Uitgeven in eigen beheer: hoe en wat?

Veel schrijvers kiezen ervoor om niet op een uitgever af te stappen, om de meest uiteenlopende redenen. In dat geval is uitgeven in eigen beheer, ook wel Printing On Demand, een uitstekende uitkomst. Maar hoe gaat dat in zijn werk? En wat kan je ervan verwachten?

Welke kies je?

Wil je zelf een boek maken, dan moet je natuurlijk als eerste op zoek naar een voor jou geschikte POD-uitgeverij. Er zijn veel verschillende vormen; niet iedereen biedt dezelfde diensten. Het belangrijkste waar je als schrijver die een eigen boek wil maken op moet letten, is of je de promotie voor het boek zelf moet regelen. Veel mensen verkijken zich hierop als ze in zee gaan met een dergelijke uitgever.

Houd altijd in het achterhoofd dat promotie vanuit een POD-uitgeverij altijd minder zal zijn dan vanuit een reguliere uitgever. Je zal er dus altijd zelf achteraan moeten. Andere diensten waar je op moet letten zijn:

• Kan je een (gratis) ISBN aanvragen? Hierdoor krijgen jouw boeken een streepjescode, zodat ze door het Centraal Boekhuis verwerkt kunnen worden.
• Worden de boeken aangeboden op online winkels zoals bol.com?
• Wie betaalt de printkosten?
• Hoeveel procent van de winst is voor jou?
• Wordt er DTP (het bewerken en opmaken van documenten voor druk- en printwerk) ondersteuning verleend?
• Wordt jouw manuscript geredigeerd? (dit is bij de meeste uitgevers voor boeken in eigen beheer niet het geval, hoewel het bij sommige tegen een meerprijs wel wordt gedaan)

Daarnaast is het altijd aan de schrijver zelf om te kiezen op welk soort papier er geprint wordt, of het full-color of zwart wit is, wat voor omslag je wilt (hardcover, paperback) en van welk formaat het boek moet worden. Vrijwel elke uitgever heeft een uitgebreide keuze om het boek vorm te geven zoals dat jij wil.

Wat betaal je?

De prijzen van het uitgeven in eigen beheer verschillen enorm per uitgeverij. Dit ligt voornamelijk aan het feit dat elke uitgeverij andere diensten verleent. Wordt er door de uitgever aan promotie gedaan en levert hij DTP-ondersteuning, dan kan je ervan uit gaan dat de prijs aanzienlijk hoger ligt dan als je alles zelf moet regelen.

Natuurlijk hangt het ook af van de wensen van de schrijver. Bij een hardcover roman in full-color van 500 pagina’s op A5-formaat zal de prijs bijvoorbeeld redelijk hoog uitvallen per exemplaar. Vooral de hoeveelheid pagina’s van een boek zijn van grote invloed op de prijs. Ca. €10,- per exemplaar van 100-200 pagina’s zonder enige vorm van promotie is over het algemeen een redelijk aanvaardbare prijs. Vervolgens hangt het er natuurlijk nog van af wat voor oplage je wenst.

Hoeveel bestel je?

Geen enkele schrijver is hetzelfde. Je zou bijna kunnen zeggen dat het te zien is in de oplage; die verschilt namelijk per keer. De ene wil maar één exemplaar, de ander wil er twintig om door te geven aan vrienden en familie en nog een ander wil er tweehonderd, in de hoop dat het boek via online winkels verkocht zal worden.

Over het algemeen kan je ervan uit gaan dat hoe meer boeken je bestelt, hoe voordeliger het wordt. Dit is echter niet bij elke POD-uitgever het geval, wederom in verband met de geleverde diensten. Bekijk de tarieven op voorhand op de website van de uitgever of neem contact met hen op om het te bespreken. En vooral: vergelijk!

Waarom zelf een boek laten drukken?

Sommige mensen zien het uitgeven van een boek in eigen beheer als iets wat je pas doet als geen enkele regulier uitgever jouw verhaal wil hebben. Bedenk echter dat veel van de grote namen ook talloze keren zijn afgewezen. Bijvoorbeeld Sonja Bakker, die in Nederland beroemd is geworden met haar dieetboeken terwijl geen enkele uitgever haar aanvankelijk wilde hebben.

Uitgevers krijgen honderden manuscripten per jaar binnen. Meer dan 90% daarvan wordt niet gelezen. De kans dat daardoor een goed verhaal over het hoofd gezien wordt, bestaat wel degelijk. Bovendien betekent een afwijzing lang niet altijd dat jouw boek slecht is. Vaak past het alleen niet in het fonds van de uitgever. Door een boek uit te geven in eigen beheer, omzeil je deze obstakels.

Een andere valkuil voor schrijvers die een eigen boek maken, en schrijvers in het algemeen, is dat ze bekend willen worden met hun boek. Een dergelijke ambitie is nooit verkeerd, maar laat het niet jouw acties beïnvloeden. Het gaat immers om het boek, om het verhaal dat je over wilt brengen aan de lezers. Of dat nu via een reguliere uitgever gaat of vanuit jezelf, maakt geen verschil. Het is maar net hoeveel tijd je erin wilt steken om het boek te promoten.

Het wordt ook wel eens gezegd dat zelfgemaakte boeken duurzamer zijn. Er zijn namelijk geen restvoorraden van boeken die niet verkocht worden. Stel je maar voor: van de meeste boeken die uitgegeven worden via reguliere uitgeverijen, wordt 30-40% vanaf de boekhandels geretourneerd aan de uitgeverij omdat ze niet verkochten. Die liggen dan in de voorraadkast totdat iemand ze eens wil kopen, mocht dat nog ooit gebeuren.

Bij uitgeven in eigen beheer worden er pas exemplaren gedrukt zodra er vraag naar is. Bovendien is de oplage nooit een enorme hoeveelheid, gezien dat het voor de schrijver zelf vaak duur uitvalt. Daarnaast zijn printkosten een stuk lager dan drukkosten als het om een kleine oplage gaat.

Jouw boek als e-boek

Met de opkomst van e-boeken is het bij sommige POD-uitgevers nu ook mogelijk om een e-boek te laten maken. Het is niet alleen veel gemakkelijker, het is nog eens stukken goedkoper ook. Bedenk echter wel dat de verkoopprijzen laag zijn (€0,99 - €2,99 is over het algemeen een aanvaardbare prijs) en je er dus nooit veel winst uit kan halen.

Neem eens een kijkje bij de aanbieders van Printing On Demand bij Schrijven Online, of koop het boek Uitgeven in eigen beheer van Maarten Dessing in de Schrijfbibliotheek.