even leek alles stil te staan, zou je als eerste zin kunnen doen. Ik vind de laatste twee keer gevoel persoonlijk niet storend.

Ik moest serieus gaan tellen om te kijken welk woord je bedoelde. Mij stoorde het dus ook niet. Zolang het maar niet vaker op dezelfde pagina staat, want als het in deze frequentie door blijft gaan, gaat het vanzelf wel opvallen en storen.

Bako, niets aan veranderen! Het is gewoon goed zo. Hoevaak wordt er in gesprekken niet hetzelfde gezegd? Waarom zou je dit in het schrijven ook niet toepassen? Bobcat

Dat iets in gesprekken voorkomt, wil niet zeggen dat je dat ook klakkeloos in geschreven dialogen kan opnemen. Het zou een warboel van euhs en aahs worden, onderbroken door half afgemaakte zinnen en doorspekt met stopwoorden. Onleesbaar dus. Dialogen roepen alleen maar een illusie van een normaal gesprek op (althans dat is de bedoeling), maar zijn het vrijwel nooit. Wat betreft bovenstaand stukje: ik vind de herhaling van het woord 'gevoel' niet storend, maar als je wil is de suggestie van Viev al voldoende om er nog eentje te lozen.

Sluit me aan bij Zjaan wat betreft dialogen. Ik snap ook niet waarom mensen dit soort advies geven: ''in echte gesprekken wordt er vaak ook drie x hetzelfde gezegd''. Zoals zjaan zegt: een goede dialoog in een boek LIJKT alsof hij ook op die manier in het echt zo wordt gezegd, maar in verreweg de meeste gevallen is dat niet zo. Was het maar waar dat we dialogen van de echte wereld rechtstreeks konden overnemen op papier, dan hoefden we niets meer te pielen aan dialogen. Voor de rest vind ik het gebruik van 3x het woord gevoel wél storend. Niet extreem storend, maar wel storend. Ik vind het duiden op taalarmoede. De meeste lezers zullen eroverheen lezen, maar kom je een geoefende lezer tegen, dan zal hij zich hier wel aan storen gok ik. Het feit dat je intuïtie ook aangeeft dat er iets niet helemaal klopt is ook meestal de beste raadgever. Het probleem is niet zo groot. Het is zeer makkelijk op te lossen. ''Even stond, voor mijn gevoel, alles stil''> impliciet geef je met de zin ''Even stond alles stil'' al aan dat het vanuit jouw standpunt is bekeken. Als je er ''voor mijn gevoel'' tussen zet zou je dit kunnen opvatten als een tautologie, dus hij kan weg. Dan hou je nog 2 x gevoel over. ''Dit gevoel kende ik''. Kun je van maken: - Dit kwam me bekend voor. - Nieuw was dit niet - Dit voelde herkenbaar (''voelde'' ipv ''gevoel'') - Ik (her)kende dit van mezelf - Zo ging ik wel vaker met tegenslagen om En zo zijn er nog een triljoen oplossingen. Als ik deze tekst aan het schrijven zou ik het trouwens totaal anders doen (maar ik ben ik, en jij bent jij), bijvoorbeeld: Even bevroor dit moment in de tijd. Ik had moeite om helder na te denken, en zat er volledig doorheen. De kracht om alle losse parten van mijn verleden te ordenen, en terug te keren naar het heden, was verdwenen. Doch, het was niet de eerste keer dat dit me overkwam. Er zit trouwens nóg een tautologie in de tekst, namelijk: ''Dit gevoel kende ik. In het verleden had ik het vaker ondervonden''. > Dubbelop. scces

Bako, als je precies zou schrijven wat je bedoelt, wilt zeggen, overbrengen: hoe zou je tekst dan luiden? Als oefening, bedoel ik - niet direct gericht op een stilistisch resultaat - wat zou er komen te staan? Wat is de essentie?

Even stond alles, voor mijn gevoel, stil.

"Voor mijn gevoel" kun je schrappen. Het is een uitdrukking die wijst op een gevoel. Letterlijk zal nooit alles stilstaan. Van "alles" zou ik "de wereld" maken, wat beter bij de uitdrukking past, en bovendien herhaal je alle in een volgende zin.

Dit gevoel kende ik. In het verleden had ik het vaker ondervonden. Het uitzichtloze gevoel, dat ...

Je hebt het hier over hetzelfde. Je kunt dus volstaan met verwijzingen (vet). Dit (her)kende ik, want in het verleden had ik het (al) vaker ondervonden: het uitzichtloze gevoel, dat ...

Als mensen met elkaar praten wordt altijd heel veel herhaald! Twee, soms drie keer hetzelfde. (vaak meer) Waarom zou je in een dialoog dit niet kunnen doen? Moeten teksten in een verhaal in een boek dan altijd tot een minimum worden bekort? Waar blijft dan het menselijke aspect? Zomaar een opmerking hoor! Bobcat

Een stuk fictie is nooit, en non-fictie is zelden, een waarheidsgetrouwe weergave van de werkelijkheid. In allerlei aspecten moet je je als schrijver beperken in het weergeven van de werkelijkheid, dus ook bij dialogen. Bij ieder woord dat je schrijft moet je in je gedachten houden "wat voegt dit toe aan het verhaal?" Schrijven is schrappen, ook in overbodige herhalingen. Je moet het je lezers niet aan willen doen om ze door een letterlijke dialoog uit de werkelijkheid te laten worstelen. Dat is saai, dat is vervelend, dat boeit niet. Fictie kan zoveel mooier zijn dan de werkelijkheid.

Dus Schli, het schrijven van een verhaal is het creeren van een illusie zonder in directe herhalingen te vallen? Spreektaal en schrijftaal verschillen dusdanig van elkaar dat er regels voor zijn? Sorry beste Schli, daar heb ik heel veel moeite mee. Twee mensen praten tegen elkaar. Opvattingen gaan heen en weer en worden in het gesprek herhaald. Een normaal gesprek. Iedereen doet het. Herhalen. Waarom niet in schrijven? Mensen zijn toch hoe ze zijn, emotionele wezens? Waarom zou je in het schrijven dat gaan negeren? Juist door een goed dialoog, met herhalingen, kun je het diepere wezen naar boven halen. Hierdoor wordt het juist spannender! Je sleept je lezer mee. Je betrekt hem veel intensiever in het verhaal. Herhalen is een onderbewust herkennings punt voor velen. Gebruik het dan ook, zou ik zeggen. Bobcat.

Wat is een goede dialoog? Dan bedoel ik niet ja en nee.

Nou kijk eh as je hier zouen zijneh dan zouwie welanders diskuss eh eren omda je eh gewaun andes omga eh me mense want as je sesiet eh da sie je veilmei me hande en zau. hoe se zen enneh doen, zoies eh gewaun bevobbeld da ga de bel effe wa eh oh nee bure wa ware we? oh eh dus assie me sie da ist anders ma eh gein hont eh di-et ga leize.

Waarom niet in schrijven?

Omdat je in het echt niet terug kunt lezen Omdat die letters wat beter blijven hangen, want lezen is concentreren Omdat het elders in de tekst ook zal terugkomen (en anders was het niet belangrijk genoeg om te herhalen) Emotie kun je juist heel goed uiten door niet de werkelijkheid weer te geven. Bijvoorbeeld het bekende schilderij "De Schreeuw" van Munch. Dat is heel abstract en maakt daardoor een veel diepere indruk dan een waarheidsgetrouwe afbeelding van de werkelijkheid. En literatuur heeft zijn eigen regels. Herhaal je iets, dan is dat iets dat narratief belangrijk is. Schrift en geschreven taal zijn een code, zeker in fictie.

Misschien is het genoeg als je in de eerste zin 'Even stond alles stil' gebruikt. Suggestief schrijven is een kunst. Ik denk gelijk aan de tijd die even stil staat. Althans, dat lijkt zo voor je personage. Durf eens iets ander te doen dan alles letterlijk te schrijven. Er moet genoeg ruimte blijven voor de invulling van de lezers. Al wil je natuurlijk met jouw stukje wel een duidelijke voorzet geven. Succes!

Mensen die beweren dat een gewone dialoog te gebruiken valt in een boek schrijven óf een vrij matig boek, of hebben nog te weinig kennis van schrijven om te weten dat dit niet zo is. Sorry dat ik dit zo zeg, maar ik zit vrij dicht bij de waarheid. Dialogen zijn een illusie. In feite is een boek één grote illusie. Er is geen mens op aarde die net zo praat als dat er in een boek geschreven wordt. En wil je een écht klasseboek schrijven, met literaire zinnen, dan is dat sowieso uit den boze. Herhalingen gebruik ik in ieder geval niet, tenzij ze een kunstzinnig of literair doel dienen. Lees eens een boek als ''het Parfum'' van Patrick Süskind bijvoorbeeld. Analyseer dit boek eens. Er komt daar geen enkele herhaling in voor. Herhalingen zijn vaak een teken van taalarmoede. Topklasse-schrijvers gebruiken never nooit herhaling. Ja, ze gebruiken natuurlijk weleens hetzelfde woord, maar hun taal is zó ontzettend rijk en hun zinnen zijn zo complex gecomponeerd dat dit je als lezer niet opvalt.

Herhalingen zijn vaak een teken van taalarmoede. Topklasse-schrijvers gebruiken never nooit herhaling.

Dat ligt eraan voor wie je schrijft. Heb je te maken met een taalarmoedig of sowieso minder intelligent publiek (het grote publiek dus, de lezers van Kluun), dan moet je wel herhalingen toepassen omdat ze het anders niet kunnen volgen. Voor zover de mythe van de universele lezer...

Herhalingen zijn vaak een teken van taalarmoede. Topklasse-schrijvers gebruiken never nooit herhaling.

Dat ligt eraan voor wie je schrijft. Heb je te maken met een taalarmoedig of sowieso minder intelligent publiek (het grote publiek dus, de lezers van Kluun), dan moet je wel herhalingen toepassen omdat ze het anders niet kunnen volgen. Voor zover de mythe van de universele lezer...

Je hebt het concept van de universele lezer niet begrepen. Dat heeft niets met de literaire kwaliteit van zinnen te maken, maar met emoties. En de reden dat Kluuns eerste boek zo vaak is verkocht heeft voornamelijk te maken met het feit dat hij mannen en vrouwen in tranen heeft gekregen. Denk daar maar eens over na. Dáár zit de universele lezer, en dát is de reden dat boek X géén bestseller is geworden en die van Kluun wel. En het is niet zo dat lectuur per definitie simpeler te lezen is dan literatuur. Het is namelijk de kunst van een schrijver om iets complex begrijpelijk te maken. En dat begrijpelijke zit hem vaak niet eens in de zinscomplexiteit (of in literatuur), het zit hem vaak in het haarscherp voor de geest kunnen halen van situaties, in haarscherpe beschrijvingen van reflecties, dialogen, omgevingsbeschrijvingen etc. Als de lectuurschrijver hierin faalt, en de literatuurschrijver niet, dan zal de literatuurschrijver makkelijker te lezen zijn dan de lectuurschrijver, ondanks de makkelijkere zinnen van deze laatste. Dit is het gevolg van de manier waarop de lezer leest. Hij of zij ''onthoudt'' vaak niet eens de zin, maar het zijn groepjes woorden of specifieke woorden die eruit springen in het geheel. Dit laatste moet jij, als je je er een beetje in verdiept hebt, ook weten.

Je hebt het concept van de universele lezer niet begrepen.

Dit laatste moet jij, als je je er een beetje in verdiept hebt, ook weten.

Houd het enigzins denigrerende a.u.b. buiten de discussie. Het zal niet tot betere resultaten leiden, noch tot empathie voor je gedachtegoed - eerder tot het tegenovergestelde. Ook heb ik een verzoek om de eigen thema's niet in andermans topic te vervlechten. Bij nadere beschouwing is de topicvraag overigens meer een geval voor Proeflezen:

Ik heb een kort stukje geschreven en kom drie keer het woord gevoel tegen. Moet ik het woord wel of niet gebruiken? Het stuk behoort een gevoel te beschrijven, maar volgens mij is het in het echt nogal gevoelloos. Alle suggesties en opmerkingen zijn welkom.

Misschien daarheen verplaatsen?