Stroopwafelblog deel 2: Ontwerp en vormgeving

Jouw concept - je weet wel, die paar A4’tjes - dient als basis voor het ontwerp en de vormgeving van jouw boek. Om jouw ideeën over het concept te vertalen naar iets tastbaars heb je een ontwerper nodig. Daarbij is het essentieel dat jij de ontwerper voedt met jouw voorstellingen van het boek. Waar gaat je boek over en hoe moet het aanvoelen? Wat is de algehele uitstraling? Maar ook, hoe wordt je boek gebruikt? Is het een naslagwerk dat vaak beduimeld wordt, een voorleesboek dat makkelijk open moet vallen of misschien een kookboek dat tegen een spetter vet moet kunnen? Vraag je nu al af of je jouw creatieve team misschien moet uitbreiden met een fotograaf, illustrator, stylist of andere creatieve specialist.

Maak het tastbaar

Maak een moodboard om de gewenste uitstraling over te brengen op een ontwerper. In je (digitale of analoge) moodboard vind je bijvoorbeeld het kleurenpalet terug, het soort afbeeldingen (fotografie, illustraties, cartoons, infographics, enzovoort) en de typografie die jij bij je boek vindt passen. Je kunt ook een stapel boeken meenemen die volgens jou in de buurt komen van wat je voor ogen hebt. Dat alles is voer voor discussie over de ontwerprichting. Daarna vertaalt de ontwerper dit gevoel naar concrete stijlaspecten zoals het formaat, de lettertypes en de bladspiegel. In deze fase wordt de uitwerking concreter. Een goede vormgever maakt niet alleen een ontwerp, maar kan je ook uitleggen waarom hij bepaalde elementen zo heeft bedacht.

De cover – de smoel van je boek

Overal komen potentiele kopers en lezers als eerste je cover tegen. Het is de smoel van je boek. Hiermee maak je potentiële lezers lekker om, te midden van het enorme aanbod in de (digitale) boekwinkel, juist jouw boek te kiezen. De cover moet raken, het moet passen bij de doelgroep en het moet vooral schreeuwen: “Koop mij!” Ga bijvoorbeeld naar de boekwinkel en kijk hoe de omslagen van concurrerende boeken eruitzien. Welke van jouw coverconcepten valt het meest op?

Direct na de cover volgt de rug als het gaat om belangrijkheid. Lang niet in alle winkels heb je het geluk dat je boek op een tafel frontaal wordt getoond. Vaak staat het in een kast en ziet de koper alleen maar de rug. Dus ook die moet verleiden.

Praktische zaken

Een weergaloos creatief team, een prachtig ontwerp; wat kan je nog gebeuren?!

We hebben nog een aantal praktische tips. Zaken die je makkelijk vergeet of die je maar net moet weten. Zo kan het de moeite waard zijn om rekening te houden met de dikte en het gewicht van je boek. Toch handig als het bij de brievenbuspost kan en niet zo zwaar is dat je net in de hogere categorie verzendkosten valt.

Heb je eenmaal alle aspecten voor je vormgeving bepaald, dan is het tijd om drukwerkoffertes aan te vragen. Het kan nogal schelen in de kosten, maar ook qua levertijd, of je in Nederland of in het buitenland gaat drukken. Houd rekening met een marge qua levertijd. Mogelijk kom je door de offertes erachter dat je ontwerpwensen je budget te boven gaan. Dan kun je nu nog keuzes maken. Ook de duurzaamheid van een drukker kan een aspect zijn om mee te wegen. Let wel, bel niet half drukkend Nederland plat voordat je niet op zijn minst een redelijk beeld hebt van wat je eigenlijk wil.

Onze tips

• Doe inspiratie op, bijvoorbeeld bij www.meermanno.nl
• Visualiseer je ideeën voordat je naar een ontwerper stapt
• Vraag een ontwerper om twee of drie concepten te maken
• Besteed veel aandacht aan de cover
• Wees je bewust van de kosten van je ontwerpwensen
• Ga tijdig om tafel met een drukker om je wensen en de haalbaarheid ervan te bespreken

Benieuwd naar het resultaat? Blader hier door het boek, bestel het of ren alvast naar de bakker voor een pakje verse stroopwafels voor jouw eerste recept of knutsel!

Lineke Eerdmans is gepassioneerd boekenmaker, eindredacteur en uitgever. Ze studeerde Taalkunde aan de Universiteit Utrecht en heeft ruime ervaring in het maken van boeken, het begeleiden van auteurs en het redigeren van teksten. Ulrike Schmidt heeft een achtergrond in letteren en marketing. Sinds een aantal jaren is zij freelance (hoofd)redacteur en conceptbedenker voor verschillende bedrijven en organisaties.