Hoe leer ik mijn personages kennen?

Jireël Verhage is momenteel bezig met het najagen van zijn droom: het schrijven van een roman. In deze blogreeks neemt hij je mee in zijn jacht.

De lege stoel stond voor mijn neus. Ik liet mijn hoofdpersoon in gedachten plaatsnemen, probeerde een gesprek te voeren. Maar verder dan een begroeting kwam ik niet. Binnen zeven seconden was de stoel weer leeg. Ik sloot mijn ogen en probeerde het nog een keer. Ik hield het nu nog korter vol.

Mijn aandacht verslapte te snel. Dit werkte niet. Ik schrapte deze tip uit mijn notitieboekje. Ik had behoefte aan tastbaarheid, aan het concreet kunnen maken van mijn hoofdpersoon. Ik ging op zoek naar andere tips, en met succes.

Het gebruik van een kernkwadrant

Ik stuitte op een blog over het tot leven brengen van je personages met behulp van een kernkwadrant. Ik las dat elke hoofdpersoon kwaliteiten heeft die hem uniek maken. Als hij zijn kwaliteiten te veel inzet, schieten deze door in zijn valkuil. Dan ontstaat er dynamiek in je verhaal. Dit prikkelde mij.

Ik geloofde in deze tip, en plakte met plakband twee vellen A4 aan elkaar. Noteerde in de kantlijn de naam van mijn hoofdpersoon, met daaronder de namen van vijf bijfiguren. Dat klinkt weinig. Kent mijn hoofdpersoon, als begintwintiger, niet veel meer mensen? Dat klopt, maar ik merkte dat ik mensen had beschreven die totaal niet relevant waren voor het verhaal. Die heb ik allemaal geschrapt.  

Per personage bedacht ik drie kernkwaliteiten. Op basis van die kwaliteiten kon ik met het kernkwadrant invullen wat de valkuilen, allergieën en uitdagingen zijn. Zo is een van mijn bijpersonages empathisch. Zijn valkuil is dat hij snel sentimenteel wordt, waarbij afstandelijkheid zijn allergie is. Relativeren is daarbij voor hem de belangrijkste uitdaging. Het gaf houvast in het opschrijven van mijn verhaal. Uitingen en keuzes die mijn personages maken kon ik aan deze kwaliteiten ophangen, en de concreetheid van het kernkwadrant stond mijn fantasie niet in de weg. Afhankelijk van de scène kon ik immers kiezen hoe de kernkwaliteit van het personage op dat moment tot uiting komt. 

Zo leerde ik mijn eigen personages kennen. Maar hoe leer jij, de lezer, die personen eigenlijk kennen? Als ik lukraak vertel dat het eerder genoemde bijpersonage gevoelig is en moeite heeft met relativeren, is dat niet interessant. Dan word je als lezer meteen wakker uit je fictionele droom. En dat wil ik voorkomen. De dialoog schijnt een goede, natuurlijke manier te zijn. Ik ging het proberen.

‘Zo. Tot volgende week,’ zei de schrijver.    

Lees Jireëls eerste, tweede en derde blog. 

Jireël (1989) groeide op in Goes, en vertrok in 2008 naar Nijmegen. Na het afronden van de opleiding communicatiewetenschap werkte hij drie jaar bij Bol.com in Utrecht. Sinds september 2016 woont hij in Gent, waar hij zijn droom aan het najagen is: het schrijven van een roman. Voor meer blogs over zijn boek zie zijn website.