Zo maak je een cliché origineel: het arm-en-rijk koppeltje

Clichés schrijf je liever niet. Geen nood! Ik help je een cliché te herkennen en je zelfs nog de goede weg in te slaan als het die kant op gaat. Daarvoor gaan we het cliché ontleden en de tekst weer terug op de rit zetten. Deze week: het arm-en-rijk koppeltje.

Het cliché: niks te bieden, niks ervan!

Een jonge vrouw en jonge man worden verliefd: de een komt uit welgestelde kringen, de ander heeft geen cent te makken. Dus is deze liefde verboden volgens de ouders van de rijke telg. Want o wee dat kindlief trouwt om in de goot te belanden.

Waarom stoort dit cliché zo?

Dit cliché is een verboden liefde. Die zijn op zichzelf al clichégevoelig, maar de brug tussen arm en rijk is misschien wel de ergste. In dit cliché is de factor die de liefde ingewikkeld maakt, de rijke ouders die dwarsliggen. En ze zijn niet zozeer vervelend omdat ze dwarsliggen, want hun reden voor ongerustheid is op zichzelf aannemelijk. Maar ze gaan uit van de aanname dat een relatie gedoemd is om te mislukken, op basis van één factor. Vergeet dat een middeninkomen ook zou kunnen werken, de arme van de twee zich kan ontwikkelen en uiteindelijk meer geld kan gaan verdienen of er een gemeenschap is die het koppel op kan vangen mocht het financieel misgaan. Je zou bijna kunnen zeggen: de rijke ouders gaan zélf uit van het cliché, waardoor het er nog dikker bovenop komt te liggen dan normaal.   

De oorzaak van het cliché: drama en een pr-probleem

Verboden liefdes, zeker het arme en rijke koppeltje bestaan omdat het gegarandeerd drama oplevert. In beginsel is dat niet zo gek: iedere relatie heeft zo zijn moeilijkheden of uitdagingen. Al is het maar omdat de een in eerste instantie meer vlinders heeft dan de ander en dus moet gaan proberen de ander romantisch te veroveren. Maar voor het romantische genre is dat niet genoeg voor een plot, dat moet altijd wat dramatischer.  

Het cliché fiksen: drama wat minder gewicht geven

Het probleem van iedere verboden liefde: die ene problematische factor slokt de hele relatie op. Er wordt helemaal geen aandacht meer besteed aan het feit dat deze twee mensen verliefd zijn, of een goed stel vormen. Er is alleen maar dat ene obstakel. De onbegripvolle ouders, de afstand… Als je een romantisch verhaal de nodige obstakels wil geven, maar het niet dramatisch wil laten verlopen, kijk dan juist verhoudingsgewijs wat meer weg van dat grotere probleem.
Dus pa en ma zijn het niet eens met het salarisstrookje van de wederhelft? Hoe gaat het stel daar als koppel mee om? Als twee individuen? Wat doen ze meer dan boos of verdrietig worden en ruzie maken met de ouders? Laat zien met wie de lezer te maken heeft en besteed de meeste aandacht aan de karaktertrekken van deze Romeo en Julia en hoe ze die gebruiken om de relatie alsnog te laten slagen. Dat zorgt misschien niet voor vuurwerk en uitspattingen, maar je zou er versteld van staan hoe spannend of interessant een ‘doodnormaal conflict’ kan zijn.  Gaan ze proberen om op een nette manier met deze ouders te praten? Dat wordt niet prettig. Dus dat krijgt een spanningsboog. En dat is al voldoende. Daar hoeven echt geen vazen voor te sneuvelen.

Tip voor het verminderen van het cliché

Kijk bij het schrijven van een verboden liefde vooral waarom het voor het stelletje onmogelijk is om bij elkaar te blijven, niet zozeer waarom de rest van de wereld hun relatie een probleem vindt. Als een koppel moet omgaan met omstandigheden die daadwerkelijk tegenwerken, is dat heel anders en interessanter om over te lezen dan wanneer er alleen sprake is van een oordeel. Een langeafstandsrelatie is in dat opzicht interessanter dan dat moeder schoonzoon niet rijk genoeg vindt.

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Als manuscriptredactrice en schrijfcoach helpt ze schrijvers het beste uit hun werk te halen. Ze geeft ook een cursus dialogen schrijven.