Wat is je verhaal?

‘Er was eens een lief meisje dat altijd een rood mutsje op had. De mensen in het dorp noemden haar…’

Ik hoefde mijn vierjarige dochter het sprookje maar één keer voor te lezen. Ze kon het meteen feilloos navertellen. Dat deed ze dan ook de weken erna. Met het bijbehorende liedje. Iedere dag. Tot vervelens toe.

Een verhaal op een pakkende manier vertellen

Een verhaal in je hoofd hebben is één ding, het op een pakkende manier vertellen is een tweede. Je hebt een begin nodig dat meteen de aandacht trekt. Een verhaallijn die structuur biedt met een probleem en een oplossing. Een schurk en een held die je verhaal dragen. Een spanningsboog. En een einde dat aansluit bij je begin. Of je nu een sprookje vertelt of een waargebeurd verhaal.

Als tv-maker is storytelling altijd mijn specialiteit geweest. En toen ik mijn eigen waargebeurde verhaal vast wilde leggen paste ik het voor het eerst toe op schrift. Hoewel ik nog niet eens van plan was een boek te schrijven namen mijn memoires wel meteen een verhaalvorm aan.

Als vanzelf begon ik met het moment dat de meeste emotie en spanning met zich meebracht: de eerste ontmoeting met mijn dochter in een tehuis in Nigeria. Die verliep niet vlekkeloos. Op het moment suprême gaat het verhaal ineens terug naar het begin van alles; waarom mijn man en ik kozen voor adoptie. Om een kader te geven. En uiteindelijk nam ik de lezer weer mee naar Nigeria waar de achtbaan verder ging en alle opgeworpen vragen uit de eerste hoofdstukken beantwoord werden.

Vaste regels van storytelling

Er zijn vaste regels voor wat betreft storytelling. Hou het eenvoudig. Poëtische zinnen kunnen mooi zijn, maar als je lezer niet meer begrijpt waar je het over hebt, raak je ze kwijt. Maak het dus ook niet te abstract wanneer je een boodschap wilt overbrengen. Hou het geloofwaardig. Kies je hoofdpersonage zorgvuldig. En welke nevenpersonages maken je verhaal nog sterker? Maak het beeldend. Roep een emotie op bij de lezer en varieer daarin: ontroering, boosheid, verwondering, blijdschap. Zorg dat je de aandacht vasthoudt.

Dat laatste was een uitdaging in mijn verhaal over onze adoptieprocedure. Het grote ‘en-toen-en-toen-gevaar’ zoals ik dat noem, lag op de loer. Een dagboek is interessant voor mezelf, maar wat maakt het verhaal ook interessant voor lezers die niets met adoptie of zelfs met het moederschap hebben?

Een verhaal over persoonlijke ontwikkeling

De adoptie stond symbool voor iets veel groters. Een verhaal over mijn persoonlijke ontwikkeling. Over perfectie, frustratie en loslaten. Iets dat waarschijnlijk herkenbaar is voor velen. Ik hing mijn verhaal op aan die diepere lijn. En ik speelde met de chronologie. Het werd immers geen reisdagboek. Ik clusterde de hoofdstukken naar thema’s in plaats van een tijdspad.

Creatieve details geven je verhaal smaak. Maar voordat je je verliest in alle fantastische ideeën die aan je schrijversbrein ontspruiten; leg eerst de basis neer. Wat is je verhaal? Niet het onderwerp, maar het verhaal. Daar zit een verschil in. Werk van daaruit verder. Welke storytelling-elementen kun je toepassen? Veranker ze in je opbouw.

Moet ieder goed verhaal dan aan diezelfde structuur en regeltjes van storytelling voldoen? Overal dezelfde mal overheen? Gelukkig niet, zeg! Je kunt er mee spelen en experimenteren wat je wilt. Zolang de boodschap maar overkomt.

Wat zou het een verademing zijn om na de driehonderdste keer Roodkapje gewoon eens te eindigen met:

‘En hij sleurde Roodkapje aan haar manteltje het bos door. Huilend riep ze: ‘had ik maar naar mijn moeder geluisterd!’ Trots presenteerde de wolf de sappige maaltijd aan zijn hongerige vrouwtje en hun zes welpjes. Ze vulden hun maagjes en leefden nog lang en gelukkig.’

Een geloofwaardig en verfrissend einde wat mij betreft. Al vrees ik dat mijn dochter daar anders over denkt. 

Kim van Schie is journalist en een enthousiaste, gedreven en creatieve verhalenverteller. Als kind kroop ze daarvoor het liefst achter een ouderwetsche typemachine. Later gebruikte ze vooral de microfoon en camera om verhalen op te tekenen als journalist. Inmiddels is ze eigenaar van haar eigen bedrijf Storyline Media en heeft ze ook de pen weer opgepakt. Als tekstschrijver en maker van online video’s vertelt ze nu ook de verhalen van allerlei organisaties en bedrijven. Maar haar eerste boek gaat over haar eigen persoonlijke verhaal: de adoptie van haar dochter Pauline. 

Meer informatie en het bestellen van het boek? Klik hier.