Vermijd tangconstructies in je zinnen – en hoe het beter kan

Waar schrijvers van houden en wat de lezers graag willen komt niet altijd overeen. Vaak houden wij ervan om lange zinnen te gebruiken. Waarom? Dat is een raadsel, want lezers houden juist van zinnen die vlot en gemakkelijk te lezen zijn. 80% van de bevolking begrijpt B1-niveau. Om een tekst begrijpelijk te maken voor een groter aantal mensen is het daarom belangrijk om vooral korte, begrijpelijke zinnen te maken. Lange zinnen zijn vaak lastiger te lezen en de kans op stijlfouten wordt groter. Met lange zinnen maak je bijvoorbeeld vaker zogenaamde tangconstructies. Dit ontstaat wanneer twee zinsdelen te ver uit elkaar worden geschreven. Hieronder behandelen we een aantal zinnen met tangconstructies en bespreken we hoe het beter kan.

Voorbeeld:

 ‘’De kat, die door de buren was achtergelaten, kwam elke avond bij ons langs voor Gourmet kattenvoer, wat haar favoriete maaltijd bleek te zijn.’’

Fijner leest:

‘’Elke avond komt de kat, die door de buren was achtergelaten, langs voor Gourmet kattenvoer bij ons, wat haar favoriete maaltijd bleek te zijn.’’

Of je zou de zinnen in tweeën kunnen splitsen: ‘’Elke avond kwam de kat, die door de buren was achtergelaten, langs voor Gourmet kattenvoer. Het bleek haar favoriete maaltijd te zijn.’’

Een ander voorbeeld van een te lange zin die niet zo lekker loopt:

‘’De studenten, die na een lange dag van studeren, zich uitgeput voelden, besloten om vroeg naar bed te gaan, om wat rust te krijgen.’’

Je voelt waarschijnlijk al tijdens het lezen dat de zin niet helemaal klopt. De zinsdelen staan door elkaar waardoor je als lezers in de war raakt. 

Veel beter is:

‘’Na een lange dag van studeren besloten de studenten, die zich uitgepunt voelden, vroeg naar bed te gaan om wat rust te krijgen.’’

Of bijvoorbeeld het volgende:

‘’Het boek, dat ik gisteren heb gekocht in de boekenwinkel gaat over een intrigerende reis, die de hoofdpersonages maken naar een onbekend eiland, dat vol mysteries blijkt te zitten.

Probeer zoveel mogelijk komma’s te vermijden. Vraag jezelf af: hoe kan ik de zinnen lekker vloeiend laten verlopen?

Kijk naar de volgende zin:

‘’Het boek dat ik gisteren heb gekocht bij de boekwinkel gaat over een intrigerende reis van de hoofdpersonages naar een onbekend eiland vol mysteries.’’

Zie je het verschil?

Of hier:

‘’Hij gaf een presentatie tijdens de conferentie en die bleek een groot succes te zijn, want het duurde niet langer dan een uur, maar hij vertelde alle belangrijke details die het publiek wilde weten en daarom werd hij ervoor geprezen.’’

Dat is veel informatie in één zin. Wanneer je de woorden die bij elkaar horen samenvoegt tot één zin, zal het lezen gemakkelijker gaan. Vooral als je de zin zo knipt:

‘’Hij gaf een presentatie tijdens de conferentie en die bleek een groot succes te zijn. Het duurde niet langer dan een uur, maar hij vertelde de belangrijkste details. Daarom werd hij geprezen. ‘’

Ook een goede tip: vermijd staccato zinnen. Een voorbeeld van een staccato zin is:

‘’Lezen is gemakkelijker met korte zinnen. Een echte schrijver halveert haar zinnen. De tekst leest anders niet fijn.’’

Mooier is:

‘’Lezen is gemakkelijker met korte zinnen. Daarom knipt een echte schrijver haar zinnen op. De zinnen worden daardoor korter en dat leest prettiger.’’

Wat een bevrijding hè, een tekst zonder tang? Dan niet alleen, het leest vlotter en prettiger. Grijp de aandacht van de lezer door ze niet in de tang te houden.