Wat maakt een goede bad guy?

Het is altijd gemakkelijker om lezers een personage te laten haten dan lief te hebben. Met fantasy kom je al snel op een Hitler-esque dictator en in thriller stuit je al snel op een moordenaar met wat voor duister motief dan ook. Maar wat maakt nou echt een goede ‘bad guy’? Bad guys hebben in de loop der jaren flinke veranderingen ondervonden. Toch is er een bepaald element aan slechteriken die hen extra sterk maken: medeleven. Een voorbeeld valt te nemen aan de vampier Dracula. In elk opzicht lijkt het een moordend, supernatuurlijk wezen, een entiteit van puur kwaad, tot je achter zijn drijfveer komt: liefde. Conflict Het monster van Frankenstein is een ander voorbeeld. Het wezen wordt door iedereen als kwaadaardig en onmenselijk gezien. Hoe kan het ook anders: het is een tot leven gewekt wezen dat bestaat uit aan elkaar genaaide mensen. Toch is de wens van het monster enkel om geaccepteerd te worden, om een vriendschap aan te gaan en te leven zoals iedereen dat wil. Zulke tegenstrijdigheden leveren een dilemma. Het brengt een conflict bij de lezer teweeg: eerst zag je de persoon als slechterik, maar met de nieuwe kennis over zijn goede kant vraag je jezelf af: zou ik niet hetzelfde doen? Eigenbelang Uiteraard is dit niet het geval in elk verhaal. Moordenaars en oplichters kunnen in die zin ook de good guy zijn, de zogenaamde anti-held. Een regel die je kan stellen over bad guys is dan wel: slechte daden als moord en martelen zullen een personage pas als slechterik neerzetten zodra ze puur baatzuchtig worden verricht. Neem Annie Wilkes van Stephen Kings bekende roman ‘Misery’. Zij lijkt na het redden van het hoofdpersonage geen slecht iemand te zijn. Ze verzorgt Paul Sheldon, de auteur van haar favoriete boeken, en zorgt ervoor dat hij zo snel mogelijk weer aan de slag kan. Wilkes begint naarmate het verhaal vordert steeds meer ‘symptomen’ van een bad guy te vertonen. Ze doet er alles aan om Sheldon binnen te houden, wilt hem zelfs martelen om verder aan het werk te gaan. Puur uit eigenbelang. Het verhaal laat zien tot wat een mens in staat is. Goed vs. slecht In het verlengde van dat idee ligt de ultieme bad guy: een psychopaat waar je niet mee kan onderhandelen. Zulke mensen brengen iets angstaanjagends met zich mee, een vrees voor iets dat buiten jouw macht ligt. Het enige alternatief tegen zulke mensen of wezens is voor de good guy om hem te stoppen. En dat maakt de protagonist, het hoofdpersonage van een verhaal, juist een good guy. Je zou dus kunnen stellen dat een slechterik een spiegel is van de good guy. Er zijn conflicterende belangen die meestal enkel op te lossen zijn met daden. Zoals acteur Rutger Hauer zegt: ‘Van een goede bad guy wordt de good guy ook sterker.’ Door: Reinoud Schaatsbergen