Zo schrijf je over een jeugd in armoede: 3 boekentips

Boeken over het opgroeien in armoede worden steeds vaker geschreven en gelezen, ook in Nederland. Door de toenemende economische ongelijkheid is armoede een belangrijk thema in de hedendaagse literatuur. Als je een verhaal over armoede wilt schrijven, bespreken wij drie inspirerende boeken voor je van auteurs die zelf in armoede zijn opgegroeid. Want wie geloofwaardig over armoede wilt schrijven, leert dat het beste van schrijvers die weten hoe het voelt. 

Veranderen: methode - Édouard Louis  

Afbeelding

In Veranderen: methode beschrijft Édouard Louis hoe hij probeert te ontsnappen aan zijn jeugd in armoede door zichzelf volledig te veranderen. Hij ontwikkelt zich intellectueel en komt zo in een hogere sociale klasse terecht. Maar die verandering laat hem achter met een sterk gevoel van vervreemding, tegenover zowel zijn nieuwe als oude thuis. 

Wat dit boek zo krachtig maakt, is de schrijfstijl. Louis schrijft met vaart. Door korte en lange zinnen af te wisselen en gebruik te maken van herhaling, voel je als lezer zijn drang om te vluchten. Kortom, zijn ritme weerspiegelt de vlucht.

Schrijftip: Gebruik ritme en herhaling om te laten zien wat armoede met de gevoelens van een personage doet. Door voor een bepaalde schrijfstijl te kiezen, kan je gevoelens die armoede bij een personage teweegbrengen voelbaar maken bij de lezer. 

Misschien moet je iets lager mikken - Milio van de Kamp

Afbeelding

In Misschien moet je iets lager mikken schrijft Milio van de Kamp over zijn ervaring met opgroeien in een achterstandswijk in Amsterdam-West. Door zijn achtergrond wordt Milio op school onderschat, maar toch slaagt hij erin om zich van het vmbo tot hoogleraar op te werken. Zijn boek laat zien hoe diep het stigma op armoede in de samenleving zit, en hoe die ervaringen hem, ook nu nog, blijven vormen.

Naast zijn persoonlijke ervaring met armoede, schenkt van de Kamp ook aandacht aan de structurele werking ervan. Hij laat zien hoe zijn ervaringen representatief zijn voor veel mensen uit de lagere sociaal-economische klasse. Ze wijzen op een samenleving waarin niet iedereen met dezelfde bagage begint.

Schrijftip: Laat zien hoe armoede niet op zichzelf staat, maar onderdeel uitmaakt van een maatschappelijk mechanisme. Bijvoorbeeld door te beschrijven hoe je personage vastloopt in het systeem doordat het telkens formulieren moet invullen, maar daarin keer op keer wordt afgewezen voor hulp.

Het verhaal van mijn schaarste - Marieke Groen 

Afbeelding

In dit boek deelt Marieke Groen haar verhaal over opgroeien in schaarste en welke invloeden een gevoel van tekort kan hebben in je latere leven. Ook doet ze in het boek onderzoek naar de verbindingen tussen de verschillende vormen van schaarste. 

Wat dit boek laat zien is hoe armoede meer is dan een gebrek aan geld. Groen maakt voelbaar hoe een gebrek aan veiligheid, ruimte of voeding een manier van kijken wordt. Schaarste is niet alleen een situatie, maar een staat van zijn.

Schrijftip: Laat armoede doorwerken in het gedrag van je personage. Misschien eet je personage snel omdat er thuis altijd te weinig was. Door armoede te laten doorschemeren in details, maak je het zichtbaar zonder het letterlijk te benoemen. Show, don't tell!