Alles is al geschreven

Hij ligt tussen Theo Thijssen en Arthur van Schendel. Niet de meest voor de hand liggende plek voor een debuutroman die 2 dagen geleden is uitgekomen. Hij ziet er aangeraakt uit, of op z’n minst gevallen of doorgebladerd. Ik neem hem van de tafel, maar wacht nog even met afrekenen. Meer voor de vorm, dan uit interesse kijk ik nog even rond in de winkel. Ik probeer een logica te ontdekken in de opstelling. Het voldoet in niets aan wat ik verwacht in een boekhandel. Een tafel met top 10 boeken, een kast met vertaalde literatuur, een hoekje met spannende boeken, zoiets. Naast de kassa staat een wandrek met groot NIEUW erboven. Er staat één boek in. En dat boek kreeg ik twee novembers geleden in mijn schoen.

Alles is al een keer geschreven, maar dan beter

'Heeft u hem al gelezen?' vraag ik bij het afrekenen. De eigenaar staat wat te klooien met de boekenbon waar niet genoeg saldo op staat. Hij snuft laatdunkend. 'Weet u wel hoeveel boeken er verschijnen in een jaar?' Heel precies weet ik dat niet, maar ik weet dat het er veel zijn, al hoewel die boeken in zijn winkel nauwelijks te vinden zijn. 'Ik kan daar niet aan beginnen, ik weet het wel een beetje allemaal. Het zit mij wel gebakken.'

'Hoe kiest u nou welk boek u wel en welk boek u niet in uw winkel legt?' Die verborgen logica laat me niet los. 'Waarom wilt u dat weten? Heeft u zelf ook schrijfambities ofzo? Er komt gewoon een vertegenwoordiger van een uitgeverij en die vertelt wat en dan koop ik er van allemaal 1. Het zal wel. En als ik ze niet verkoop, dan gaan ze mooi weer terug. Neem dit boek, wie koopt dat nou?' Ik.

'Weet je wat het is met debuten…ik heb het allemaal al een keer gelezen. Alles is al een keer geschreven, maar dan beter. Het is zo zinloos allemaal. En die schrijvers…het is ook haast sneu dat ze al hun vrije tijd stoppen in het schrijven van een boek en dan verwachten dat iedereen daar juichend op zit te wachten. Dat is gewoon niet zo. Niemand zit erop te wachten. Echt niemand. Het zijn net kleuters met een tekening: Oh kijk eens hoe mooi ik kan tekenen.' Bij de laatste zin, vervormt hij zijn stem.

'Kijk. Lucebert. Dát is een schrijver.'

De zinloosheid van schrijven 

Op de fiets denk ik aan het boek dat ik schrijf. Ik heb nooit eerder nagedacht over waarom ik dat doe, of het zin heeft. Ik fantaseer over de boekpresentatie, de borrel, het feestje, als mijn debuutroman uitkomt. Dat ik iets vertel over hoe moeilijk en hoe blij ik nu ben en dan klappen ze allemaal. Ik neem me voor om dan deze boekhandelaar uit te nodigen. Dan mag hij, vlak voordat de prosecco opengaat, vertellen over de zinloosheid van schrijven. En dan proosten we. Op de zinloosheid die het schrijven zin geeft. Op de literatuur.

Janneke te Hoven schrijft zo’n beetje alles, maar het liefst fictie. Zij studeerde Writing for Performance, aan de HKU. Naast het werk in opdracht, werkt ze aan haar eerste roman. Meer weten? Klik hier.