Iets delen met jouw personages: doen of niet?

Er valt iets voor te zeggen wanneer een schrijver een hobby, baan of wereldbeschouwing deelt met zijn personages. Er schuilt echter ook gevaar in.

Wanneer je jouw karakters wilt voorzien van bijvoorbeeld een hobby, is het praktisch wanneer je jouw eigen hobby kiest. Je weet immers hoe het eraan toe gaat bij jouw toneelclub of genealogievereniging en je kunt er dus levensecht over schrijven. Wat is dan het gevaar?

Is het relevant voor het verhaal?

Afgezien van het feit dat jouw clubgenoten zich – tot hun ongenoegen – menen te herkennen in karakters of denken dat aangezien jouw hoofdpersoon jouw hobby beoefent, ze haar sadisme ook wel van jou zal hebben, is het gevaar dat dreigt wanneer je een hobby etc. deelt met jouw personage(s) dat je over het hoofd ziet dat wat je erover schrijft niet relevant is voor het verhaal.

Een auteur speelt maandelijks met veel plezier bij vrienden een bordspel. Ze laat dat de man van haar hoofdpersoon ook doen zodat die hoofdpersoon stiekem naar de kroeg kan gaan. Aan het bordspel wordt weinig aandacht geschonken: het spelen dient een ‘hoger’ doel. Maar stel dat de auteur meent dat het haar boek iets extra’s zal geven wanneer zij vertelt over het spelverloop. Haar paginalange beschrijvingen worden dan als het pistool-in-de-la-in-hoofdstuk-1. Dat pistool moet later een rol krijgen en ook de spelbeschrijvingen moeten tot iets leiden. Gebeurt dat niet, dan is het nodig te schrappen: hoe leuk de auteur het spel ook vindt en hoe graag ze dat ook wil overbrengen, voor het verhaal is de aandacht die zij eraan schenkt niet relevant.

Lieveling, je moet dood

Vooral waar het gaat om eigen wereldbeschouwingen kan het moeilijk zijn om de bekende schrijfregel kill your darlings na te leven.

Een schrijver begrijpt nog wel dat het onwaarschijnlijk is dat zijn zeventienjarige hoofdpersoon Maud, die slechts belangstelling heeft voor voetbal, zíjn mening over veganisme ventileert. De schrijver gebruikt daarom Mauds buurvrouw als woordvoerder. Een onbekende man die naast Maud in de trein zit, houdt een monoloog over een ander interessegebied van de auteur: complottheorieën over aardgaswinning. Het verhaal gaat echter over Mauds lage eigenwaarde en hoe ze uiteindelijk – los van wat de buurvrouw en de treinreiziger zeggen – zelfvertrouwen krijgt.

‘Ik ben hier passioneel over’ is geen argument om een irrelevant stuk niet te schrappen. Wil een auteur haar ei kwijt over het feit dat vrouwen zo lang werden geweerd bij de onderzeebootdienst, dan moet zij streng zijn voor zichzelf: past haar stokpaardje in haar roman over twee verliefde tachtigers uit Venlo?

Het voordeel van het delen van een hobby, baan of wereldbeschouwing met jouw personages is duidelijk: je schrijft overtuigend over wat je kent. Zolang dat een functie heeft in het verhaal, hoef je het niet te laten.

Over de auteur

Sandra Broertjes schrijft naast blogs ook fanfiction (onder andere voor The Walking Dead en Princess Diaries). Wat haar in haar werk als zelfstandig redacteur met name aanspreekt is dat zij mag helpen bij het verbeteren van door auteurs gekoesterde teksten. Meer weten? Zie www.tekstbureaubroertjes.nl.