Wat is ritme?
Ik lees - op proeflezen - steeds vaker de vraag 'is het ritme goed?'. Zelden kan ik een zinnig antwoord op die vraag bedenken. (Ik kan me vaak zelfs niet aan het gevoel onttrekken dat de vraagsteller er slechts mee komt omdat je nu eenmaal een vraag moet stellen.)
Ik heb lang, lang geleden eens het boekje Schrijven is Ritme gelezen. Daar is mij van bijgebleven dat er erg mooie voorbeeldfragmenten in stonden. Maar wat ritme nou precies was, wist ik toen ik het uit had nog niet.
Dus hier is mijn vraag aan alle Sollers: wat versta jij onder ritme? Wat - behalve zinslengte - maakt het ritme van een tekst? Wanneer is ritme 'goed'? En wat dat betreft: wanneer is het ritme slecht? Zou 'is het ritme effectief?' geen betere vraag zijn?
Ik ben nu heel wat jaartjes en overdenkingen verder, en ik denk er inmiddels wél een idee van te hebben. Voor mij is ritme een middel waarmee je de tekst méér kunt maken dan de primaire informatieoverdracht. Met ritme maak je een tekst meeslepend.
De bespiegelende, vragend interne monoloog waarmee je hoofdpersonage tot een langverwacht inzicht komt; de vertelvertraging waarmee je sleutelmomenten in een actiescène eruit licht; de rust van een beschrijving of de snelle opeenvolging van een rake dialoogzinnen.
Een combinatie van zinslengte en toon. De hoeveelheid (of het gebrek aan) detaillerende bijzinnen. Vraagzinnen, uitroepen. Wat nog meer?
Overigens noem ik het een 'middel', omdat ik het inzet wanneer ik het nodig heb. Ik let niet altijd op het ritme van wat ik schrijf. Soms vertrouw ik erop dat de primaire informatieoverdracht voldoende is. Of belangrijker is.
Nou jullie mening: is het raadzaam om het ritme zo nu en dan te laten voor wat het is? Of is het ritme in elke zin en elke alinea belangrijk en zou er altijd op gelet dienen te worden?
Voor mij is ritme het meegaan
Lid sinds
12 jaar 4 maandenRol
Voor mij is ritme het meegaan
De vraag is voor mij: als je
Lid sinds
13 jaar 11 maandenRol
De vraag is voor mij: als je
Ik dacht aan tekst wat vlot
Lid sinds
10 jaar 1 maandRol
Ik dacht aan tekst wat vlot
Bedacht voor het meedenken,
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Bedacht voor het meedenken,
Mijns inziens is ritme een
Lid sinds
11 jaar 2 maandenRol
Mijns inziens is ritme een
Niets meer dan dat, JP?
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Niets meer dan dat, JP?
Diana Silver schreef: Bedacht
Lid sinds
12 jaar 4 maandenRol
Diana Silver schreef:
Bedacht
Citaat: Niets meer dan dat,
Lid sinds
11 jaar 2 maandenRol
Citaat:
Niets meer dan dat,
Leestekens zijn ook
Lid sinds
13 jaar 11 maandenRol
Leestekens zijn ook
Goed uitgevoerd spoken word
Lid sinds
11 jaar 8 maandenRol
Goed uitgevoerd spoken word
De beklemtoning van woorden
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
De beklemtoning van woorden
Typisch (of niet?) dat de
Lid sinds
19 jaar 5 maandenRol
Typisch (of niet?) dat de
Ha! Ik ben nog nooit zweverig
Lid sinds
11 jaar 8 maandenRol
Ha! Ik ben nog nooit zweverig
Hoi Hay, Hay schreef: Dat je
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Hoi Hay,
Hay schreef:
Dat je
Diana Silver schreef: wat
Lid sinds
14 jaar 9 maandenRol
Diana Silver schreef:
wat
Hekate schreef: De vraag is
Lid sinds
12 jaar 4 maandenRol
Hekate schreef:
De vraag is
Diana Silver schreef: @
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
Diana Silver schreef:
@
Hay schreef: Typisch (of
Hay schreef:
Typisch (of
Leonardo Pisano schreef: M.i.
Leonardo Pisano schreef:
M.i.
En om dan weer aan te sluiten
En om dan weer aan te sluiten
Woodpecker schreef: Hilde,
Lid sinds
12 jaar 4 maandenRol
Woodpecker schreef:
Hilde,
Hilde Cornelis
Lid sinds
11 jaar 8 maandenRol
Hilde Cornelis
Tijdens mijn muziekstudie,
Lid sinds
11 jaar 8 maandenRol
Tijdens mijn muziekstudie,
**verwijderd i.v.m. dubbele
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
**verwijderd i.v.m. dubbele
de la in de kast
Lid sinds
13 jaar 6 maandenRol
de la in de kast
Als het niet al vanzelf gaat,
Lid sinds
11 jaar 8 maandenRol
Als het niet al vanzelf gaat,
Als ik schrijf vraag ik me
Lid sinds
15 jaarRol
Als ik schrijf vraag ik me
Staat het ritme gelijk aan
Lid sinds
14 jaar 6 maandenRol
Staat het ritme gelijk aan
# 13 Mirandala 'Zweverige'
Lid sinds
19 jaar 5 maandenRol
# 13 Mirandala
'Zweverige'
Pak het me nou niet af,
Lid sinds
11 jaar 8 maandenRol
Pak het me nou niet af,