Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker

#566 - Pola

8 juli 2025 - 22:04

 

Het was nog vroeg toen Luma over de geplaveide straten van Pola liep. Ze keek omhoog naar de statige marmeren tempelzuilen van Augustus, die mooi afstaken tegen de zacht geel-paarse lucht.
De stad sliep nog. Het stof lag vredig op de stenen, wachtend tot het opgetild zou worden, door de wielen van ossenkarren.

Luma diende het huis van Gaius Musonius Rufus. Ze was als kind verkocht en keerde nu, twintig jaar later, terug naar Istrië. Haar hart was vrolijk, al herkende ze niets. Behalve het zachte geruis van de zee. 
Musonius was gekomen op uitnodiging van de gouverneur. De stad had hem nodig, nu het amfitheater ook gebruikt werd voor gevechten.
De moraal van
Colonia Pietas Iulia Pola Pollentia Herculanea moet in balans blijven met het bloed,” aldus de epistula van de curator.

Na enige tijd doemde het nieuwe amfitheater op.
Vroeger van hout, nu van steen. Groots. Statig.
Ze bleef even staan en staarde naar de beelden, maar veel tijd had ze niet. Musonius hield niet van traagheid. Of van theater. Behalve als hij er zelf sprak.

Luma kende zijn woorden uit haar hoofd:
“Zelfbeheersing is de hoogste vorm van vrijheid.”
“Deugd is niet afhankelijk van bezit.”

Een edelman passeerde. Hij rook naar leer, wijn en voorrechten en greep haar pols.
Ze struikelde tegen een tafel. Een schaal fruit vloog tegen zijn gezicht. 
Hij was furieus.
“Hou je slaaf in het gelid, Musonius,” beet hij.
“Of ben je dat na al die verbanningen verleerd?”
Musonius zweeg. Zoals hij vaker zweeg wanneer woorden hem niets brachten.

Later die dag liep de stad uit. De tribunes van het amfitheater stroomden vol. De geur van vijgen, urine en verwachting hing in de lucht. Musonius betrad het midden:

“Waardigheid, vrienden, toont zich in lijden. Niet wie gestraft wordt, maar wie zich laat breken, is werkelijk verloren.”

Luma hoorde zijn stem. Herkende elk woord.
Maar ze voelde niets. Alleen het touw om haar middel en een blinddoek.

De edelman van eerder zat op de voorste rij. Bevriend met de curator, en hij had gerechtigheid geëist.
Hij at vijgen, het sap droop langs zijn kin.

Dood aan Antigone!” riep hij uitgelaten.

De blinddoek werd afgerukt.
Luma werd overspoeld door fel licht.
Ze keek smekend naar Musonius.
Maar zijn blik ontweek de hare.

Een gladiator stapte naar voren en reeg haar met één haal open.
Ingewanden gutsten naar buiten.
De menigte stond luidkeels op. Gejuich.

En Musonius?
Die keek weg.
Niet uit schaamte.
Uit gewoonte.

De menigte juichte nog steeds, maar hun stemmen vervormden tot het geruis van de zee. Ik schrok wakker en staarde naar mijn inmiddels bijna lege Istarsko Pivo. De serveerster stond naast me en glimlachte. “Još jedan?”

Toen ik die avond terugliep door de straten van Pula, keek ik omhoog, naar de beelden van goden die Luma hadden ontweken.
En nergens, in al dat marmer, was haar naam bewaard.

Lid sinds

1 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
9 juli 2025 - 15:23

Ik heb je historisch verhaal met plezier gelezen. Na het lezen van de Wikipedia pagina over Pula werd me meer duidelijk over de geschiedenis van deze stad. Je overschrijdt het aantal woorden ruimschoots. Kijk eens of je het verhaal kunt terugbrengen tot 400 woorden.

Lid sinds

3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
9 juli 2025 - 15:40

Mooi verhaal!

Een paar herhalingen ('de geur van x, y en voorrechten', 'de geur van x, y en verwachting') maar eigenlijk stoorde dat niet.

Genoten van de historische diepgang. Leuk einde ook. En ik heb er zin in bier van gekregen. ;-)

Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker
9 juli 2025 - 16:55

@Job Weessies

Dank voor het lezen van mijn verhaal. Dat mijn verhaal u nieuwsgierig maakte naar Pula doet mij deugd.
Het klopt dat ik het woordlimiet heb overschreden. Gezien de historische waarde en thematische opbouw leek het mij 'gerechtvaardigd' om die 'vrijheid te nemen'. ;-)

Er is al flink gesneden: jaartallen, sfeerbeelden, Luma’s Illyrische afkomst en de uitdieping van filosoof. Allemaal geveld door het zwaard van de gladiator. Invictus!

@bvdc25 Dank voor het lezen en scherpe observatie! Aard van het beestje hè?
Na mijn 'zweverige' verhalen en gedicht heb ik geprobeerd naar de feedback te luisteren. Maar, zoals je mij misschien al een beetje kent: ook hier zit een diepere laag. Meerdere zelfs, voor wie het lezen wil ;-)

 

Lid sinds

13 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
9 juli 2025 - 20:47

Dag Wout,

Ik las dit met veel plezier. Niet dat het echt mijn stijl is, maar dat doet er niet toe.
Het stof lag vredig op de stenen, wachtend tot het opgetild zou worden, door de wielen van ossenkarren.
Deze zin bijvoorbeeld. Die bevalt me heel goed.
De geur van vijgen, urine en verwachting hing in de lucht. 
Maar deze steekt er bovenuit. Zo moet dat aangevoeld hebben inderdaad.

Los daarvan.
Goed verhaal met een sombere kern.

Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 juli 2025 - 11:09

 

Prettige eerste alinea! Geeft al meteen wat hints van waar het verhaal zich afspeelt (los van Pola, natuurlijk) en in welke periode.

Mooi detail dat ze alleen het zachte geruis van de zee nog herkent. En ik vermoed dat er wat historische citaten in staan? Zou leuk zijn!

Het stuk heeft een fijne sfeer en ademt geschiedenis! Ook mooi hoe Luma wordt neergezet, met een vleugje persoonlijkheid en achtergrond. Complimenten daarvoor.

Qua plot zie ik de worsteling met het woordaantal - met 4000 woorden zou het stuk waarschijnlijk beter tot zijn recht komen. In ieder geval zou ik ervoor pleiten om het conflict wat scherper te maken: wat wil Luma? Wat komen ze daar nou precies doen? Het verhaal gaat uit van best wat voorkennis (en dat ik snap ik gezien het woord-aantal) maar ik had wel wat moeite met precies volgen wat er nou gaande is. Een zinnetje in de trant van :’Ik weet niet precies wat Rufus hier moet gaan doen, maar ik ben hem eeuwig dankbaar dat ik mee mocht. Al sinds ik een klein meisje was droom ik ervan om mijn geboortegebied weer te zien’  kan al wonderen doen.

 

Lid sinds

6 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 juli 2025 - 17:03

Hoi Wout, tot aan de executie kan ik meegaan in het verhaal, daarna haak ik af. Ik vind het een anti-climax dat je verhaal een droom blijkt te zijn. Gezien het te veel aan woorden, zou je die laatste twee alinea's ook weg kunnen laten.
Je verandert in het verhaal hier en daar van perspectief.

Gezien de historische waarde en thematische opbouw leek het mij 'gerechtvaardigd' om die 'vrijheid te nemen' --> mag ik het hier oneens over zijn? Dan kunnen we allemaal wel de woordlimiet overboord gooien.

Lid sinds

6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 8:15

Hallo d"n Wout

Ik werd niet echt gepakt door je verhaal. Het voelde wat gezapig, misschien juist omdat het zo lang was. Ik haakte af. 

Genoeg anderen die genoten hebben. 

Er zaten een paar mooie filosofische citaten in.

 

 

Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 9:06

Hallo Angus,
Dank je wel voor je leuke feedback! Ik werd blij van je reactie. Ik heb geprobeerd om je eerdere opmerkingen op andere stukken mee te nemen. Als jij dit met plezier hebt gelezen en het een goed verhaal vindt, voelt het alsof ik de goede kant op ga.

Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 12:13

Hallo Rik van der Vlugt,

Hartelijk dank voor je feedback. Het was een erg leuke schrijfopdracht! Ik kijk nu nóg meer uit naar mijn bezoek aan Pula. Ik ga in mijn vakantie dit verhaal misschien wel verder uitwerken.

Ik denk dat de gladiator-in-spe misschien iets te enthousiast heeft gesneden. Het conflict is wat naar de achtergrond verdwenen. De onderlagen wilde ik graag behouden. Enerzijds het idee dat geweld wordt geconsumeerd als spektakel, en dat wij met onze slippers doodleuk door dezelfde arena lopen. Maar ook dat de overleveringen vol staan met de machtigen, terwijl de pagina’s van de onderdrukten leeg blijven. Wat zegt dat over ons als mens? Zijn er parallellen die we kunnen trekken naar vandaag?

De citaten zijn deels parafrase en vrij vertaald, deels vrije interpretatie zodat het goed aansluit bij het verhaal.

Ik heb genoten van de opdracht!

Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 12:50

 

Hallo Fief en Ancenita,

Dank voor jullie reacties. Ik begrijp dat jullie beide afhaakten. Dat is natuurlijk niet zo leuk om te horen, maar dat kan wel hele waardevolle feedback zijn. Ik probeer van elke feedback te leren zodat ik kan blijven ontwikkelen.

Wat me opvalt, is dat jullie feedback erg summier blijft. Zonder concrete voorbeelden of toelichting kan ik er inhoudelijk weinig mee. Dat vind ik jammer. Ik voel weinig ruimte in de toon om met elkaar het gesprek over de tekst aan te gaan. Juist met dialoog kunnen we (volgens mij) het meeste van leren. 
In plaats van te stellen dat het einde een ‘anti-climax’ is, zou een vraag als: ‘wat is de intentie van de droomscene?’ constructiever zijn. Hierdoor help je de schrijver te onderzoeken of de gekozen vorm werkt. Daarna kunnen we kijken hoe de intentie beter uit de verf komt.
Het woord ‘gezapig’ mag best, maar dan graag met uitleg en een voorbeeld. Is het de opbouw of misschien taalgebruik? En hoe zou jij het aanpakken met behoud van toon en sfeer?

Mijn opmerking over het woordenaantal was met een knipoog bedoeld. Ik wilde me zeker niet boven de opdracht plaatsen als dit zo overkwam. Natuurlijk probeer ik ook zo goed mogelijk aan de richtlijnen te houden, daar kunnen we het meest van leren.

Misschien is mijn les dat het verhaal te groot is voor de opdracht en dat ik het niet had moeten insturen. Maar ik kon Luma niet loslaten. Haar verhaal is nooit opgeschreven. Haar naam staat nergens in marmer gegrift. Ik wilde haar een stem geven. Ik wilde haar laten spreken zonder iets te zeggen.

 

Lid sinds

14 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 12:55

Ik heb genoten van je verhaal Wout! Prachtig dat beeld van die stof en de ossenkarren. Mooi ook die zin over Musonius, hoe hij niet van traagheid hield etc. Behalve als hij er zelf sprak. Er zit een humor in die ik erg kan waarderen. Je weet mooie beelden neer te zetten, brengt die tijd tot leven.  

Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 13:22

Hallo emmyvanswaaij,

Dank je wel voor deze fijne woorden! Je eerdere feedback op mijn andere stukken heb ik proberen mee te nemen. Deze reactie geeft mij het idee dat ik op de goede weg ben :-)

Erg leuk dat je net het fragment van Musonius aanhaalt, die vond ik zelf ook geslaagd.
Ik waardeer dat je wederom de moeite hebt genomen om mijn inzending te lezen en dat je opnieuw de moeite neemt om feedback te geven.

Lid sinds

6 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 14:21

Hoi Wout, je hebt gelijk. Ik zal iets dieper ingaan op mijn antwoord.

Luma hoorde zijn stem. Herkende elk woord.
Maar ze voelde niets. Alleen het touw om haar middel en een blinddoek.
De edelman van eerder zat op de voorste rij. Bevriend met de curator, en hij had gerechtigheid geëist.
Hij at vijgen, het sap droop langs zijn kin.

Je begint je verhaal vanuit het perspectief van Luma, hoe ze door de stad loopt met Musonius. We leren haar kennen en krijgen iets mee over de stad.
Na bovenstaande alinea laat je het perspectief van Luma varen. Ze is geblinddoekt dus ze kan niet zien dat de man vijgen eet en het sap langs zijn kin druipt. Hier krijg ik als lezer door dat er iets gaat gebeuren, maar omdat ik nog in het hoofd van Luma zit, snap ik het niet meer. Dan krijg ik het idee dat Musonius het over gaat nemen, want ik voel niet meer mee met Luma. (smeekend moet overigens smekend zijn).
En dan ineens staat er een gladiator voor haar die haar openrijt. Waarom? Hoe ervaart Luma dit? Oh, nee, het is niet meer vanuit haar perspectief. En ineens word je wakker en is het een droom geweest, is het niet echt gebeurd. Dat is de makkelijkste manier om een verhaal te eindigen, maar tevens ook de grootste anti-climax in mijn beleving. Het is dan niet echt gebeurd. Dat is het in een fictief verhaal ook niet, maar de lezer beleeft het wel zo.

Misschien is mijn les dat het verhaal te groot is voor de opdracht en dat ik het niet had moeten insturen. Maar ik kon Luma niet loslaten. Haar verhaal is nooit opgeschreven. Haar naam staat nergens in marmer gegrift. Ik wilde haar een stem geven. Ik wilde haar laten spreken zonder iets te zeggen.

Je hebt haar een stem gegeven tot aan het moment van de executie. Daarna neemt de verteller het over en is alles wat je dan nog schrijft voor mij alleen vulling. Als je stopt bij de executie en het verhaal anders dan een droom laat eindigen, zou het voor mij meer betekenis hebben. Laat de ik-persoon bijvoorbeeld verafschuwd opkijken van een brochure en dan concluderen dat hij haar naam nergens in marmer heeft zien staan. Of zoiets. Dan is het geloofwaardiger, naar mijn idee. Maar dat is zoals ik het verhaal beleef.
Wat ik me ook afvraag na jouw opmerking hierboven, als haar verhaal nooit is opgeschreven, hoe kom jij er dan aan?

Als je enkele zinnen wat strakker schrijft, kun je het te veel aan woorden makkelijk terugbrengen naar 400. Dat is juist de uitdaging. Kritisch nadenken over een zin maakt je tekst alleen maar sterker.

Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 17:14

Favrieten: Het verhaal is heel gevoelig en aandachtig. Verfijnd met miniscule details en pracht.

Minder fan: De rode draad loopt niet heel lekker. De scene is ook heel groots, er is geen duidelijke focus.

Wat ik begrijp van het belangrijkste plot is dat Luma wordt veroordeeld omdat ze een schaal fruit over een edelman heeft laten vallen, en die edelman zit dan vervolgens in de arena waar Luma wordt vermoord als straf.

De aandacht van het verhaal lijkt wel loodrecht te staan op dat plot en dat wringt.

De eindscene, het ontwaken uit een droom, lijkt meer om het te passen in de opdracht. Maar je kunt dat ook wel weglaten. Het is een extra aanhangsel, niet echt nodig voor het verhaal.

De eenheid in het verhaal is ook wel een gebrek. De eerste alinea, als je die weglaat, dan zouden we een prachtig stuk tekst kwijtraken, maar voor het verhaal maakt het weinig uit.

Lid sinds

13 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 juli 2025 - 17:44

Dag Wout,

Leuk om te lezen dat je blij werd van mijn reactie. Maar...het is natuurlijk ook allemaal een kwestie van smaak.
Maar dit smaakte mij in ieder geval :-)
Met de zinnen die ik in mijn eerdere reactie aanhaalde, zorg je er (voor mij) voor dat ik als lezer in het verhaal en de scènes die je beschrijft wordt geplaatst door de zintuigelijke beschrijving.

Ik ben het ook niet eens met Fief. Volgens mij is er geen sprake van wisseling van perspectief.
Luma en haar waarnemingen worden beschreven, vanuit het perspectief van de verteller. Nergens neemt Luma die rol over vanuit een ik-perspectief.

 

 

Lid sinds

1 maand 1 week

Rol

  • Gewone gebruiker
14 juli 2025 - 10:52

Hallo Fief,
Ik vond het heel waardevol om nu gerichte feedback te krijgen! Toen ik de scène met jou blik herlas, snapte ik beter waarom het voelde alsof het perspectief verschoof. Technisch gezien is het perspectief misschien gebleven, maar ik kan me voorstellen dat het verwarrend aanvoelt omdat de band met Luma op dat moment wat losser wordt. Vind zeker wel dat je een punt hebt. Bij een volgende opdracht wanneer ik in weer in de tekst moet snijden zal ik hier beter op letten, dat niet alleen inhoudelijk, maar ook het perspectiefbeleving beter klopt.

Bedankt voor de typo! Pas ik aan.

Het einde van het verhaal is een kwestie van smaak. Een brochure was ook een leuk idee geweest.

 

Lid sinds

11 maanden 4 weken

Rol

  • Gewone gebruiker
15 juli 2025 - 8:31

Hoi Wout,

ik heb je verhaal ook gelezen op de valreep. Het leest fijn en heeft genoeg diepte doordat je de verschillende zintuigen aanspreekt. Ik denk wel dat het de moeite waard is wat te schrappen. Helemaal naar 400 gaat denk ik niet lukken, maar probeer heel kritisch te kijken naar wat je wil zeggen. En als dat niet past kan je je afvragen of dit verhaal in deze beperkte kaders past. Ik denk dat het zeker ook kan dienen naar de opzet van een langer verhaal. Verder heb ik het zeker graag gelezen. Fijn dat er nog iemand een inzending heeft gedaan vanuit het verre verleden.