Lijstjesmanie: van Ice Bucket naar Book Challenge

Het ijsemmerfeest lijkt nog niet voorbij, of er is alweer een nieuwe uitdaging: de Book Challenge. Men deelt een lijstje van tien boeken die hem/haar het meeste zijn bijgebleven en tagt vervolgens – als waardig opvolger van de Ice Bucket Challenge – tien vrienden die hetzelfde moeten doen.

Lijstjesliefde

Mensen houden van lijstjes maken. Muzieklijsten als de traditionele Top 2000 rond Kerst zijn een voorbeeld, maar ook veel oudere voorbeelden als een lijst met geneeskrachtige kruiden uit de Middeleeuwen dienen ter illustratie. Schrijver Umberto Eco heeft een bijzondere verklaring voor onze grote liefde voor lijstjes. Hij verwoordde het vorig jaar als volgt in Der Spiegel:

‘We hebben een limiet. Een zeer ontmoedigende, vernederende limiet: de dood. Daarom houden we van alle dingen waarvan we aannemen dat ze geen grenzen hebben en dus geen einde. Het is een manier om te ontsnappen aan gedachten over de dood.’

Belezen? 

Toch bestaan lijstjes die gedeeld worden, zoals bij deze Book Challenge, voornamelijk om te imponeren, bluffen en verleiden. Niemand zet de Harry Potter-reeks op zijn lijstje en chicklits of ordinaire thrillers zijn al helemaal uit den boze. Het ‘gevaar’ bestaat dus dat mensen zich veel belezener voordoen dan ze zijn. Toch gelooft Harold Polis, uitgever bij de Bezige Bij in Antwerpen, niet dat de lijstjesmakers louter overdrijven:

‘Maar zelfs als je een marge neemt voor overmoed, zitten er toch overwegend authentieke ervaringen bij. Misschien willen mensen het daar nu net over hebben - en niet noodzakelijk uitsluitend over wat er op de top tien-tafel ligt.’

Heimwee

Misschien deelt men via deze challenge wel onbewust de heimwee naar tijden dat een boek het mooiste verjaarsgeschenk was dat je kon ontvangen. Heimwee naar een tijd waarin men zich op een doordeweekse avond niet verloor in drie afleveringen van die nieuwe Amerikaanse misdaadserie, maar opging in literaire juweeltjes.

Mocht je binnenkort getagd worden door één van je boekenminnende vrienden, geeft www.firstpost.com je vijf tips om toch belezen en slim over te komen.

1. Vergeet pulp, maar denk diep na. Gooi er een paar titels van Murakami of Kafka in en beschrijf ze als boeken waarin de ellende van de menselijke ziel naar voren komt. 
2. Gebruik werk van theoretici met moeilijke, buitenlandse namen als Baudrillard, Foucault of Heidegger. Als je deze namen goed spelt, ben je al een heel eind op weg. 
3. Mix allerlei boekstijlen en -genres door elkaar, maar zorg dat het een geloofwaardige mix blijft. 
4. Alleen maar zware, moeilijke titels, dat werkt niet. Gooi er in ieder geval één favoriet kinderboek tussendoor. 
5. Als je tot slot toch niet concurreren kan met andere briljante boekenlijstjes, creëer dan vooral een eigen lijstje met een totaal ander onderwerp. Bijvoorbeeld je droombaan Top-10.

Beter nog dan deze adviezen is om je eerlijke, eigen lijst met lievelingsboeken te delen. Als je natuurlijk bereid bent deel te nemen aan de zoveelste hype.