Beeldromans breken door terwijl Nederlandse stripcultuur achterloopt

Er is voor het eerst een beeldroman genomineerd voor een literatuurprijs. Daarmee komt het genre na lange tijd onder de aandacht in de literatuur. Dit heuglijke nieuws gaat echter gepaard met het feit dat de Nederlandse stripcultuur achterloopt, zo blijkt uit een onderzoek.

De beeldromans Dotter of her Father’s Eyes door Bryan Talbot en Days of the Bagnold Summer door Jeff Winterhart zijn genomineerd voor de Britse Costa Book Awards, een literatuurprijs die sinds 1971 wordt uitgereikt aan literaire werken die goed weg lezen. Daarmee staan ze naast de genomineerde Hilary Mantel, die onlangs haar tweede Man Booker Prize in ontvangst nam.

Het is te hopen dat de nominaties van de twee beeldromans (ook wel bekend als graphic novels) ervoor zorgen dat uitgevers meer aandacht aan het genre, dat de interessegebieden van schrijven en beeld combineert, zullen besteden. De winnaars van de Costa Awards worden op woensdag 2 januari 2013 bekendgemaakt en ontvangen 5.000 pond.

Nederlandse strips

Uit een promotieonderzoek van Rudi de Vries aan de Rijksuniversiteit Groningen blijkt echter dat de Nederlandse stripcultuur achterloopt. Dit komt volgens De Vries doordat Nederlandse uitgevers vaak sneller tevreden waren met vertalingen van buitenlands werk, en omdat de concurrentiestrijd tussen stripuitgeverijen in bijvoorbeeld België veel feller was.

Volgens De Vries is de beeldroman als genre opgekomen na de Tweede Wereldoorlog, maar wordt het genre ‘actief  geweerd’, terwijl de kunstvorm zich stevig vestigde in België met strips als Kuifje en Lucky Luke. ‘Er ontstond een felle concurrentiestrijd tussen de Belgische uitgeverijen en daardoor stimuleerden ze elkaars productie,’ aldus De Vries.

De interesse in strips in de Nederlandse cultuur zou sinds tien jaar geleden juist sterk zijn afgenomen. ‘Kinderen lezen minder strips dan vroeger en volwassen stripliefhebbers kiezen voor niches,’ legt De Vries uit. Hij vermoedt dat de calvinistische inslag van Nederlanders de oorzaak is van deze ontwikkeling.