7 lessen die je moet leren als je wil debuteren

Hoe vaak hoor je mensen zeggen: ‘ik zou ook ooit een boek willen schrijven!’. Toch is er een reden dat maar weinig van hen echt zullen debuteren. Voor hen is het een vage droom, zonder dat ze er echt hun schouders onder willen zetten. Een boek schrijven en uitgeven kost veel tijd, inspanning, inzet en ook een beetje geluk. We delen een paar harde lessen die je moet leren, als je echt, echt, echt, wil debuteren.

1. Plan je schrijftijd in

Waar de meeste mensen die ‘ooit een boek willen schrijven’ al afhaken, is niet het uitgeefproces. Ze beginnen niet eens. Het is druk, er is geen tijd, geen energie. Ja, het leven is druk en als je wacht op inspiratie kan je vaak lang wachten. TV kijken kost minder energie na een lange dag werken, dat is gewoon zo. Dus plan je schrijftijd in.

Kijk wat in jouw leven en jouw agenda past. Ben je een ochtendmens? Overweeg dan eerder op te staan en je dag te beginnen met schrijven. Lijkt het je lekker om in je weekend duizenden woorden weg te tikken? Probeer dat eens. Voel je ook niet verplicht om je hier altijd aan te houden. Je kan ook je planning van week tot week aanpassen, afhankelijk van wat uitkomt.

2. Je eerste versie is niet de beste versie

Het volgende moment waar veel mensen afhaken: ze denken dat hun boek klaar is met de eerste versie. Als je het laatste hoofdstuk hebt geschreven, dan begint het echte werk pas. Veel schrijvers zien hun eerste versie als slechts 20% van hun werk.

Accepteer dus dat je eerste versie niet de beste versie is. Er is nog een hoop werk aan de winkel en dat is normaal. Als je dit accepteert, is het ook makkelijk om minder kritisch op jezelf te zijn tijdens het schrijven. En om lief tegen jezelf te zijn als je aan de slag gaat met de volgende versies.

3. Vat feedback niet persoonlijk op

Voor het herschrijven van je manuscript heb je feedback nodig. Het liefst van professionals en op z’n minst van proeflezers die bekend zijn met jouw genre. Wanneer je maanden of soms jaren bezig bent geweest met je manuscript, kan het voelen alsof mensen je persoonlijk aanvallen met feedback. Probeer jezelf los te zien van je manuscript. Het zal je verbazen hoe vaak de feedback nuttig is, vooral wanneer je een redacteur inschakelt! 

4. ‘Kill your darlings’ is niet gewoon maar een uitspraak

Ook als schrijvers de feedback niet persoonlijk opvatten, is er een andere valkuil. Niets met die feedback willen doen. ‘Maar ik weet wat het beste is voor het boek’. We zeggen niet dat je alle feedback klakkeloos moet overnemen. Als drie proeflezers elkaar tegenspreken, dan weet je dat het een kwestie is van smaak. Maar als ze alle drie hetzelfde zeggen, dan moet je je achter de oren gaan krabben.

Kill your darlings is dan ook niet voor niets een belangrijke regel in de schrijverswereld. Wees echt kritisch. Dat kan betekenen dat je hele scènes, hele hoofdstukken of hele personages moet schrappen als je boek daar beter van wordt. Of je moet je manuscript zelfs helemaal in de prullenbak gooien. Dat werk is niet verloren! De investering was nodig om tot het beste resultaat te komen.

5. Leer zakelijk denken

Schrijven is meer dan alleen achter je computer tikken. Onderschat de zakelijke kant van je werk niet. Wanneer je wil debuteren, is een netwerk van belang. Neem contact op met andere schrijvers, ga naar events waar je mensen kan leren kennen en praat met iedereen die van belang lijkt. Je hoeft maar één iemand te ontmoeten die de connecties heeft en iets ziet in jouw verhaal om een balletje te laten rollen.

Daarnaast moet je sowieso aan de slag met marketing. Of je nu bij een uitgeverij terechtkomt, of zelf gaat uitgeven, je zal jezelf en je boek moeten verkopen. Negeer dat aspect niet en verdiep je er op tijd in.

6. Afwijzingen horen erbij, maar geef niet op

Je kent de verhalen van bekende schrijvers die jaren met hun manuscript hebben rondgelopen voordat ze uitgegeven werden. Wanneer je literair agenten of uitgeverijen gaat benaderen, is de kans op afwijzing groot. Literair agenten en uitgeverijen kijken niet alleen kritisch naar de inhoud, maar ook naar de verkoopkansen. Hoe meer jij daar van tevoren – met die zakelijke blik – naar hebt gekeken, hoe beter.

Het kan zijn dat je eerste manuscript gewoon nog niet goed genoeg is. Maar kijk hoeveel je ervan hebt geleerd! Schrijf verder en misschien lukt het met je tweede of derde manuscript wel. Heb je echt vertrouwen in je boek, maar past het toevallig niet lekker in het fonds? Overweeg dan om het zelf uit te geven.

7. Geduld is een schone zaak

Al deze lessen komen samen in één laatste punt: heb geduld. Alles duurt lang. Het schrijven, het herschrijven, antwoord van literair agenten of uitgeverijen én het uitgeven. Je hebt een lange adem nodig, en als je niet het doorzettingsvermogen hebt, zal je de eindstreep niet halen. Maar als je deze lessen voor ogen houdt, dan wordt de kans zeker groter!