Deep reading naar de achtergrond

Een recente studie heeft aangetoond dat deep reading, wat staat voor langzaam, zorgvuldig en gedetailleerd lezen, bedreigd wordt in onze moderne samenleving door superficial reading op het web (oppervlakkig lezen).

Deep reading gaat niet enkel om het decoderen van woorden, maar is een zorgvuldige handeling. Hoewel bij deep reading het boek als materieel object geen belangrijke rol speelt, helpt de manier waarop een boek opgebouwd is wel bij de deep reading ervaring. Bij een boek wordt een lezer namelijk niet afgeleid door hyperlinks die hem of haar dus uit de concentratie halen. In een boek hoeft een lezer dus geen keuzes te maken zoals op het web.

De ‘onderdompeling’ in een boek is van groot belang wil een lezer een deep reading ervaring meemaken. Dit verschilt met information-driven reading op het web, dat minder aantrekkelijk en minder bevredigend is. Een lezersonderzoek uit mei 2012 van de Britain’s National Literacy Trust, bestaande uit 34.910 deelnemers tussen acht en zestien jaar, heeft aangetoond dat 39 procent van de deelnemers dagelijks op het web leest terwijl 28 procent dagelijks voor een geprinte versie kiest. De jongeren die op het scherm lezen, gaven aan dat ze minder genieten van het lezen en geen favoriet boek hebben.

Volgens psycholoog Victor Nell bevindt een deep reader zich in een hypnotische trance wanneer hij een boek aan het lezen is. Nell meent dat wanneer een lezer geniet van een boek, hij minder snel gaat lezen en hierdoor de kans heeft om te reflecteren, analyseren en zich een mening te vormen over het boek. Jonge lezers van tegenwoordig delen deze ervaring echter niet. Hun leeswijze is heel pragmatisch, waardoor zij voornamelijk oppervlakkig lezen en niet de deep reading ervaring meemaken.