Afbeelding
Covers Schrijven Magazine
Covers Schrijven Magazine
Het afgelopen jaar zijn er weer veel schrijvers langsgekomen in Schrijven Magazine met waardevolle tips. Benieuwd wie we zoal spreken? We delen een highlight van het afgelopen jaar!
De concreetste schrijftips staan in Kochs autobiografische boeken. Zo citeert hij in Ga je erover schrijven? met instemming Joan Didions advies om in geval van vastlopen je tekst te printen, het document op je computer te wissen, en het vanaf zin 1 helemaal opnieuw te typen. Ook als je al honderdvijftig pagina’s in het verhaal bent gevorderd. Zelf heeft hij dat gedaan met Het diner, de roman waarmee hij inmiddels zestien jaar geleden doorbrak. ‘Als je lang aan een boek werkt, kun je het basisgevoel ervan onderweg kwijtraken. Niet het idee, maar het gevoel dat dat opriep. Het plot zit goed in elkaar, de stijl werkt, en toch zit je vast. Waarom? Met deze methode roep je het basisgevoel weer op, zodat je snapt wat je precies wilde vertellen. Zo begreep ik tijdens het overtypen opeens: de vader begint te vermoeden dat zijn zoon iets fouts heeft gedaan, maar zijn moeder wéét het al lang. Toen kon ik door.’
Spit: “In het begin maakte ik op mijn computer notities over de situatie en over hoe iedereen erop reageerde. Toen ik doorkreeg dat het lichaam de rode draad zou vormen, kon ik gerichter te werk gaan. Ik ben toen mapjes gaan maken per subthema: verslaving van mijn moeder, intimiteit, seksualiteit enzovoorts. In elk van die mapjes schreef ik massa’s herinneringen neer. Ik heb eerst overwogen om te schrijven in het we-perspectief, vanuit mezelf, mijn broer en mijn zussen. Dat voelde niet goed, het ging om een te persoonlijke ervaring. Ik heb meer dingen uitgeprobeerd, maar niets voelde passend. Uiteindelijk kwam ik uit bij de je-vorm. Zo kon ik me rechtstreeks tot mijn moeder richten. Dat werkte wel.”
Op de vraag wat ze heeft geleerd van het schrijven van De Instructies vertelt Carolina Trujillo: “Ik spring in het boek heen en weer tussen het verre verleden, de lijn tot aan de aanslag en de tegenwoordige tijd met de afwikkeling. Dan kun je zeggen: je werkt je in de problemen voor niks, want je kunt het ook lineair vertellen. Dit heen en weer springen wordt vaak afgeraden, maar ik dacht: ik doe het. De lezer volgt het wel. Als je in het verhaal duidelijk aangeeft in welke lijn, in welke tijd je zit, kom je ermee weg.”
Hoe heeft je aanpak als schrijver zich ontwikkeld in 35 jaar schrijverschap? “Ik heb altijd behoefte aan nieuwe dingen onderzoeken en uitproberen, en dat kenmerkt denk ik wel mijn ontwikkeling. Ik beperk me ook niet alleen tot schrijven. Ik ben opgeleid als industrieel ontwerper. Ik illustreer ook, bedenk spin-offs, maakte een podcast, heb een tijdschrift ontwikkeld en ben daar zeven jaar creatief hoofdredacteur van geweest. Ik bemoei me met de promotie, ik doe het grafische ontwerp van mijn boeken. Eigenlijk is mijn carrière een grote speeltuin.”
‘Bij mij begint het altijd met de werkelijkheid van het personage, wat ik denk dat zij beleven. Een verhaal begint voor mij niet vanuit een historische werkelijkheid, maar vanuit een psychologische werkelijkheid. Die kern moet voor mij kloppen, de historische waarachtigheid, die komt later. Die moet ook kloppen, maar als ik werk ben ik veel meer psycholoog dan historicus.’
‘Je eigen schrijfstijl is niet iets wat je vooraf bedenkt. Ik heb weleens lesgegeven aan mensen met hele ernstige gezichten die graag grappig wilden leren schrijven. Dat kun je denk ik niet leren. Vaak lees je zelf bepaalde boeken die je goed vindt en die doe je na. Daar ben je je niet van bewust. Tijdens de schrijflessen die ik gaf, merkte ik dat iedereen vreemd ging schrijven; allemaal van die korte, snelle zinnetjes in de tegenwoordige tijd. Dat bleek te komen door Nicci French. Ik merkte aan mijn leerlingen dat dat in de mode was, maar zelf hadden ze het niet in de gaten. Toen ik begon met schrijven vond ik het erg lastig om archaïsch taalgebruik te vermijden; ik ben namelijk met Bomans, Carmiggelt en Gerard Reve opgegroeid. Die schrijfstijl hebben ze er op de Schrijversvakschool, waar ik toen zelf leerling was, echt uitgeslagen. Terwijl ik dacht: ja maar dat is wie ik ben, wat blijft er dan nog van me over? Dat vond ik heel moeilijk.
Wil je een van deze nummers nabestellen? Dat kan! Ga naar Tijd voor Tijdschriften en kijk welk nummer jij nog wil hebben.
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Met een combinatie-abonnement Schrijven Magazine en Boekenkrant krijg je 50% korting én veel leesplezier.
Abonnees profiteren van extra voordelen.
Nog beter leren schrijven? Volg dan een online schrijfcursus bij Schrijfcurssen.nu! In 4 lessen + feedback, te doen wanneer het jou uitkomt. Met korting voor abonnees!