Wisselend perspectief, nu even van een 6-jarige

Dat ligt eraan hoe je het uitwerkt. Open deur. Bovendien zou je aan een alwetende verteller kunnen denken, of misschien bedoel je helemaal geen perspectief maar focus of personage?

schlimazlnick, dank je. Maar de hoofdstukken hebben echt een wisselend perspectief (vanuit een andere persoon in het verhaal dus). Het is wel een optie, dat alwetende perspectief, misschien wel verstandig ja. Twijfel je aan de mogelijkheid om het vanuit een zesjarige goed te doen? Iemand anders nog ideeën?

Ik begrijp niet goed jouw insteek om te wachten tot hij in het verhaal acht is. Wordt het dan gemakkelijker voor jou?

Je kunt ook in die jongen kruipen, maar een zesjarige gaat nog niet zo rijk met taal om. Daarom zou ik ook voor een alwetende verteller kiezen. Veel meer mogelijkheden.

Hilde, op die leeftijd van acht komt deze jeugdige hoofdpersoon volop tot actie. In eerste instantie heb ik zijn perspectief uitgesteld tot die leeftijd omdat ik ervan uitging dat ik met het perspectief van een achtjarige minder risico loop de aandacht te verliezen van de (volwassen) lezers van een spannend boek. Minder in ieder geval dan met een zesjarige. Vandaag betrapte ik me op twee gedachten: (1) de lezer heeft onderhand recht op een blik in het hoofd van deze hoofdpersoon, maar (2) toen ik één regel had getypt, kreeg ik meteen ernstige twijfels of ik de lezer een plezier doe met het perspectief van een zesjarige, hoe bijzonder hij ook is. Vandaar dat ik het aan dit forum toevertrouw. Het voordeel van een alwetend perspectief zie ik heel goed in, al vormt het een doorbreking van het wisselende perspectief (in de derde persoon) dat ik steeds heb aangehouden.

Het kan misschien wel interessant zijn om de aanloop te laten voelen tot die actie op de leeftijd van acht, hoe dat gerijpt is. Tenzij de actie een reactie is op conflict natuurlijk.

Nu leg je wel een heel zware druk op onze schouders. :D Als ik aan die leeftijd denk, dan zou ik voor acht jaar gaan. Er is een enorm verschil tussen een zesjarige en een achtjarige. Een kind van acht jaar kan zich heel goed uitdrukken en heeft ook veel gedachten/ideeën/fantasieën.

Hilde, in het boek volgen we deze jongen vanaf zijn geboorte tot zijn achtste. Zijn ontwikkeling komt behoorlijk tot haar recht. De wereld stort zich op deze jongen vanwege zijn gave. Pas op achtjarige leeftijd (vanaf pagina 110 of zo) is hij volledig bruikbaar voor de machten die over hem willen beschikken.

Ik geloof dat je net jezelf het antwoord hebt gegeven. Veel succes met het schrijven!

Je zit volgens mij echt met een probleem. Ik las ooit 'De Cliënt' van John Grisham. De hp is een elfjarige. Ik vond het een erbarmelijk boek omdat ik zijn aandeel in dialogen, zijn handelingen, gedachten, te vaak niet aan een elfjarige kon toeschrijven. Er was wel sprake van een alwetende verteller (maar nu graaf ik in een geheugen dat dit boek verdrongen heeft). Misschien kun je hem vanuit het perspectief van een van de andere personen beschrijven? Dat die persoon volwassen overwegingen en vragen stelt bij het gedrag van de minderjarige, daar iets van zijn eigen herinneringen en gedachten in legt? Het is maar een suggestie. Ik kan er volledig naast zitten omdat ik het verhaal niet ken.

Er is een verschil tussen het een en het ander. Je kunt het verhaal door de ogen van de zesjarige zien, en vertellen in een volwassen vocabulaire (een alwetende verteller of een personaal perspectief, in ieder geval niet door het personage zelf). En je kunt het door de zesjarige laten vertellen. Dat laatste kan weer nu, of in een terugblik. Bij een terugblik kun je het vocabulaire van een volwassene gebruiken. De zesjarige (of achtjarige, of sowieso het kind) zelf laten vertellen is voor volwassenen meestal onaangenaam om te lezen. En heel erg moeilijk om te schrijven. Kijk maar eens hier: http://www.schrijvenonline.org/forum/14282 Dat kun je niet verzinnen, en om het te lezen is het vaak een rebus als een van de ouders niet vertaalt. Ik zou zelf kiezen voor "door de ogen van het kind, verteld door een volwassen verteller die verder buiten het verhaal staat". Alleen in de dialoog (en ik hoop dat je daar niet teveel van hebt) hoef je dan rekening te houden met typische kindertaal en het perceptieniveau van een kind.

Woodpecker, ik heb de ontwikkeling van en de gebeurtenissen rond deze jongen tot nu toe steeds vanuit andere mensen beschreven. Maar nu wil ik iets dichter bij hem komen, omdat hij ook nog eens een iets andere manier van waarnemen heeft. Dus ik begin te neigen naar dat alwetende perspectief, maar dan hopelijk veel beter dan bij het door jou genoemde boek, waar de auteur zich er blijkbaar in verslikt heeft. Dank je wel, Hilde en Tja. Nog iemand een idee?

Dan vind ik de optie van Schlimazlnik (indien mogelijk) een mooie. Een terugblik van de volwassen zesjarige.

Ook weer een mooie suggestie, Schlimazlnik. Alleen... ik ben momenteel op pagina 90 en heb al erg veel in dat wisselende pespectief. Dat vond (en vind) ik nodig om er een spannend boek van te maken. Het wisselende perspectief laat zich slecht onderbreken met terugblikken. En terugblikken maakt een boek al niet spannender. Ik voel meer voor je andere suggestie: het alwetende perspectief. Dan kan ik precies genoeg doen met de wereld van een zes- resp. achtjarige. Dank je.

Als je "wisselend perspectief" hebt (een uitdrukking die niet bestaat), kan een wisseling naar de focus van een zesjarige niet uitmaken. Voor een terugblik is niet veel nodig: schrijf het in de verleden tijd en je bent al klaar.

Zo'n terugblik lijkt me daarbij de kans te bieden op een mooi rustpunt met een mogelijkheid tot reflectie. Ik zou er zelf niet zo snel aan gedacht hebben, maar ik ga dat wel even noteren als optie, voor als ik een keer geconfronteerd word met een vergelijkbaar probleem.

Mijn vraag is: hoe moeilijk zal het zijn om in een spannend boek voor volwassenen de aandacht van die lezers vast te houden in een hoofdstuk dat vanuit een zesjarige geschreven wordt?

Zal het in elk geval niet gaan om de psychologie van een zesjarige, zoals die algemeen geldt voor zesjarigen? Voor welk standpunt je ook kiest, je zult je moeten verdiepen in de belevings- / gevoelswereld van die zesjarige. Is jou die bekend - of kun je je er concreet mee bekend maken? Misschien eens een stukje op Proeflezen zetten om te testen hoe het aankomt bij volwassenen? N.B. Misschien bedoel je in plaats van wisselend perspectief meervoudig perspectief: http://www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/dela01…

Jullie hebben gelijk: de term 'meervoudig perspectief' is beter. Of 'meervoudig personaal perspectief'. Ik kom ook tegen: 'meervoudig beperkt alwetend vertelperspectief'. Maar tot nu toe heeft iedereen me altijd begrepen als ik het simpelweg heb over een wisselend perspectief, zeker als ik zeg dat het perspectief per hoofdstuk wisselt. Het zou voor het eerst zijn dat ik in een alwetend perspectief schrijf. (Ik bewonder sommige auteurs die dat met verve doen. Maar ik heb een hekel aan (vooral populaire) boeken waar het middel lichtvaardig gebruikt wordt.) Niet alleen om die reden maar ook omdat - inderdaad, Thérèse - de belevingswereld van een zes- resp. achtjarige moet kloppen, vind ik het een goed idee om een gedeelte van het nieuwe hoofdstuk te schrijven, mogelijk vanuit twee verschillende opties, en dat dan te laten proeflezen. Al zal het voor de mensen niet meevallen om op pagina 90 ineens in het verhaal te vallen. Voor mij als (groot)vader moet het volgens mij in theorie kunnen lukken om me in een zes- of achtjarige te verplaatsen. Ik heb Schlimazlnik nog niet duidelijk kunnen maken wat mijn aarzelingen zijn om (1) bij een meervoudig perspectief in een spannend boek voor volwassenen ook nog naar het perspectief van een zesjarige over te stappen, en (2) om een deel van het verhaal in terugblik te vertellen als er sprake is van een meervoudig perspectief. Het eerste wringt (in mijn hoofd en in dit boek althans) allicht qua stijl, narratieve stem en doelgroep (het moet niet ineens een kinderboek worden). Het tweede zou betekenen dat slechts een deel van het verhaal in terugblik wordt verteld, want die 'terugblikker' kan niet spreken namens die andere personen. En die andere personen heb ik nodig omdat het van belang is de jongen vanaf de geboorte te volgen. In het boek als geheel staat de belevingswereld van die jongen niet centraal; het gaat meer over de spanningen die hij oproept en wat die teweegbrengen. In aanleg had ik in gedachten om het hele verhaal in terugblik (vanuit de huisarts) te laten vertellen. Maar voor een thriller werd me dat ernstig ontraden. Het is niet allemaal problematisch. Ik heb al goede tips gekregen. Waardeer het erg. Ik ben gewend aan moeilijke projecten; kan niet goed zonder, vrees ik. ;)

Een terugblik vanuit de huisarts lijkt me inderdaad niet spannend. Bedoel je zoiets als Rosemary's baby?

Maar dan ook weer heel anders, Tja. Ik zie overeenkomsten maar vooral verschillen.

Er staat een recensie in de krant over Snoepreis (Victor Meijer) Het boek heeft vier sterren gekregen. De laatste zin luidt: Prettig lezend sneltreinvaartverslag van een vechtscheiding door de ogen van het kind. (De jongen is tien jaar) Het gebeurt dus wel vaker.

Ik denk dat het iets is wat je gewoon moet uitproberen. Net wat schlimazlnik zegt in zijn eerste reactie, veel ligt aan de uitwerking. Het niet taalrijk zijn van een zesjarig vind ik wel meevallen, goed je moet hem niet laten praten als iemand van vijftig, maar op die leeftijd hebben ze nog een rijke fantasiewereld en zijn ze vaak al heel mondig. Voorbeeld van gesprek met zoon (4)een paar maanden terug (hij werd toen door een jongetje uit zijn klas gepest): "Mama bestaan er ook robotkinderen?" "Nee, die bestaan niet." "Oh." Even stil. "Maar kunnen vervelende kinderen dan niet gewoon doodgaan?" "Jij vind ze misschien vervelend, maar ik denk dat hun papa en mama toch wel heel verdrietig worden." "Dan nemen ze toch gewoon een nieuw kind." Ik zet dit voorbeeldje er even neer om te laten zien dat de belevingswereld van kinderen diep kan gaan. Ze denken anders dan volwassen, maar dat hoeft zeker niet minder interessant te zijn, ook voor volwassenen. Maar nogmaals veel zal liggen aan de uitwerking en ook in hoeverre het een toegevoegde waarde aan je verhaal heeft.

Dank je, Tja, voor die vermelding. Het boek zal een heel andere opzet hebben dan het mijne, maar het is goed om te weten. Jij ook bedankt, Calenzia. Leuke dialoog, zeker voor een kind van vier. Heel eerlijk. Met zes en acht moet inderdaad al heel wat mogelijk zijn. Ik moet alleen zien te vermijden dat de overgang naar een zesjarige niet te bruusk is. Daarom misschien toch maar een alwetend perspectief...

Ik heb ook veel aan de boekjes van Ruben Weijmer, de zoon van mijn uitgever. Daar is een zes-/zevenjarige uitgebreid aan het woord. Hele boekjes vol.

Voor leden heb ik een fragment geplaatst op http://www.schrijvenonline.org/proeflezen/roman-e… Ik ben benieuwd naar de reacties. (Dit materiaal is net te gevoelig om het voor de hele wereld open te gooien.)