Ik had hem altijd een nogal verbaal gemankeerd type gevonden. Een stille drinker, zoals iedere kroeg die kent. Tot die avond dat iemand blijkbaar een gevoelige snaar bij hem beroerde en hij luidkeels van wal stak. 'Ik geloof in de Grote Paljas. Sommigen noemen hem de Hardvochtige. Ik was me al lang bewust van zijn aanwezigheid ergens in de schaduw. Maar hij openbaarde zich voor mij ten volle via de vrouw, geen maagd, die op dezelfde dag dat haar verteld werd dat haar grootste liefde na een lange weg leukemie had verslagen, de diagnose borstkanker kreeg. Hij liet ook haar eerst nog genezen, schonk hoop. Dat wel. Daarna sloeg hij genadeloos toe. Geheel in zijn stijl plantte hij uitzaaiingen in de hersenen. De prognose sprak over maanden. De Grote Paljas verkortte dat tot twee weken. Ondoorgrondelijk. Ik hoef niet op een berg te gaan zitten opdat zijn aanwezigheid zich doet voelen. Zijn wrange werken zie ik ook in dit laagland. Het laat zich voorstaan op zes dagen aankloten en nuanceert zijn almacht door te laten vermelden dat ook hij toch een dagje rust nodig had. De Grote Hypocriet, zijn tweede naam, wilde een menselijk trekje tonen. Opdat dat zweet op het aanschijn ook wat beter landt. Zijn trouwste volgelingen roemen hem met name, uiteraard in stilte, om die hypocrisie en leven die kerngedachte ten volle na. Wat gegeven wordt, wordt genomen. Alles heeft een prijs die ondoorgrondelijk wordt bepaald. Zo maar wat aankloten is uit den boze, ook al zijn we zijn evenbeeld. Hij schonk een spel en liet later regels bedenken. Ook dat is evolutie of voortschrijdend inzicht, zal hij gegrinnikt hebben. Hij laat ons voortstrompelen tot de eindstreep; tot het moment dat je denkt dat je de regels eindelijk begrijpt en je medespelers waardeert. Dan veegt hij je van het bord. Er schijnt een lichtje aan het eind van de tunnel te zijn. Ik zie een mot naar het kaarslicht vliegen, herken zijn hand, hoor zijn lach. Ik geloof in de Grote Paljas, maar ik moet hem niet.' Er viel een stilte. Ik maakte een cirkeltje in de lucht met mijn rechter wijsvinger. Henry knikte en begon te tappen.