Zo werk je een interview uit

Je hebt een boeiend interview afgenomen. Het interview was vol met waardevolle uitspraken, anekdotes en zinnen die net iets te snel uitgesproken werden. Nu volgt het uitwerken: een klus die vaak onderschat wordt, maar cruciaal is voor elk goed artikel. Of je nu schrijft voor een blog, tijdschrift of werkt aan een boek. In dit artikel geef ik praktische tips om het transcriberen van interviews efficiënt en effectief aan te pakken.

1. Kies je uitwerkstijl: letterlijk of inhoudelijk

Er zijn grofweg twee manieren om een interview uit te werken: letterlijk (woord voor woord) of inhoudelijk (samenvattend). Letterlijk uitwerken is handig als je later citaten wil kunnen controleren of het interview integraal wil publiceren. Let op: dit is tijdrovend en bevat vaak stopwoorden en haperingen.

Inhoudelijk uitwerken is sneller en praktischer als je het interview vooral als basis gebruikt voor een artikel of reportage. Je noteert dan alleen de kernpunten en opvallende citaten. Kies bewust, afhankelijk van je doel.

2. Gebruik een transcriptieprogramma

Er zijn handige tools die het uitwerken een stuk makkelijker maken. In programma’s zoals oTranscribe, Trint, Sonix , AmberScript of Descript interviews woord voor woord laten transcriberen. Sommige bieden zelfs automatische transcriptie aan, al moet je die wel altijd nalopen op fouten.

3. Werk met tijdcodes

Zeker bij lange interviews of als je samenwerkt met een redactie is het slim om tijdcodes te gebruiken. Noteer bijvoorbeeld elke 5 minuten even het tijdstip, of bij belangrijke momenten. Dit maakt het terugvinden van fragmenten eenvoudiger.

4. Laat je tekst ‘spreken’

Mensen praten anders dan ze schrijven. Dat betekent dat een letterlijke weergave vaak rommelig en herhalend is. Bij het herschrijven is het belangrijk om de kern van iemands boodschap te behouden, maar de zinnen iets vloeiender te maken, zonder de toon of persoonlijkheid te verliezen.

Let vooral op: 

• Herhalingen: mag je meestal schrappen
• Stopwoorden (“eh”, “zeg maar”): alleen laten staan als ze iets toevoegen. 
• Daarnaast is het goed om onvolledige zinnen te herschrijven, maar zorg dat je de toon behoudt.

5. Markeer sterke citaten

Tijdens het interview is het handig om, naast de opname, ook mee te schrijven en citaten waarvan je denkt dat ze belangrijk zijn alvast op te schrijven. Tijdens het uitwerken kom je uitspraken tegen die het artikel kunnen dragen: kernachtig, grappig, ontroerend of prikkelend. Zet die apart of markeer ze tijdens het typen. Ze vormen straks je kapstok bij het schrijven.

6. Wees transparant over aanpassingen

Ga je het interview (gedeeltelijk) publiceren in dialoogvorm? Wees dan eerlijk over hoe je het hebt bewerkt. Kleine taalkundige aanpassingen zijn toegestaan, maar pas op dat je de betekenis of nuance niet verandert.

Overweeg bij twijfel om een citaat voor te leggen aan de geïnterviewde. Het is sowieso belangrijk om voor publicatie je artikel voor te leggen aan de geïnterviewde om feitelijke onjuistheden te laten controleren. Zorg er wel voor dat de geïnterviewde alleen feitelijke onjuistheden eruit haalt en niet je hele tekst gaat herschrijven.

7. Gun jezelf pauzes

Een interview van een uur kan al snel 4 tot 6 uur kosten om helemaal uit te werken. Plan het uitwerken dan ook in blokken, zeker als je meerdere interviews achter elkaar moet doen. Oog voor detail is belangrijker dan snelheid.