een soort meesterproef. Iedereen die zich er ooit aan gewaagd heeft, ziet dat je een degelijk stukje werk geleverd hebt. Mijn persoonlijk ideaal is om dat dan helemaal te doen in spreektaal, zodat het er uitziet alsof je het zomaar even uit je mouw geschud hebt, zoals mijn aardappelensonnet. Daar ben ik wel trots op. Bij "proeflezen"heb ik ook een sonnet geplaatst, "achtbaansrok". Daar zit een regel in die ik wat kunstmatig vind klinken. Lukte niet zo mooi als deze. Het derde en laatste voordeel van sonnetten vind ik dat ook mensen die niet veel op hebben met poëzie, een sonnet vaak nog wel kunnen waarderen. Je bereikt er dus meer mensen mee dan met vrije verzen. Maar, even terug naar de vorm, volgens mij zit in dat achtbaansroksonnet wel een goeie chute - zou jij eens willen kijken of jij daar wél een chute in herkent? Dit is hem: http://www.schrijvenonline.org/forum/14883

tantebetje, ik vond de chute juist heel goed gevonden, plus lekker laat op het nippertje. Ik zwoeg over een zomersonnet.

Suma, oh, was hij jou wel opgevallen, gelukkig. Ik verheug me op je zomersonnet - de vorige was dan zeker een lentesonnet? Je proestsonnet, bedoel ik. Mét chute, dat proestsonnet, en niet zo'n beetje! :crybaby: :lol: Helpt het een beetje met die streepjes?

Hoi, nog niet want ik weet niet hoe ik streepjes moet zetten op de pc. Dat is weer een nieuwe techniek voor mij en ik heb grote moeite met het aanleren van nieuwe technieken/vaardigheden sinds mijn ziekte. Alles wat ik daarvoor kende of kon, gaat nog goed, :confused: maar iets nieuws? Máánden iedere dag oefenen totdat ik het onder de knie heb. Ik moet nu ook nog leren met de laptop om te gaan. Daar staat een andere versie windows op. :angry: Heel leuk.

Suma: lastig! Wel heel dapper van je dan, dat je dit allemaal doet! Ik schrijf sonnetten met pen en papier, dus dan lukken die streepjes wel. Op de comp. zou je het ook zó kunnen doen: vóór iedere beklemtoonde lettergreep zet je Caps Lock aan en voor iedere onbeklemtoonde lettergreep zet je Caps lock weer uit. Zo kun je makkelijk zien welke lettergrepen beklemtoond zijn. Of, iets lastiger, Ctr+b indrukken in plaats van Caps Lock. Dan worden je beklemtoonde lettergrepen vet gedrukt. Oh trouwens, MJ, sonnet het herenhuis van de poëzie, ja, of de Rubik's cube ;)

Ik heb wel naar de achtbaansrok gekeken, tantebetje, en ik vind het heel mooi verwoord. Misschien ben ik 'chute-loens', want weer zie ik hem niet. Wel zie ik de herhaling dat de dochter het steeds anders gaat doen - met de voorbeelden erbij. Nogmaals, ik vind het een heel goed gedicht, ik doe het je niet na. Maar de chute, ik zie hem niet.

MJ, dank je voor het kijken naar de achtbaansrok. Ik vind het echt heel jammer dat je de chute niet ziet, heb nog zo m'n best gedaan om er zo'n ding in te bouwen. Ik hecht veel waarde aan je oordeel. Maar ja, ik kan er nu toch ook niet meer van maken. In ieder geval bedankt voor je compliment. Dat is heel wat waard, een compliment van jou: ik weet hoe streng je bent. Ondertussen ga ik toch maar gewoon door met sonnetten puzzelen. Het geeft me een soort gevoel van verbondenheid met al die dichters uit al die landen en al die eeuwen. Net of je ergens bij hoort.

tantebetje, gelukkig daar ben je weer. Hulp in bange dagen want ik krijg hem niet goed. Kijk jij even? Bloemensonnet De bloembak in mijn tuin staat zo mooi te bloeien Bonenkruid met salie en tijm met marjolein Kakelvers door ‘t eten, dan smaakt het o zo fijn Peterselie en bieslook op het laatst, helemaal zonder moeite Eten als god in frankrijk, hmm, voor ‘n lekker bekkie ‘t goede Bourgondische leven met een wijntje erbij ‘t is toch echt heel wat anders en helemaal alleen van mij Of ’s ochtends een ei met er bij gebakken spekkies De pioenrozen blozen uitbundig in de zomerzon, naast een uitgebloeide dorre Japanse azalea En vrouwenmantel die ontfermt zich zo liefdevol Dan aan de voorkant de lavendel, met salie en herberia Het lapje is beplant met vanalles en is overvol Voor algemeen genot, die iets wil mag gaan knippeneria. Hier kom ik dus niet uit. Wie helpt? De laatste klopt niet en er zit bijna geen chute in, hoewel ik hem wel zie.

Ik vind wel een chute hoor Suma. Eerst de rijkdom, dan de onbeheersbare overdaad. Ik doe nu een stukje en morgen weer wat, moet zo gaan slapen. Eerste regel: lettergreep teveel Voorstel: De bloembak in mijn tuin staat mooi te bloeien. Tweede regel: weer een lettergreep te veel. Voorstel: Bonenkruid met salie, tijm met marjolein. Derde regel: een lettergreep en een jambe teveel. Voorstel: Kakelvers door 't eten smaakt het fijn Vierde regel: moet ook wat uitgedund worden. Voorstel: Peterselie, bieslook, 't is geen moeite. Of, voor mooier rijm: peterselie, bieslook, 't blijft maar boeien of: peterselie, bieslook, niet mee knoeien of:bieslook, peterselie blijven boeien Nou, morgen verder, tijd voor tandenpoetsen!

Eten als god in frankrijk, hmm, voor ‘n lekker bekkie ‘t goede Bourgondische leven met een wijntje erbij ‘t is toch echt heel wat anders en helemaal alleen van mij Of ’s ochtends een ei met er bij gebakken spekkies Deze strofe wordt wat lastiger, dat zag ik gisteravond al. Ik ga toch eens kijken wat er mee te doen valt. In mijn volgende leven word ik sonnettendokter! Als God in Frankrijk eten op je stekkie (of: voor je bekkie, of: in je bekkie) Bourgondisch met een glaasje wijn erbij 't Is anders en 't is helemaal van mij En bij m'n ei bak ik een lekker spekkie (of: en bij m'n ei wat uitgebakken spekkies) Wat vind je hiervan? Het is weer laat, ik ga tandenpoetsen :)

Tantebetje, zucht, eerst had ik het zoals jij het nu voorstelt. Ik dacht dat het niet klopte en heb hier en daar een woord voor opvulling erbij gezet. Fout dus. Je tweede herstelvoorstel vind ik heel goed, hoewel het in de basis nogal ver gezocht is. Maar ik kan weer verder, gelukkig dank zij jou.

Ja, 't is een gedoe hè Suma, zo'n sonnet. Maar als je het eerst goed had en daarna teveel bijvulde, dan had je er dus een goed gevoel voor - als je dat gevoel terug weet te vinden, dan ben je er dus :)

Daar heb je een koe bij de horens gevat. Ik heb het ritme in mijn hoofd, als ik ga tellen en denken gaat het fout. Nu heb ik het even moeilijk, ik oefen op de laptop die ik meeneem naar de scgrijfdriedaagse. het is een klein scherm in verhouding met de joekels die ik normmaal voor me heb dus ik heb nu ruzie met de cursor. Pfff, weer iets nieuws dat ik moet leren. En dan ook nog met een stickie werken, andere window versie, verkleind alles. Niet zo leuk even. Maar ik ga door met deze vorm van gedichten schrijven, ik vind het leuk. Onderwerpen genoeg te vinden dus vooruit maar, iedere dag een sonnet en eover en jaar geef ik een sonnettenkalender uit. Zo, wat vind je daar van?