Schrijver versus uitgever

Wat doe je als je uitgeverij weigert je nieuwe boek uit te geven? Lees hier het verhaal van schrijver Peter Drehmanns. Met een ingezonden brief in de Volkskrant veroorzaakte hij een felle discussie in literair Nederland.

Drehmanns beklaagt zich in de Volkskrant over de dramatische verkoopcijfers van zijn meest recente roman, De schrijver en zijn meisjes, ondanks lovende recensies en een schrijfwedstrijd die hij zelf organiseerde. Volgens Drehmanns weigerde zijn uitgever, Querido, zijn nieuwe roman te publiceren en werd hem te verstaan gegeven dat hij nog ‘slechts één boek in de drie jaar’ mocht publiceren.

De schrijver verliet de uitgeverij, maar werd bij anderen de deur gewezen. ‘Er waren uitgeverijen die mijn manuscript omstandig prezen, maar die het gezien ‘de stagnerende markt’ niet aandurfden met mij in zee te gaan,’ aldus Drehmanns. Uitgeverijen zouden alleen maar naar geld kijken en met hype-boeken op de proppen willen komen. Daardoor zouden romans van hoge literaire waarde plaats moeten maken voor ‘het zoveelste schrijfsel van een BN’er’ of ‘een als autobiografische 'shock novel' aangekondigd debuutromannetje’, waarvoor hij het boek Ik ben Maan van zijn 26-jarige echtgenote Maan Leo als voorbeeld nam.

Felle kritiek

Maan bekommerde zich niet om zijn reactie. ‘Zijn romans stellen literair gezien inderdaad meer voor dan mijn debuut,’ zei ze op haar Facebookpagina. ‘Maar omdat hij een oude grijze man is en ik een roodharige twintiger, kreeg Ik ben Maan veel meer aandacht dan zijn laatste roman.’ Toch maakte Drehmanns’ reactie felle kritiek los, waaronder van auteur Jamal Ouariachi.

‘Wellicht kan hij even stil staan dat het uitgeven van boeken geld kost. Dat zulk geld, indien geïnvesteerd, ook weer terug moet worden verdiend. Dat je daarom dus boeken moet verkopen,’ aldus Ouariachi op zijn weblog. Volgens de Ouariachi verkopen de boeken van Drehmanns al een aantal jaren niet meer goed en in plaats van dat Drehmanns zich daarvoor diep schaamt, staat hij nu ‘met zijn geschonden pik te zwaaien, en iedereen mag meegenieten’.

Sterk staan

Maar felle kritiek blijft zelden onweersproken, zo ook in dit geval. Chrétien Breukers, hoofdredacteur van De Contrabas en uitgever van Drehmans’ poëzie, neemt het voor de auteur op: ‘Ondertussen wordt in de reacties voorbijgegaan aan de kern van Drehmanss’ betoog. Want ja, daar facebookt het niet fijn over.’ Die kern betreft Drehmanns’ mening dat uitgeverijen enkel voor het snelle geld en risicoloze ondernemingen gaan, waardoor ‘het literaire hart van de hedendaagse uitgever wordt ondermijnd door zijn bedrijfseconomische brein’.

Volgens Querido heeft Drehmanns het bij het verkeerde eind. Uitgever Annette Portegies vond zijn meest recente manuscript gewoon niet goed genoeg: ‘Peter Drehmanns levert soms sterke en soms zwakke manuscripten in. De sterke wil Querido graag uitgeven.’

‘Geld verdienen is in geen enkele zichzelf respecterende literaire uitgeverij een doel op zichzelf, maar wel een noodzakelijke voorwaarde om in de toekomst ook boeken waarvan maar enkele honderden exemplaren verkocht worden te kunnen blijven uitgeven,’ aldus Portegies. ‘En dat is echt geen nieuw en verwerpelijk verschijnsel.’

De auteur reageert

Drehmanns gooide in een reactie op De Contrabas nog eens olie op het vuur. Volgens hem ziet Portegies hem gewoon niet zitten. ‘Met een harpijenblik las zij steeds mee over de schouder van mijn redacteur en bleek geen enkele affiniteit met mijn werk te hebben,’ aldus Drehmanns.

Hoe deze internetruzie zich gaat ontwikkelen, dat weet niemand, maar het wordt ongetwijfeld vervolgd.

Beeld: Peter Drehmanns tijdens Festival Mooi Woorden, door Merijn van der Vliet.