Afbeelding
Foto: Ann H via Pexels
Foto: Ann H via Pexels
Feedback krijgen is voor een schrijver alsof je naakt voor een publiek gaat staan. Je geeft je bloot en moet sterk in je schoenen staan om aan te horen wat iemand erover te zeggen heeft. Maar het is ook het meest waardevolle wat je kunt doen als schrijver. Zodra je hebt besloten om iemand om feedback te vragen, is het wel belangrijk dat je dat goed aanpakt. Zó haal jij het meeste uit het vragen van feedback.
Je vraagt feedback om meer inzicht te krijgen. Je wil dus wel iets meer horen dan ‘Het is leuk’ of ‘Ik vind het niks’. Je kunt bijvoorbeeld feedback vragen op de inhoud van het verhaal. Klopt het allemaal, zijn er losse eindjes, lopen scènes goed in elkaar over, zijn de personages geloofwaardig? Maar je kunt ook feedback vragen op schrijfstijl, woordkeus, spelling, zinsopbouw, lay-out, structuur, etc.
Iemand hoeft niet per se vaak het genre te lezen van jouw schrijfwerk, maar iemand die veel leest weet wél vaak wat voor hem/haar een goed verhaal is en kan dit ook onder woorden brengen. Overweeg ook om iemand te kiezen buiten jouw directe vriendenkring of familie: zij hebben misschien snel de neiging om je werk automatisch goed te vinden, terwijl je op zoek bent naar oprechte feedback.
Alleen dan kan de feedbackgever jouw schrijfwerk goed beoordelen, bijvoorbeeld om te zien of er een logische verhaallijn in zit en of het tempo fijn is. Maar je kunt ook de eerste paar hoofdstukken opsturen en vertellen waar het verhaal heengaat, dat helpt de feedbackgever met het inzien van het grotere geheel. Ook leuk: vraag de tegenlezer wat hij verwácht dat er verder gaat gebeuren. Zo kun je zien of de zaadjes die je hebt geplant landen bij de lezer én het kan inspiratie opleveren.
Je vroeg om feedback met een reden, namelijk omdat jij jouw verhaal nog sterker wil maken. Een andere kijk op jouw verhaal betekent niet dat het in essentie slecht is. Ga het gesprek aan en vraag door: wát maakt dat diegene het misschien niet diepgaand genoeg vindt? En hoe zou hij/zij dat verbeteren?
Tegenlezen kost tijd. Het is handig als je een medeschrijver om feedback vraagt, zodat jij ook kan aanbieden om materiaal van hem/haar te lezen. Maar als dat niet het geval is, denk aan het geven van een kleinigheidje om jouw dankbaarheid te tonen. Je kunt natuurlijk altijd beloven diegene in het dankwoord te vermelden als het tot publicatie komt!
Blijf bij jezelf
Inhoudelijke feedback hoeft niet positief te zijn. Luister wel naar de feedback, maar zet het ook in perspectief. Als jij echt heel goed over een element hebt nagedacht dat de tegenlezer niets vond, dan kun je het er natuurlijk gewoon in laten. Het is jouw verhaal.
Feedback geven is ook niet makkelijk. Het is goed om te realiseren dat de feedbackvrager zich kwetsbaar opstelt. Hou deze dingen in de gaten als je het doet, dan heeft de schrijver er het meest aan:
• Benoem wat je er leuk aan vindt
• Benoem wat er kan worden verbeterd of wat vragen oproept
• Sluit af met een positief punt/samenvatting
Formuleer feedback altijd positief. Dus niet: Ik vond jouw tekst verwarrend, maar: Ik denk dat je de boodschap nog beter kunt overbrengen door…
That said, is het echt heel moeilijk om feedback te vragen. Doe je het tóch, wees daar dan trots op! Je stelt jezelf open en geeft iemand een kijkje in het werk waar jij ziel en zaligheid in hebt gestopt. Succes!
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Dit nummer niet missen? Neem vóór 24 januari 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Topauteur Herman Koch geeft naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek advies aan jonge schrijvers. Meld je aan!
Ervaren redacteur Maria Genova deed voor Schrijven Online meer dan dertig manuscriptbeoordelingen. Lees haar tips in het komende nummer!
Mariken Heitman geeft tips! Meld je aan en ontvang dit nummer.