Geïnspireerd door fictie: fanfictie schrijven

Sommige schrijvers zijn geen voorstanders van fanfictie. Zo zegt de auteur van A song of ice and fire: “Every writer needs to learn to create his own characters, worlds, and settings. Using someone else’s world is the lazy way out. If you don’t exercise those “literary muscles,” you’ll never develop them.” (bron) 

Fanfictie wordt geschreven door fans van een boek, serie, film etcetera over karakters uit die bronnen. Ook gevestigde auteurs wagen zich aan fanfictie: zo schreef John Updike Gertrude and Claudius (een voorgeschiedenis van Hamlet) en is Death comes to Pemberly van P.D. James een vervolg op Pride and Prejudice. Anders dan de meeste fanfictieschrijvers publiceerden genoemde auteurs hun werk niet op een internetsite en hadden zij het oogmerk er geld mee te verdienen, maar aangezien Updike en James zich lieten inspireren door lang overleden auteurs, maakten zij geen inbreuk op auteursrecht.

Zoals Martin terecht aangeeft, hoeft een schrijver van fanfictie geen wereld te scheppen. Dat wil echter niet zeggen dat een fanfictieschrijver niet zijn best moet doen om een goed verhaal te schrijven.

Een leerzame hobby

Voor mij is het schrijven van fanfictie een hobby waar ik veel van leer. Dat komt grotendeels door het gewone proces van schrijven, redigeren en herschrijven. Daarnaast geven de meeste fanfictiesites inzicht in lezersaantallen: dat je als schrijver kunt zien dat jouw verhaal wordt gelezen, is bemoedigend. Verder kunnen lezers recensies achterlaten. Het gegeven commentaar kan inzicht geven in wat er beter kan of wat de sterke punten zijn.

Misschien is het schrijven van fanfictie ook iets voor jou?

To fanfic…

Menigeen zal tijdens het lezen van een boek of het zien van een film hebben gefantaseerd: stel je voor dat. Stel je voor dat Mr Bingley zonder zijn zussen naar Netherfield komt: trouwt hij dan eerder met miss Bennet? Stel je voor dat de Balrog Gandalf echt doodt: welke invloed heeft dat op het verhaal? Of stel je voor dat niet een gebeurtenis anders verloopt, maar dat een karakter net iets anders is dan in het oorspronkelijke werk.

Stel je voor dat biedt vele mogelijkheden. Zo kan een fan die fictie schrijft onder meer:

-          een bekende scène vanuit een ander perspectief bekijken;

-          uit onvrede met het verloop van de oorspronkelijke verhaallijn een alternatieve versie schrijven;

-          een kleine wijziging aanbrengen die grote gevolgen zal hebben;

-          bijfiguren in het zonnetje zetten;

-          het verhaal oppakken waar de schrijver van het werk het heeft beëindigd;

-          karakters uit verschillende fandoms samenbrengen;

-          karakters verplaatsen naar een andere wereld;

-          een eigen karakter introduceren in een verhaal.

Or not to fanfic…

Het plezier van het schrijven van fanfictie ligt in het fantaseren over geliefde karakters. Als je bij het lezen van bovenstaand rijtje niet dacht: Oh, wat leuk. Dat ga ik toepassen op mijn favoriete musical/boek/film, dan biedt de wereld van fanfictie jou niet veel.

Wanneer je wél met andermans karakters wilt spelen, dan moet je een plot bedenken en zorgen dat de karakters geloofwaardig overkomen. Dat levert soms problemen op.

Om met het plot te beginnen: sommige fans blijven zo dicht bij de oorspronkelijke fictie dat hun verhaal niet meer is dan een beschrijving van een bekende scène, compleet met de bestaande dialoog. Dat kan een nuttige schrijfoefening zijn, maar leidt niet tot een nieuw verhaal.

Een geleend karakter moet net zo geloofwaardig zijn als in het oorspronkelijke werk. Je kunt hem naar jouw hand zetten, bijvoorbeeld door hem daadkrachtiger te maken. Wanneer een karakter echter alleen nog herkenbaar is aan zijn naam en/of uiterlijk, dan kun je jouw energie beter in een geheel eigen verhaal steken.

Een tip

Weet je nog niet of het schrijven van fanfictie iets voor jou is? Je kunt de kennismaking beginnen als lezer. De wereld van fanfictie (bijvoorbeeld die van www. fanfiction.net) beslaat vele fandoms, en de kans is groot dat er fanfictie bestaat voor een serie waarnaar je graag kijkt of een boek dat je kunt dromen. Stel je voor dat…

Zijn fanfictieschrijvers lui?

Terugkomend op Martins kritiek: ik heb veel fanfictie gelezen die zeker niet is geschreven door gemakzuchtige auteurs. Ik vind mezelf als schrijver van fanfictie evenmin lui. Ik bedenk hoe geleende karakters in nieuwe omstandigheden zullen reageren; ik voeg karakters toe en ik schrijf verschillende soorten verhalen, van drama tot parodie. Op die manieren oefen ik mijn “literaire spieren”, al schep ik dan geen nieuwe werelden.

Over de auteur

Sandra Broertjes schrijft naast blogs ook fanfiction (onder andere voor The Walking Dead en Princess Diaries). Wat haar in haar werk als zelfstandig redacteur met name aanspreekt is dat zij mag helpen bij het verbeteren van door auteurs gekoesterde teksten. Meer weten? Zie www.tekstbureaubroertjes.nl.