Dit nummer niet missen? Neem vóór 24 januari 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Begin een literair tijdschrift
11 maart 2008 - 8:08
Een literair tijdschrift is een belangrijk onderdeel van het schrijftraject. Vrijwel iedere schrijver heeft ooit iets met een ‘literair blaadje’ te maken gehad – als redacteur, schrijver, recensent of gewoon als lezer. In het Handboek voor schrijvers zijn twee hoofdstukken gewijd aan de functie van deze bladen binnen de literaire wereld. Om zelf een tijdschrift te starten is het van belang onderstaande zeven basisvragen te beantwoorden.
Weet wat je wil
Kies je uitgangspunten. Wat voor soort tijdschrift wil je hebben? Welke genres, welke sfeer, welke invalshoek? Denk ook na over de productiewijze: moet het een fullcolour glossy worden of een gefotokopieerd postpunk-zine? Of is internet de enige optie? En wat wordt de frequentie?
Regel je financiën
Zelfs bij literaire e-zines heb je een startkapitaal en een doorlopend budget nodig. Met advertenties en abonneegelden kom je er meestal niet. Probeer daarom financiële ondersteuning te krijgen bij cultuurstichtingen, gemeentelijke kunstinstellingen, bedrijven, universiteiten, hogescholen of uitgevers. Schrijf bedrijven aan, haal erfenissen binnen, geef aandelen uit.
Genereer de inhoud
Geen tijdschrift zonder inhoud. Wees duidelijk wat voor soort artikelen, gedichten, essays en beeld je wenst. Maak een auteursinstructie waarin je precies aangeeft hoe je je materiaal wenst te ontvangen en schrijf vervolgens de schrijvers, uitgevers en clubs aan die volgens jou de beste kopij kunnen leveren. Maak posters en een website. Maak een nulnummer. Houd een voorleesavondje in de kroeg of op de faculteit. Zorg voor reuring.
Selecteer de kopij
Als de stroom kopij op gang is gekomen, moet je een redactioneel plan klaar hebben. Wat zijn je criteria om iets wel of niet te plaatsen? Wie beslist en op welke gronden? Geef iedereen antwoord, bijvoorbeeld per mail. Wees duidelijk in je procedures: alleen eindredactie of ook verdere redactionele aanwijzingen?
Stel het tijdschrift samen
Als je alle goede kopij bij elkaar hebt, heb je nog geen tijdschrift. Maak een ‘plank’ – een indeling van het tijdschrift – en zorg dat er een goede opbouw en een goed ritme in zit. Kijk bij andere tijdschriften hoe zij dat doen.
Maak het tijdschrift
In de productiefase moet je alle kopij in digitale vorm bij elkaar schrapen, de eindredactie voeren, beeld verzamelen en eventueel auteursbio’s en kaders maken. De vormgever maakt er vervolgens op basis van je ‘plank’ en aanwijzingen een opgemaakt geheel van, dat nog één keer stevig moet worden proefgelezen. De drukproef van de drukkerij is voornamelijk bedoeld voor kleur en beeld.
Distribueer en verkoop het tijdschrift
Zorg dat je tijdschrift op plekken ligt waar je potentiële lezers komen: in (plaatselijke) boekhandels, op festivals, desnoods in de kantine van de Letterenfaculteit. Zorg voor een goede webpagina om (proef)abonnees te werven. Werk samen met je adverteerders aan de promotie. Hang posters op, houd een flitsende literaire avond en zorg dat de (lokale) media van je bestaan weten.
Voor een overzicht van de literaire tijdschriften in Nederland: zie http://www.schrijvenonline.org/schrijfgids/litera… en http://www.taaldigitaal.nl/uitgeven/literatuur.htm.
Topauteur Herman Koch geeft naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek advies aan jonge schrijvers. Meld je aan!
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Ervaren redacteur Maria Genova deed voor Schrijven Online meer dan dertig manuscriptbeoordelingen. Lees haar tips in het komende nummer!
Mariken Heitman geeft tips! Meld je aan en ontvang dit nummer.