Cursus Verhalen schrijven in Utrecht

In Nederland wordt heel wat afgeschreven, maar hoe zorg je dat jouw tekst boven de rest uitkomt? Lees hier alvast een voorproefje van de cursus.

Hoe houd je de aandacht van de lezer vast? Hoe creëer je geloofwaardige personages, wier ontwikkeling je kunt aanstippen of uitdiepen? Wat is de setting en hoe beschrijf je die? Wat laat je weg? Al deze vragen en meer komen aan bod in de cursus Verhalen schrijven die het Utrechts Centrum voor de Kunsten aanbiedt. Lees hieronder alvast een voorproefje.

Sound effects

Schrijf geen luisterboek. Hoe een telefoon klinkt is niet belangrijk. Dat weet een lezer wel. Tenzij je iets over het karakter van je hoofdpersoon kwijt wilt door te vertellen dat ze een liedje van Annie M.G. Smidt als ringtoon heeft. Alle overige geluiden zijn overbodig.

• Prrrrrt prrrt.
  Mirjam drukt op de knop naast het bed van de telefoon.
  ‘Hallo, het is Egbert, ik hoorde van Chantal dat je wat last van koorts had.
  ‘Oja, kom maar naar binnen hoor. Ik lig boven.’
  Beep.

De geluiden voegen niets toe. Ook niet in dialogen. Hoe iemand reageert moet blijken uit het taalgebruik en uit de handeling, niet uit de geluiden die een schrijver toevoegt. Dus onderstaande voorbeelden vermijden:

• ‘Eeeeeek, kijk uit! Een muis.’
  ‘Aaaach, wat zielig. Kom maar hier.’
  ‘Sssssssssssh, ze slaapt.’

Schrijf liever:

• ‘Een muis!’ Snel ging Ellen op de stoel staan.
  ‘Kom maar hier.’ Ze nam haar dochter op schoot en blies zachtjes op de schaafwond.
  Ze hield haar wijsvinger tegen haar lippen aan. ‘Ze slaapt,’ fluisterde ze.

Zonder ondertiteling

• Voordat ik kan bakken heb ik een vast ritueel. Eerst doe ik mijn lange haar in een paardenstaart, want niemand wil een haar in z’n eten. Dan doe ik mijn schort om en poets eerst het keukenblad. Die is al schoon, maar ik wil zeker weten dat niets de smaak van mijn taart kan verpesten.

De schrijver van deze zinnen gaat eerst uitleggen wat de lezer te zien krijgt en gaat vervolgens door met het uitbeelden van de eerste vertellende zin. Dit is een van de meest voorkomende fouten bij beginnende schrijvers. Lezers willen zelf conclusies trekken. Door de reeks handelingen te beschrijven kan de lezer in bovenstaand voorbeeld concluderen dat de hoofdpersoon een vast ritueel hanteert. Begin gewoon met: ‘Voordat ik kan bakken doe ik mijn lange haar in een paardenstaart…’ enz.

• Ze begon haar bureau op te ruimen. Ze pakte de geopende brieven en legde ze op datum van binnenkomst in het bakje. Daarna deed ze de dop op haar vulpen en sloeg haar agenda dicht. De lege koffiekoppen die her en der tussen de opengeslagen boeken stonden, bracht ze naar de keuken en de nietjes deed ze terug in het doosje.

De eerste zin is overbodig. De lezer leest liever de zinnen daarna om dan zelf te bepalen dat ze haar bureau aan het opruimen is. Het is als puzzelen. Geef de lezer aanwijzingen en laat hem zelf de rest invullen.

Schrijf je nu in voor de cursus Verhalen schrijven van het Utrechts Centrum voor de Kunsten - die op 8 oktober start in Utrecht - en laat je verleiden tot een weloverwogen keuze tussen woorden waardoor jouw verhaal meer zeggingskracht krijgt. Voor meer informatie, kijk op de website van het UCK.