Literaire notities: een verdwijnend fenomeen

Vestdijk hield honderden minutieuze notitieboekjes bij, Mark Twain maakte aantekeningen in zijn boeken - maar hoe doen we dat in de digitale wereld? De New York Times laat verschillende deskundigen aan het woord over de vraag hoe we in de toekomst de digitale krabbels van moderne schrijvers terug kunnen vinden. In maart vindt er in Chicago een congres plaats onder de prachtige titel "Other People’s Books: Association Copies and the Stories They Tell." 'Natuurlijk zullen er ook elektronische aantekeningen en notities worden gemaakt,' zegt G. Thomas Tanselle, adjunct professor of English aan de Columbia University. 'Het gaat meer om de vraag hoe die bewaard blijven, en hoe we ze terug kunnen vinden. En daar worstelen bibliotheken nu mee.' Aantekeningen maken in boeken was vroeger heel gewoon, maar werd in de twintigste eeuw steeds meer gezien als een onbeschaamde daad: boeken zijn heilig, daar krabbel je niet in. Toch zijn in de vele collecties die overgeleverd zijn ook in de afgelopen decennia nog veel interessante notities te vinden. Mandela krabbelde tijdens zijn verblijf in de gevangenis in Shakespeare's 'Julius Caesar'. 'Boeken bevatten meer dan gedrukte tekst,' zegt Paul Ruxin. 'Soms is het juist de margetekst die veel belangrijker is.'