namen bedenken

De landen van jouw eigen wereld een naam geven is - echt waar - de meest moeilijke opdracht die een schrijver zich kan stellen. Er zijn schrijvers die hier dodelijk over struikelden en nooit een boek hebben kunnen schrijven. Dat zijn de NoNaMeWriters. 

Probeer de automerken/types eens te analyseren. 

Toyotaland - Fordland - Opelland - Hyundailand

Priusland - Sierraland - Kadetland - Konaland

Of doe als zangers die geen tekst meer kunnen verzinnen. 

sja la la sja la la ➡️ Lalaland  

doe bi doe bi doe doe ➡️ Doebiland. 

baby baby baby I love you so much ➡️ Yosomuland. ➡️ Babyland ➡️ Badoesjaland ➡️ 

Sirius is een ster. Waarom is een planeet vernoemd naar een godheid van een Aardse beschaving? Al je andere ideeën zijn ook referenties naar Aardse namen of woorden. Wil je dat zo? Heeft jouw verzonnen wereld iets te maken met de Aarde; is het een alternatieve Aarde bijvoorbeeld? Zou je de planeet dan niet net zo goed 'Aarde' kunnen noemen? Of heeft jouw planeet niets te maken met de Aarde - en zou het dat geval niet veel logischer zijn om geheel 'vreemde' namen te gebruiken? Je zou dan een eigen naam-systeem kunnen bedenken. Landsnamen eindigen op deze wereld niet op -ia maar op -nichad. Planeten hebben doorgaans de prefix juth-. Zo kun je reizen naar het rijk Marnichad op Juthhallin, terwijl als je een ongecoördineerde crashlanding maakt, je in Hohgnichad terecht komt. Overigens is dit allemaal in de taal van je Marnichishe hoofdpersoon. Iemand uit Hohgnichad noemt zijn eigen land Yik, en ze noemen Marnichad 'Ma-aa-ah' - wat natuurlijk een verbastering is van het woord Marnichad.

Om kort te gaan: het hangt helemaal af van wat wat voor setting je wilt creëren en in hoeverre je je lezer het gevoel wil geven dat ze op deze (of gene) aarde zitten.

"Waar ben je?"

"Ik sta in de file op Aarde."

"Welke aarde?"

"Die van Ma-aa-ah."

"Ben je bij je moeder geweest dan?"  

Een halve eeuw geleden dacht ik dat namen slechts labels waren, en vond ik de vorm van geen belang. Later verzon ik als DGA namen voor vennootschappen en vestigingen, waarbij mijn voornaamste zorg was dat namen geen negatieve associaties met bestaande namen en woorden opriepen. Toen ik voor een nieuwe onderneming met een compagnon in zee ging, ontstonden eindeloze discussies over naamgeving. Hij wilde namen die succes uitstraalden. Ha, alleen al met het woord ’uitstralen’ joeg hij mij in het harnas. Mijn voorkeur ging uit naar betekenisloze, neutrale namen. De positieve associaties komen vanzelf, was mijn redenering. Die moet je verdienen met je bedrijfsvoering, en je producten. Als een bedrijf belabberd presteert dan verhelpt de naam daar niets aan.

Nu denk ik er anders over: klinkende namen wil ik!

Soortgelijke gedachten kunnen een rol spelen bij naamgeving in fantasy. Daar wil ik vooral leesbare namen, die zich niet vlug laten verwarren, maar idealiter binnen een cultuur, of een gebied, wel onderling samenhangen door structurele overeenkomsten, zoals gebruikte klanken, combinaties, en uitgangen. En het liefst zou ik namen verzinnen waarin al iets doorklinkt van de sfeer die ik op wil roepen.

De mogelijkheden om een paar klanken aan elkaar te rijgen en een niet bestaande naam te vormen zijn ontstellend groot. Te groot misschien, en door een gebrek aan richting kan het tegengestelde waar lijken: dat de keuze beperkt is.

Je zou een thema, een leidraad, een motto, in gedachten kunnen nemen en daar uit diverse invalshoeken woorden bij kunnen zoeken die passen bij je uitgangspunt, of bij waar je gedachten je heen leiden. Vervolgens gebruik je die woorden om namen te creëren. Je zou ze kunnen voorzien van een aantal van tevoren geselecteerde uitgangen, of er andere voorgekookte bewerkingen op toe kunnen passen, die een structurele samenhang kunnen suggereren.

In de wereldtalen zijn duizenden lettergrepen te vinden, die je overigens ook zelf kunt samenstellen. Dat levert miljarden mogelijke woorden op. Ter controle: met het Nederlandse alfabet kun je met een medeklinker, gevolgd door een klinker, en eindigend op een medeklinker, meer dan 2400 lettergrepen van drie letters samenstellen. (20x6x20 waarbij de y niet als medeklinker is gebruikt) Met alleen al deze lettergrepen kun je 13,8 miljard (2400x2400x2400) woorden van drie lettergrepen maken. Dit terwijl er met afwijkende vormen nog veel meer lettergrepen te maken zijn.  

Uit je bericht en de namen die je noemt krijg ik de indruk dat je namen van bestaande landen probeert te verhaspelen naar fantastische namen. Een lezer zou kunnen herkennen waar de naam van afgeleid is, maar als je dat geen probleem vind, dan is omvorming van bestaande namen een vruchtbare optie.

Beperk je niet tot namen van hedendaagse landen! Breid je zoekgebied uit. Je zou kunnen zoeken naar geografische namen van minder algemeen bekende streken, provincies, bergketens etc. Ook historische namen van steden, koninkrijken en andere gebieden kunnen als bron dienen.

Een willekeurig voorbeeld:

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Roman_place_names_in_Serbia

Uit deze lijst die naar boven kwam bij de zoekopdracht ‘former geographic names’ haal ik in luttele minuten een paar namen die ik leuk vind en eventueel zelf zou kunnen gebruiken om een naam te scheppen: Bononia, Budalia, Endirudini, Halata, Hammeum, Idiminium, Municipum, Vindenis.

Misschien overbodig een paar zoektips:

- zoek in verschillende ‘grote’ talen

- varieer je zoekopdrachten

Stop niet met één formulering. In bovenstaande zoekopdracht zou ik bijvoorbeeld ‘former’ vervangen door ‘old’ en door ‘ancient’. En ‘geographic’ door ‘countries’, of ‘kingdoms’, of ‘cultures’, en nog veel meer.

Het kan een rol spelen voor welke taalgebieden je wilt schrijven. Voor het Engels zou ik bijvoorbeeld de namen van Angelsaksische koninkrijken, zoals Mercia en Northumbria niet gebruiken.  

Namen van volkeren en etnische groeperingen kunnen ook als bron dienen. In Myannar stuitte ik op de Paku, en in een fantasy verhaal dat ik nooit heb afgeschreven, heb ik die naam verbasterd tot Pèkku. Overal op de wereld kunnen tribal names (een ‘stam’ vind ik een denigrerend rotwoord), vaak identiek aan de naam van de taal die gesproken wordt, een fantasierijke bron vormen. Zie bijvoorbeeld het volgende rijtje Afrikaanse namen die ik naar willekeur uit mijn geheugen heb opgediept, en waarvan ik er een paar zelfs zonder enige aanpassing zou kunnen gebruiken: Kirundi, Malagasy, Mandingo, Shona, Sousou, Tigrinya, Tsonga, Wolof, Xhosa, Yoruba.

Een andere bron van ideeën vormen databases met persoonsnamen. Denk bijvoorbeeld eens aan namen van Inuit, Sami, en Bantu, of aan namen van personen of gebieden uit Mongolië, of uit Maleisië.

Mooie Maleisische namen, maar net iets te bekend om te gebruiken vind ik bijvoorbeeld Kalimantan (Borneo) en Sulawesi (Celebes). Met een beetje onderzoek en google als goede vriend, is er voor zoveel landen zoveel te ontdekken op het gebied van bestaande namen, dat ik mij nauwelijks voor kan stellen dat een auteur niets van zijn gading zou kunnen vinden.

Mocht je toch echt helemaal niets zelf kunnen vinden of bedenken, dan kun je altijd nog grijpen naar een hersenloze tool als:

https://www.fantasynamegenerators.com/country_names.php

Ik zit soms heel simpel met letters/lettergrepen te spelen voor een naam.

Razhus, Razhos, Razhul, Ruzhal, Rozhul,

Rathos, Rothus, Rithus, Rothos

Thane, Thone, Thune, Thino,

Sali, Suli, Soli, Silo

En als de naam langer moet, plak je gewoon de boel aan elkaar. 'Rathosali'

Gewoon spelen met klanken die je aanspreken en dan komt er vanzelf wel iets.

Je kunt voor namen klankassociaties gebruiken; een land met ruige bergen moet bv. een ruig klinkende naam hebben en een land met trage stromen een meeslepende naam.

Maar je kan ook betekenissen van bestaande namen gebruiken: Ik heb in mijn eigen (kinder)boek namen gebruikt als Stella(ster) en Silvester(Tijd).

Als niemand de (landen)namen echt hoeft uit te spreken kan je zelfs diverse symbolen gebruiken.

Je medeschrijvers hebben al heel wat tips gegeven. Nog eentje dan: zorg dat de namen voldoende onderscheidend van elkaar zijn. Voor degene die je boek voor de eerste keer leest wel zo prettig. Zet 'm op.