Zo bepaal je het succes van een boek

Nieuwsgierig reis ik rond in de wereld van het boek, koortsachtig op zoek naar antwoord op de vraag: 'Hoe schrijf je een succesvol boek en kan ik dat?' Ik ontmoette docenten, coaches, uitgevers, schrijvers, las van alles en spelde ons magazine 'Schrijven.'

Het OSM-model

Kauwend op al die indrukken ontstond een beeld, nee meer, een model waarmee het succes van een boek kan worden bepaald! Het model telt drie variabelen: Onderwerp, Schrijfkwaliteit en Marketing. Op elke variabele wordt gescoord van 0 tot 10 punten. Vermenigvuldigd leidt dit tot een uitkomst tussen 0 en 1000, de OSM-score.

Het model is bruikbaar voor zelfevaluatie, maar toepassing van door mij gecertificeerde auditors geeft meer betrouwbare uitkomsten. We nemen een  boek geschreven over een populaire voetballer door Michel van Egmond. De OSM-score laat zich als volgt berekenen.

- Onderwerp: 8 punten, populair onderwerp waarvoor groot publiek. Geen 10, want beperkt tot Nederland en niet iedereen voetbalt.
- Schrijfkwaliteit: 9 punten, Michel is winnaar van diverse prijzen.
- Marketing: Michel komt bij het joggen regelmatig Matthijs tegen, dus dat schuift makkelijk aan: een 10.
Totale OSM- score 720, dat duidt op een bestseller, voor Nederland wel te verstaan.

We switchen naar Viktor Frölke. De titel van zijn boek is Dagboek van een Postbode.

- Onderwerp: een postbesteller is geen voetballer en toevoeging 'dagboek' maakt de titel niet spannender: 5 punten.
- Schrijfkwaliteit: tien jaar NRC en meer. Dat zit wel goed: 8 punten.
- Marketing. De schrijver toont een grote afkeer van commercie, sympathiek, maar dat kost wel  punten: slechts een 5 voor M, waarbij positief is meegeteld een aardig artikel in 'Schrijven' en Viktor's innemende presentatie.
Totale score OSM : 5x8x5 is 200. Uit een later te publiceren tabel zal blijken dat het niet mee zal vallen hiermee de kost te verdienen.

Dan is er Thérèse. Ze werkt aan haar debuutroman en blogt zich suf in de hoop op aandacht.
- Het onderwerp Mijn moeder en ik, doet het ergste vrezen: 2 punten.
- Schrijfkwaliteit. We hebben alleen de blogs om te beoordelen, een 5 lijkt wel genoeg.
- Marketing. Ze doet haar best maar de blogs zijn klagend en verwijtend, dat gaat niet werken: 2 punten.  
Totale score OSM 20. Bij een score onder de 100 geeft de vermelde tabel aan: zie schrijven als een hobby.

En wat is daar mis mee?

Derk Izaks is een ambitieuze 60+ er, opende na een succesvolle zakenloopbaan een hotel en zeilschool in Bali. Hij zag de vervuiling door plastic en schreef een boek over een "plasticwater"- multinational, dat nu bij een uitgever ligt. 'Geen hogere literatuur maar meeslepend verteld, soms licht absurdistisch, vaak zeer smakelijk en in de zijlijn ook nog leerzaam.' (vond zijn schrijfmeester).