Gratis e-boeken uitlenen zorgt voor klachten

De Britse regering heeft doorgevoerd dat e-boeken die van bibliotheken geleend worden geen geld opleveren voor de auteurs. De Society of Authors, een Britse belangenvereniging voor auteurs, noemt het besluit ‘verschrikkelijk oneerlijk’, omdat veel auteurs afhankelijk zouden zijn van het geld dat geleende boeken opleveren.

Geleende boeken uit de bibliotheek leveren auteurs een beloning van een vast percentage op, te vergelijken met royalties op verkochte boeken. Ook in Nederland geldt deze regeling, zoals te vinden is op Stichting Leenrecht. Maar e-boeken, die steeds belangrijker beginnen te worden voor auteurs, vallen niet onder deze regeling.

‘Veel auteurs die geen bestsellers hebben zijn afhankelijk van leenrecht omdat ze het wel goed doen in de bibliotheek,’ aldus Nicola Solomon van de Society of Authors. ‘Mensen lenen andere boeken dan dat ze kopen. En auteurs kunnen niet schrijven als ze niet betaald worden voor hun werk.’ Omdat de regeling wettelijk staat vastgesteld als onderdeel van de auteursrecht, overweegt de organisatie om op de rechter af te stappen.

‘We hopen dat de regering haar legale en morele verantwoordelijkheid inziet om betalingen aan auteurs te maken, vooral nu het uitlenen van e-boeken bij bibliotheken sterk toeneemt,’ zegt Solomon. 

Boeken versus e-boeken

De kwestie voegt toe aan de heersende problemen omtrent het uitlenen van e-boeken. Veel uitgevers laten het nog niet toe dat hun e-boeken uitgeleend worden, omdat ze vinden dat bibliotheken ‘zich moeten richten op het leveren van fysieke boeken aan mensen die boeken niet of minder goed kunnen betalen, in plaats van het leveren van e-boeken aan mensen die zich een e-reader kunnen veroorloven’.

Britse boekhandels hebben bovendien aangegeven dat het uitlenen van e-boeken een ‘verstorende kracht zal zijn’. Ze stellen dat als lezers een boek gratis kunnen downloaden, er geen reden meer is om het boek nog te kopen. Het zou bovendien een deur openzetten naar piraterij.