Troost voor de schrijver

Ik las Alain de Botton ‘De troost van de filosofie.’ Hij vertaalde denkbeelden van zes filosofen naar praktische toepassingen, en vooral ook, troostrijke opmerkingen. Troost die ook voor de schrijver onontbeerlijk is, na slechte verkoopcijfers van de debuutroman, een afwijzing  door een uitgeverij en het advies van geliefden (“Heb je weer een afwijzing van een uitgever? Misschien wordt het tijd voor iets anders, weet je nog dat je pottenbakken ook leuk vond?”) Drie troosttips voor die moeilijke momenten.

“Het is opvallend hoeveel serieuzer we vaak genomen worden als we een paar eeuwen dood zijn. Beweringen die zonder moeite geaccepteerd worden als ze uit de pen van klassieken komen, worden vaak als onzinnig afgedaan als ze door moderne schrijvers worden gedaan,” zegt Montaigne. De grote klassieken en literaire meesterwerken die de tand des tijds doorstonden zijn soms zo imponerend dat je er de pen bij neer zou leggen. Is niet alles al geschreven of bejubeld? Maar dat betekent niet dat er in 2019 geen grote denkers of schrijvers op kunnen staan. Als jij als schrijver al niet meer gelooft in het eigen denk- en schrijfwerk, hoe kan een ander er dan in geloven?  Stug doorschrijven dus. Over een paar honderd jaar ademt je werk sowieso de gewichtigheid van het verleden.

De pessimistische Schopenhauer schrijft na de publicatie van zijn tweede werk (van zijn eerste werk verkocht hij tot zijn teleurstelling maar 230 exemplaren) dat hij zijn werk niet aan zijn landgenoten opdraagt, maar aan de mensheid. Want, zo schrijft hij, alles wat goede waarde heeft, wordt pas laat erkend.  En ‘Ons grootste genoegen bestaat uit bewonderd worden; maar de bewonderaars, ook al is er alle reden toe, uiten niet graag hun bewondering. En daarom is de gelukkigste mens degene die in staat is zichzelf oprecht te bewonderen, op welke manier dan ook.’  Met andere woorden; bewonder je doorzettingsvermogen, je schrijfstijl, het bureau waaraan je iedere dag die 500 woorden schrijft, de eerste publicatie in het schoolkrantje en het laatste woord in je roman. En houd moed, want erkenning komt later, mits het werk van goede waarde is, en dat is het natuurlijk.

Volgens Nietzsche is het niet mogelijk een meesterwerk te creëren zonder pijn en tegenslag, ‘de wreedheden waar bijna alles van waarde aanspraak op mag maken.’ ‘Niet alle literaire werken zijn prachtige meesterwerken en dat komt niet doordat de auteurs geen talent hadden, maar doordat ze een verkeerd beeld hebben van hoeveel lijden erbij komt kijken.’  De schrijver die zegt; “Ik heb niet genoeg talent’ ziet volgens Nietzsche voorbij aan een heleboel eigenschappen die nodig zijn om een roman te schrijven. Misschien werk je tien jaar aan een eerste roman, getergd door depressies en persoonlijke tegenslag. Maar wat er dan ‘in de werkplaats gemaakt wordt, mag er ook uit, naar het licht van de straat.’ Het is dus noodzakelijk, de afwijzingen, het geploeter, de woorden die maar niet willen komen en de jaren die voorbij gaan.

Tijdens het schrijven ben je met deze tips in je achterhoofd niet meer alleen, je bevindt je in het gezelschap van oude beroemde denkers. Voor iedereen die niet in je schrijfambities gelooft; jij weet dat je tijdgenoten je niet op waarde schatten en daartoe ook niet in staat zijn. En lees dit lekker toegankelijke boek van de Botton, ook al is het een tijdgenoot.

Over de auteur

Lizette van Geene schrijft commerciële en journalistieke teksten, korte verhalen en educatieve publicaties in haar eigen vakgebied (arbeidsmarkt, onderwijs en loopbaanbegeleiding). Ze blogt (soms geregeld) en werkt onder andere als schrijfcoach en als freelance recensente literatuur bij het Eindhovens Dagblad. Meer lezen van Van Geene? Bezoek hier haar website.

Beeld Pixabay