Emoties beter naar voren laten komen

Het tweede heeft een groter "show" gehalte dan het eerste stuk dat meer "tell" is. Er zijn zillion sites en boeken waar je informatie over dit essentiële fenomeen kunt vinden. Bij show gaat het om de lezer te laten zien wat iemand doormaakt door manieren waarop die wat zegt, zijn acties. Bij tell vertel je dat (info aan de lezer). Show trekt de lezer meer in het verhaal.

bedankt voor uw reactie. Hoewel het tweede stuk beter is dan het eerste, blijf ik het gevoel hebben dat er iets mist, ik weet alleen niet wat. Misschien ligt het aan mijn ervaring die veel groter is op het gebied van films dan op het gebied van boeken, en ik dus eigenlijk het effect en de emotie van een film precies hetzelfde in een boek wil hebben, maar ik durf dat niet met zekerheid te zeggen. ik weet ook niet in welke mate de emotie optimaal is of hoe ik dat goed naar voren kan brengen in een boek, dus bij mij is het nog vooral trial and error.

Datenshi, zeg alsjeblieft geen u tegen iemand hier. We zijn allemaal gelijk. Als je u tegen mij zegt voel ik me nog ouder dan de 842 jaar die ik nu ben... Ik heb wel een paar pdf's waar die "show, don't tell" regel (Google met deze kreet, tussen quotes) goed staat uitgelegd dus stuur me maar een pb als je niets kunt vinden.

Ja, show don't tell is natuurlijk altijd waar, couldn't agree more. Maar er zijn ook andere kanten aan emoties beschrijven. Ik zal een poging doen nog wat zinnigs te zeggen ;) Het meest belangrijke element dat ik gebruik bij emoties beschrijven, zijn mijn eigen emoties. Zo'n moment als je in het fragment omschrijft, hebben we allemaal wel gehad, dus herinner je dat. Schrijf dan eens, voor de oefening, exact - exact - wat er door je heen gaat in die situatie. Stap voor stap. Welke gedachten leiden je van de ene emotie (blijdschap) naar de volgende (twijfel) en nog verder (depressie). Wat vaak moeilijk is bij emoties schrijven, is de logische aaneenschakeling ervan. Dat ze eerste blij is en daarna gaat twijfelen, klinkt op zich wel plausibel. Maar wil je de lezer hierin meetrekken, dan kun je ze het beste stap voor stap meenemen. Wat kan helpen, is om het fragment in ik-perspectief te schrijven (dat doe ja al) maar dan werkelijk zo dicht bij je personages als maar mogelijk is. Schrijf letterlijke gedachten op en omschrijf enkel wat jouw personage ziet en hoort. Hij keek naar me. Zou hij doorhebben dat ik al minuten lang naar hem stond te staren? Vast wel, wat gênant. Ik wou dat ik bij de kapstok was gebleven, dan had hij me nooit gezien. Wat? Hij glimlacht naar me. Hij glimlacht echt. Dan ziet hij me dus toch staan. Misschien keek hij zelfs wel expres mijn kant op. Zou dat waar zijn? Ik hoop het. Hij is nog tien keer zo mooi wanneer hij glimlacht. Niet staren! Waar hadden de meiden het ook alweer over? Wat kijkt Marie me nou aan? Omdat ik een veel te grote grijns op mijn gezicht heb natuurlijk. Ik zou wel hardop kunnen lachen. Hij glimlachte naar mij! Bij wijze van oefening dus. Door zo van gedachte naar gedachte te schakelen, kun je geen enkele stap missen en zo krijg je (hopelijk) inzicht in de loop van de emoties. In een werkelijk fragment heb zo'n overdreven dichtbij perspectief niet nodig en is het waarschijnlijk ronduit te veel. Daarnaast moeten de fysieke handelingen er nog bij. Maar, evenzogoed; ik merk bij mezelf altijd dat ik na zo'n 'analyse' de essentie van het gevoel beter over met voetlicht krijgt in mijn schrijfsels. Ik hoop dat je er wat aan hebt!

@Diana #4 Goede post, Diana. Leerzaam, in ieder geval voor deze oude man...

Ik denk dat je de situatie voor de lezer navolgbaar en invoelbaar moet maken:

Ik keek om en ik zag Tim naar me lachen, hij stond bij zijn vrienden maar lachte naar mij toe.

Probeer de situatie - althans dat stukje dat van belang is voor je emotie - scherp voor de lezer te tekenen. Het kan ook diffuus, je personage ziet tussen al die mensen toch alleen maar Tim. Of misschien ziet ze hem niet eens; ze wordt hem gewaar. Om te beginnen zou je de zin moeten herstructureren. Eerst de grote situatie: Tim stond bij zijn vrienden. Hoe wist je personage dat? Zij keek door de hal en zag Tim bij zijn vrienden staan. Of misschien had ze hem al eerder gezien; dan heb je dat al beschreven. Belangrijk is dat je de lezer de situatie laat zien. Daar het personage. Daar de vrienden. Daar Tim. Vervolgens de kleine: Hij glimlachte. En vervolgens wat er met het personage gebeurt. Dat kun je heel klein doen; je wilt dat de lezer hetzelfde voelt als zij. Een mogelijkheid is dan: vragen oproepen, ze beantwoorden, vraag herhalen, antwoord zoeken. Dat is twijfel. De vragen worden alleen maar groter - met elk antwoord. Dat is de werking van twijfel. Met twijfel creëer je een conflict in het personage. De lezer wil dan óók weten of Tim echt geglimlacht heeft. Naar haar. Of ze het echt wel goed gezien heeft. En áls ze het goed gezien heeft, wat die glimlach dan betekent. Heel minutieus moet je dat schrijven, denk ik. Emoties zijn ragfijn, vooral twijfel. Ik keek om. Tim! Hij stond bij zijn vrienden. Hij glimlachte. Waarom? Wat was er te glimlachen, niemand van zijn vrienden glimlachte. Ze spraken over iets belangrijks. 'Veenstra,' hoorde ik er een zeggen. Wiskundeleraar. Proefwerk? Toch glimlachte Tim, ik zag het duidelijk. Hij glimlachte naar mij. Naar mij? Het bloed vloog naar mijn wangen. Ik glimlachte terug. Natuurlijk glimlachte ik terug. Maar ik kon er niet meer mee ophouden. Het was zelfs geen glimlachen meer. Ik bracht mijn hand naar mijn mond. Die grijns hoefde niemand te zien. Snel! Mijn tas! Naar huis! Et cetera. Het is niet dat je het zo moet doen; het is een voorbeeld. Wat vooral belangrijk is, is dat je weet wát je wilt overbrengen. Dat spin je uit. Je hebt er wel voor woorden voor nodig; misschien is dat niet je stijl. Het kan ook anders. Ik keek om. Tim. Hij glimlachte naar me. Wow! Mijn wangen begonnen te gloeien. Heerlijk! Ik lachte terug. Ik greep mijn tas, mijn fiets, en vloog op vleugels naar huis! Tim! Maar toen ik bijna thuis was, sloeg de twijfel toe. Hij had natuurlijk helemaal niet naar mij geglimlacht. Et cetera.

Bedankt voor de reacties! Ik ga het proberen, even flink oefenen en dan kan ik weer verder

http://www.thebookshelfmuse.blogspot.nl/p/the-emo… Je kan het volledige boek kopen, maar de 'sample entries' zijn al extreem nuttig. Thank me later ;)

Wat kan helpen is inderdaad, wat hierboven al wel is gezegd, de emoties van de hp zo letterlijk mogelijk opschrijven. Hoe vreemd en bizar het op het eerste gezicht lijkt, hoe onlogisch ook, schrijf het op. Bij het herlezen blijkt het misschien wel heel logisch en herkenbaar. Mensen reageren niet altijd op dezelfde manier op een gebeurtenis, maar bepaalde reacties zijn zo vaak beschreven dat ze bekend zijn geworden. Door juist te proberen om andere reacties te beschrijven wordt het niet cliché, op voorwaarde dat de reacties logisch blijven en dat de lezer niet denkt "Waar komt dát nou weer vandaan?" Een stukje waarin je emotie beschrijft, kun je ook sterker maken door zo nu en dan een regel toe te voegen met de letterlijke gedachten van de hoofdpersoon. Die kunnen ook wel heel vreemd zijn, met niet-kloppende woorden of halve zinnen, maar dat maakt niet uit. Het zijn immers gedachten. Is de hoofdpersoon niet verward of overstelpt met emotie of zoiets dergelijks, dan zou ik die zinnen wat meer de regeltjes laten volgen, dus iets meer in "echte" woorden schrijven. Vergelijk: Verward/overstelpt door emoties Hoe…hij… hoe lang wist hij al dat hij dit ging zeggen? Ik… wauw… is het… nee, dat kan… hij zegt… Wat meer "nuchter" Hoe lang wist hij al dat hij dit ging zeggen? Zei hij het echt? Ik kan het nauwelijks geloven. Het hangt natuurlijk ook erg van je schrijfstijl af wat je gebruikt.

Dat boek waar Leij het over heeft, heb ik ook. Is idd heel handig om ideeën op te doen: alle lichamelijke reacties etc. worden per emotie in overzichtelijke lijstjes benoemd, ook lichamelijke reacties waar je zelf misschien niet zo snel op zou zijn gekomen. Zo kun je emoties beschrijven (show, zoals je in je tweede stuk hebt gedaan), zonder dat je de emoties zelf benoemd (tell, zoals je in je eerste stukje hebt gedaan). Maakt het veel levendiger.