Onze Queen leefde haast twintig jaar langer dan mijn eigen moeder. Als je hier uren stilstaat, dwalen je gedachten af naar vroegere tijden. Ik probeer mij in te denken hoe mijn moeder vroeger was. Wat weet ik nog over haar? Veel herinneringen zijn totaal vervaagd.

Ik was de zevende in rij en na mij kwam nog een broertje, dus ging haar aandacht hoofdzakelijk uit naar het reilen en zeilen van het huishouden. Daar was ze zeer bedreven in, want zelf de oudste van acht kinderen had ze jarenlang de was en de plas gedaan van haar zussen en broers.

Van de koningin werd gezegd dat ze koel en afstandelijk was. In de pers werd herhaaldelijk uitgesmeerd dat haar oudste kinderen meer door hun nanny en later door hun tutors werden opgevoed dan door hun ouders. Pas met de komst van de kleinkinderen en achterkleinkinderen transformeerde ze in een attente, liefhebbende oma en overgrootmoeder. Pas dan durfde haar troonopvolger het aan haar in het publiek met ‘Mummy’ aan te spreken.

Ik probeer mij de momenten voor te stellen dat ik door mijn moeder geknuffeld werd, maar ik kan er mij niet één herinneren. Zij was een sterke vrouw en wist van aanpakken. Ze was een en al zorg voor haar kroost als het op onderdak, kledij, voedsel en opvoeding aankwam. Van haar echtgenoot had ze alle liefde en geborgenheid gekregen die ze in haar kindertijd en jeugdjaren waarschijnlijk nooit had gekend. Was het daarom dat ze die ook niet kon doorgeven aan haar kinderen? Dat ze hen graag zag en voor hen door een vuur ging staat als een paal boven water, maar gevoelsmatig misten haar kinderen iets.

Natuurlijk zijn er vele foto’s waarop ze staat met de kleintjes in de armen of op de schoot. Betrap ik er mij nu zelf op dat ik zo afstandelijk over haar denk? Net als de Queen is moeder ook nooit echt close geweest met haar schoondochters of schoonzonen, gastvrij wel, iedereen was op elk moment welkom. Na de dood van vader verbleef ze lang bij mijn oudste zus. Het heeft lang geduurd vooraleer ze weer alleen in het ouderlijk huis ging wonen. Zolang haar man nog leefde kwamen er regelmatig kinderen en kleinkinderen over de vloer. Sinds ze alleen was zag ze haast niemand meer. Daarover deed ze soms haar beklag. Wat vervloek ik nu het moment toen ik haar ooit antwoordde dat ze het aan zichzelf te danken had en dat ze teveel zelfmedelijden bezat.

Is het door het lange stilstaan of door de grote emoties van dit bijzonder gebeuren, maar ik voel mijn benen trillen en er loopt over mijn wang een traan, die ik verdomme niet mag wegvegen. Ik moet het waken volhouden, ik kan dit, ik heb dit van jou geleerd, Ma.