Vertalen is herschrijven: hoe behoud je de ziel van een verhaal?

Vertalen is meer dan woorden omzetten van de ene taal naar de andere; het is een kunst waarbij je de ziel van een verhaal moet vangen. Of je nou een roman, een handleiding of een filmscript vertaalt, je herschrijft eigenlijk het origineel om het gevoel en de intentie over te brengen. Dit artikel duikt in hoe je dat doet, met vijf praktische manieren om de essentie van een tekst te behouden. We geven ook lifehacks om je vertaalvaardigheden te boosten, praten over het verschil tussen vertalen als hobby en als baan, en kijken naar de kosten die erbij komen. 

Waarom vertalen herschrijven is

Een goede vertaling voelt alsof de tekst oorspronkelijk in die taal geschreven is. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Elke taal heeft zijn eigen ritme, humor en culturele nuances. Bijvoorbeeld, een Engelse grap over “raining cats and dogs” werkt niet letterlijk in het Nederlands; je moet iets vinden dat dezelfde vibe geeft, zoals “het giet als een ouwe wijven”. In Nederland is de vraag naar vertalers groot, vooral voor Engels, Duits en Frans. Volgens het CBS groeit de vertaalmarkt jaarlijks met 5%, door globalisering en online content. Maar het is niet alleen woorden swappen; je moet de emotie, toon en context overbrengen. Dat betekent dat je soms hele zinnen herschrijft. Het vraagt creativiteit en geduld, maar als je het goed doet, voelt het als magie. En eerlijk, wie wil nou niet betaald worden om met taal te spelen?

Vijf manieren om de ziel van een verhaal te behouden

Hoe zorg je dat een verhaal zijn hart houdt? Hier zijn vijf manieren. Eerst: ken je publiek. Een kinderboek vertalen vraagt om simpelere woorden dan een juridisch document. Ten tweede, verdiep je in de cultuur. Als een Franse tekst verwijst naar een lokaal feest, zoek dan een Nederlands equivalent of leg het uit. Derde tip: lees het origineel meerdere keren; zo snap je de toon en intentie. Nummer vier is feedback vragen; laat iemand je vertaling checken om te zien of de vibe klopt. En tot slot: neem de tijd. Haastwerk doodt nuances. Deze skills zijn goud waard, vooral als je wilt werken in vertalen. Wil je remote werken? Kijk dan eens naar engels sprekende remote vacatures op platforms zoals Jooble.

Je vertaalvaardigheden verbeteren: lifehacks

Beter worden in vertalen vraagt oefening, maar er zijn trucjes om sneller te leren. Hier zijn een paar lifehacks:

  1. Lees veel in beide talen om je woordenschat te vergroten.
  2. Gebruik tools zoals DeepL, maar check altijd zelf de nuances.
  3. Volg een online cursus, zoals op Coursera, voor vertaaltechnieken.

Focus op één soort tekst, zoals literatuur of marketing, om je skills te verdiepen. Als vertalen je passie is, kun je er zelfs je werk van maken. Via duits sprekend vacatures op Jooble vind je banen voor vertalers die Nederlands en Duits combineren, zoals voor handleidingen of websites. 

Hobby versus werk: vertalen met passie

Vertalen kan een hobby zijn. Misschien vertaal je songteksten voor de lol of help je vrienden met een Engelse brief. Dat doe je zonder druk, voor je plezier. Maar als het je baan wordt, verandert het. Deadlines, veeleisende klanten en strakke woordentellingen maken het serieus. Toch kan een vertaalbaan super tof zijn, vooral als je van verhalen houdt. Het verschil zit in verantwoordelijkheid: een hobby is vrij, werk is een verplichting. 

Kosten van vertalen

Vertalen als hobby kost weinig; een goed woordenboek of een DeepL-abonnement (10 euro per maand) is genoeg. Maar als je professioneel wilt gaan, komen er kosten bij. Een cursus vertalen kost 100 tot 500 euro, afhankelijk van de aanbieder. Software zoals Trados, voor technische vertalingen, begint bij 200 euro. Freelance vertalers verdienen in Nederland 30 tot 50 euro per uur, maar je moet zelf klanten vinden. Platforms zoals Jooble zijn gratis en helpen je vacatures te vinden.

Tijd om te vertalen

Vertalen is herschrijven, maar met de juiste aanpak behoud je de ziel van een verhaal. Met deze vijf manieren, lifehacks en een duidelijke scheiding tussen hobby en werk kun je groeien als vertaler. Of je nou voor de lol vertaalt of droomt van een carrière, elke tekst is een kans om te leren. Check Jooble voor vacatures en begin klein, bijvoorbeeld met een freelance klus. Wie weet vertaal jij straks de volgende bestseller, met de ziel van het verhaal helemaal intact!