Hoe het is om je personages dood te schrijven

Hoe is het om een (geliefd) personage te doden in opdracht van het verhaal? Schrijven is werken en in die zin ben ik een huurmoordenaar. De ene keer gaat het geluidloos. De zinnen vormen zich vanzelf. Andere dagen struikel ik over ieder woord en lukt het me niet om de juiste toon te vinden. Of ik ben te slordig en het slachtoffer overleeft al mijn pogingen. Sommige personages zie ik gewoon niet graag sterven.

Het meest triomfantelijk zijn de momenten waarop ik teruglees hoe het me die nacht ervoor uiteindelijk lukte, met brandende ogen en mijn leeslamp als ooggetuige. Alsof ik het voor de eerste keer lees. Hoe woorden zich als vanzelf aaneen regen en er uit het niets een sterfscène ontstond. ‘Maar je hebt het toch zelf geschreven!’ zeggen lezers dan en natuurlijk hebben ze gelijk. Maar, en nu ga ik dingen zeggen die ik liever niet zeg, er zijn momenten dat mijn personages zomaar hun eigen gang gaan. Ook op de cruciale momenten. De manier waarop David stierf - voor mij toch nog onverwacht.

De dood van een personage

David is een van de hoofdpersonen in mijn debuutroman, grote liefde van Anne. Natuurlijk wist ik dat hij dood moest, het stond al vanaf het begin in de planning. Maar toch, de dagen voor zijn dood voelde ik me vreemd nerveus. Ik treuzelde. Draalde bij de juiste muziekkeuze voordat ik achter de computer ging zitten. Zette thee, smeerde nog maar eens een beschuit. Toch eerst maar douchen, wat research naar lupus, symptomen en medicijnen, en natuurlijk, er zijn al jaren nieuwe medicijnen voorhanden, maar niet in de tijd dat David ziek was.  Er was geen houden aan. Hij moest en zou dood. Met voorzichtige vingers typte ik de eerste woorden die zijn dood definitief inluidden. Hij wilde niet, natuurlijk niet en Anne wachtte voor zijn slaapkamerdeur zoals ik achter mijn computer wachtte. Zij wist het ook. Ze zag het in de manier waarop zijn haar op zijn voorhoofd plakte toen ze de deur uiteindelijk opende. Ik typte zijn laatste woorden met tranen in mijn ogen en daarna, zoals dat gaat in het leven, stierf hij binnen een paar zinnen. Ik liet Anne nog eenmaal naast hem in bed kruipen, tussen de koude ziekenhuislakens. Ze huilde, zijn ouders en zijn ex-vrouw huilden. En ik huilde.

‘Doe normaal mam, zit je nu huilend te schrijven?!’ Om me heen lieten mijn kinderen en ik David en Anne achter in het ziekenhuis. Zij pikte zijn notitieboekje in voordat zijn ouders dat deden en ik zette water op, voor een kop thee. Sniffend. Aan die alinea heb ik geen woord meer veranderd. Er staat niet veel. Dat is het hem nu net. Zo mooi kan iemand dood schrijven zijn.

Lizette van Geene blogt, schrijft verhalen, romans, commerciële, educatie en journalistieke teksten in haar vakgebied. Ze werkt als schrijfcoach en is freelance recensente literatuur bij het Eindhovens Dagblad. In 2013 verscheen haar debuutroman ‘David en andere bewijzen van liefde’ en in augustus 2017 de verhalenbundel ‘Een nacht om te horzelen.’ Je vindt haar op www.lizettevangeene.nl.