Fictie of autobiografisch? Zo vind je de balans tussen fantasie en schrijven vanuit je eigen ervaring

Als schrijver ontkom je er bijna niet aan te putten uit je eigen ervaring. Zo geldt dat ook voor mij. Maar hoe zorg je dat je verhaal zo realistisch mogelijk wordt, zónder dat alles wat je schrijft naar jezelf en je omgeving of situatie te herleiden is?

Boek over de onvervulde kinderwens

Om bij het begin te beginnen: het idee voor Een Streepje Tegen – feelgoodroman met als rode draad de onvervulde kinderwens – ontstond toen ik merkte dat in maar weinig romans de struggle van het wensouderschap echt beschreven wordt. Het fertiliteitstraject is met recht een ondergeschoven kindje. En dat terwijl maar liefst een op de zes stellen ermee te maken krijgt. ‘Ha!’ dacht ik, ‘tijd om in dat gat te springen’.

Maar ja, en dan? Want na vier jaar medische molen weet ik best het een en ander te vertellen, maar om nou meteen mijn hele hebben en houden op tafel te gooien… dat zag ik niet zitten. Daarbij wilde ik absoluut geen medisch dagboek uitbrengen, maar een feelgood om lekker bij weg te zwijmelen.

Uiteindelijk is het me – vind ik zelf – goed gelukt de balans te vinden tussen het putten uit onze eigen ervaringen en het creëren van fictieve maar geloofwaardige personages en situaties.

Worstel jij hier ook mee? Dan heb ik hieronder wat tips voor je.

1. Geef je hoofdpersonages tegengestelde eigenschappen

Mijn hoofdpersoon Sarah heeft echt wel wat van mij weg, maar is bijvoorbeeld ook extreem geordend – terwijl ik een stuk chaotischer ben. Hetzelfde geldt voor uiterlijke kenmerken: Sarah heeft rode krullen, ik meer een blonde bob.

2. Speel met accenten

Net als ik zul je misschien snel geneigd zijn uit jouw eigen vocabulaire te putten. Maar als elk personage in je boek op dezelfde manier praat, is dat niet echt spannend – en daarbij onrealistisch. Varieer daarom eens met accenten, ook om wat afstand tussen jouw leven en de wereld van je hoofdpersonen te creëren.

3. Zoek naar herkenbaarheid voor een breed publiek

Niet iedereen die Een Streepje Tegen leest zal zelf kampen met een onvervulde kinderwens. Toch = herkenning key in mijn ogen als je een breed publiek wil bereiken. Daarom komen in mijn boek bijvoorbeeld Tinder, The Hangover en de droom voor jezelf te beginnen terug.

4.  Overdrijf

Tuurlijk, diverse personages uit Een Streepje Tegen hebben wat weg van mensen die ik in mijn leven echt ben tegengekomen. Maar omdat het fictie blijft, heb ik bepaalde karaktereigenschappen groter gemaakt dan ze in werkelijkheid zijn. Ook weer mede zodat de lezer jouw hoofdpersonages uit elkaar kan houden.

5. Daag jezelf uit

Daarmee bedoel ik: kom uit die o zo fijne comfortzone en laat je fantasie de vrije loop! Verzin eens een voor jou compleet nieuwe situatie, of bedenk een buurvrouw, beste vriend of oma from scratch. Je zult zien dat je daar pas écht een kick van krijgt.

6. Vertrouw op de magie van het schrijven

Ja, dat klinkt heel zweverig, maar als er íéts is wat ik het afgelopen jaar geleerd heb, is dat een boek zichzelf soms schrijft. Echt! Gewoon beginnen, en dan volgen de details die je nodig hebt om je verhaal compleet en geloofwaardig te maken vanzelf.

Zet ‘m op! Wees dus niet bang, spring in dat diepe en vertrouw op je eigen fantasie. Want zoals Renate Dorrestein al eens schreef: het hoeft niet waar te zijn, als het maar waar had kúnnen zijn. I rest my case!

Over de Wendy de Liefde

Wendy de Liefde (1987) heeft altijd een Liefde voor taal gehad - en een Liefde voor de liefde. Ze is journalist en schrijft ook in haar vrije tijd graag. Blogs, teksten voor derden, en sinds 2020 ook boeken. Een Streepje Tegen (2021) is haar debuutroman.