Van manuscript naar boek

Yes, het manuscript is klaar! Kaft eromheen en klaar, toch? Nope! Er komt onwijs veel bij kijken, het is een heel eigen proces en duurt circa vier tot zes maanden. Geen zorgen, ik ga het je stapsgewijs uitleggen en neem je mee. Dit proces van manuscript naar boek bestaat namelijk grofweg uit de volgende vier fases.


Fase 1: de eindredactie

De eindredactie omvat meerdere aspecten, te weten: (1) de inhoudelijke feedback op opbouw, leesbaarheid en stijl, (2) de tekstuele correcties op taal en grammatica en (3) een controle op consistentie van gebruikte namen, stijlfiguren en interpunctie. Het is dus veelomvattend en heel belangrijk, je wilt natuurlijk niet dat er nog ergens een onnodige fout staat. (Eindredactie heb je nodig, ga hier dus niet op besparen! Dit moet je je boek gunnen… en jezelf!)

In mijn geval werkte ik samen met Sanne Visch van Pen & Inkt en dat werkte heel prettig! Ik stuurde de finale versie van het manuscript naar haar toe, zij redigeerde en stuurde het digitaal (knalrood van alle aanpassingen!) naar mij terug. Ik ging ermee aan de slag, nieuwe versie opslaan (maak ook altijd een goede back-up!) en weer naar Sanne. Van mij naar Sanne, van Sanne naar mij. En zo ging de finale versie een aantal keer – ik denk wel zeven keer! – op en neer. Net zolang totdat het echt goed was. Controle, op controle, op controle. Check, check, double check? Yes, please!

Fase 2a: omslag ontwerp

Vervolgens ben ik met Vera Zwaan van Villa Grafica aan de slag gegaan voor het ontwerp van het omslag (let op: het is het omslag; niet de! Ken het jargon!).

Vera en ik moesten samen zoeken naar het juiste beeld voor op de voorkant. Met wat knip-en-plakwerk (en dat bedoel ik letterlijk, met schaar en plakband!) hebben we het juiste beeld gevonden.

Onwijs tof: Vera maakte bij iedere ontwerpronde drie voorstellen, waaruit ik steeds kon kiezen. Ik moest dan mijn gedachten vormen, een keuze maken en feedback geven. Ik printte de voorstellen uit en legde ze allemaal op mijn werktafel. Als ik mijn keuze gemaakt had, ging ik nadenken over de aanpassingen.

Het was een intensieve samenwerking. Ook dit is een proces dat veel met je doet! En dat moet je ook steeds in jezelf integreren en op je laten inwerken. (Bij mij kwam zelfs een heel hoofdstuk hierdoor nog helemaal in beweging en dat is het hoofdstuk waar ik het meest trots op ben!)

Het omslag is het eerste wat mensen zien, het moet passen bij de inhoud van het boek en dezelfde energie uitdragen. Superbelangrijk dus. En vooral: het moet bij jou passen!

Fase 2b: flapteksten

Wat ook bij deze fase hoort, is het schrijven van de flapteksten (en de auteurstekst). Minstens zo belangrijk, want dit is het eerste wat mensen lezen. Het moet prikkelen en uitnodigen naar meer.

Fase 2c: overig

Je hebt verder nodig:

  • een mooie auteursfoto (een professionele graag!),
  • de barcode van het ISBN voor op de achterkant (de uitgeverij vraagt dit aan, jij moet de nodige formulieren invullen! Je wordt geconfronteerd met vragen als: wat is de NUR-code van het boek?), en
  • het logo van de uitgeverij.

Check, check, double check?

Is alles compleet? Ja? Vul dan meteen al deze gegevens in vooraan in het boek in het colofon, een nieuwe check met de eindredacteur daarvan, en dan door naar fase 3! You are getting there! Hang in there!

Fase 3: lay-out

Het binnenwerk wordt opgemaakt door een grafisch ontwerper. Hierbij komen keuzes kijken over: (1) het lettertype, (2) de lettergrootte en (3) het formaat van het boek. En ook horen hierbij de checks op: (4) zwevende witregels, (5) loze witte pagina’s en (6) zwevende alinea’s. Ook hier geldt hetzelfde principe: heen en weer “ge-pingpong” totdat het klaar is. Met Bureau Janse heb ik ook nog zeker zeven versies gedeeld!

Kon je je dat voorstellen, dat dit er allemaal bij komt kijken?

Fase 4: en drukken maar!

Na een proefdruk, en een laatste check en een allerlaatste check is het dan eindelijk zover! Je boek is af! Laat die persen maar draaien. Het boek kan nu gedrukt worden. En niet veel later rollen ze van de band en worden je boeken aan huis geleverd. Onwijs gaaf! Hoe tof is dit! Het begon met een idee, al die stappen heb je moeten doorlopen door de jaren heen en nu is het boek daar en kun je het vasthouden!

Aan wie de eer?

Het is overigens een heel grote eer om het eerste exemplaar te ontvangen. Dat is echt een “ding”. Denk er dus over na aan wie je dat eerste exemplaar wilt geven.

In mijn geval heb ik het gegeven aan… mijzelf. Ik heb het boek ook voor mijzelf geschreven. Het eerste exemplaar staat dus in mijn eigen kast! En dat is een heerlijk gevoel!

Afbeelding

Nicolette Heijkant met haar debuutroman De stagiaire

Over de auteur

Nicolette Heijkant (1983) werkte na haar rechtenstudie in Leiden bij een advocatenkantoor aan de Amsterdamse Zuidas. Zij was betrokken bij grote en bekende zaken, zoals de aandelenlease-affaire en het faillissement van DSB Bank. Nu werkt Heijkant in de algemene praktijk met een focus op strafrecht. Wekelijks heeft zij zittingen bij rechtbanken door het land. Haar ervaringen uit de advocatuur hebben als inspiratie gediend bij het schrijven van haar debuutroman “De Stagiaire”, die nu verkrijgbaar is in alle online winkels.