Schrijf een memorabel sinterklaasgedicht in 5 stappen

Er bestaan veel websites die je kunnen helpen om een sinterklaasgedicht te schrijven: websites met voorbeeldgedichten, beginzinnen en eindzinnen, websites met rijmwoordenboeken en websites met gedichtengeneratoren.

De meeste van deze hulpsites hebben als kenmerk dat ze je helpen om vooral snel en met weinig moeite een sinterklaasgedicht te maken. Echter het gevaar is dat deze werkwijze ten koste gaat van het persoonlijke karakter van een sinterklaasgedicht.

Dat vinden wij jammer, want het persoonlijke maakt een sinterklaasgedicht juist memorabel: een gedicht dat men onthoudt. Alleen jijzelf kan dat persoonlijk element toevoegen, maar hoe doe je dat?

Hieronder laten wij zien hoe je in vijf stappen een persoonlijk en daardoor memorabel sinterklaasgedicht kunt schrijven.

STAP 1:

Maak een lijst van alles wat je weet over de persoon voor wie het gedicht is bedoeld: speciale karaktertrekken, eigenaardigheden, hobby’s, wensen, verlangens etc. Schrijf ook wat dingen op die je dit jaar of in het verleden zijn opgevallen in verband met de betreffende persoon.

STAP 2:

Kies nu een boodschap. Mogelijkheden zijn o.a.:

• Waarom juist dit cadeau of deze surprise zo geschikt is voor deze persoon.
• Bewondering uitspreken over iemands talent (bijv. schildertalent, zingen), wat iemand doet (bijv. vrijwilligerswerk, eigen bedrijf beginnen etc.) of een zeer positieve karaktereigenschap van iemand (bijv. generositeit, zorgzaamheid, creativiteit etc.).
• Iets wat de maker allang wou zeggen maar het nooit durfde zoals: ik houd van jou, ik vind je lief e.d., maar nu verwoord in een sinterklaasgedicht zodat in zekere zin anonimiteit ontstaat omdat het gedicht uit naam van de Sint is.
• Een sinterklaasgedicht is ook geschikt om bepaalde ergernissen te communiceren op een ludieke manier zodat degene die het betreft niet boos wordt maar zich wel voelt aangesproken. Dat kan vooral omdat de maker gebruikmaakt van een rolverwisseling. Hij of zij spreekt namelijk in het gedicht als Sinterklaas of Piet en kan dan in die rol meer zeggen dan hij of zij normaal doet.

STAP 3:

Maak op basis van de boodschap die je wil brengen een trefwoordenlijst door middel van vrije associatie. Wil jij bijvoorbeeld jouw bewondering laten blijken voor iemands schilderstalent, dan kan in de lijst o.a. woorden staan als: verf, kwast, talent, kleurgevoel, creativiteit, creëren, doek, schildersezel, schilderij, Picasso etc.

STAP 4:

Nu kan je eindelijk gaan dichten. Het beste is gewoon zinnen op te schrijven die rijmen en in deze fase nog niet al te kritisch naar je eigen werk te kijken. Dat komt later.  

Voor rijmwoorden kan jij je in de eerste plaats laten inspireren door de  trefwoordenlijst die je hebt gecreëerd in stap 3. Daarnaast is het geen schande om gebruik te maken van offline en online rijmwoordenboeken, maar houd er wel rekening mee, dat deze rijmwoordenboeken zijn beperkingen kennen. Laat je daarom niet volledig leiden door rijmwoordenboeken, maar verzin ook zelf rijmwoorden.

Verder is het zo, dat je op een aantal verschillende manieren kunt rijmen. De meeste sinterklaasgedichten zijn tamelijk simpel van opzet. Ze bestaan voornamelijk uit eindrijm met als rijmschema aa bb cc dd ee enz. Dit noemen wij gepaard rijm. Een sinterklaasgedicht met dit rijmschema is bijvoorbeeld:

Beste Vincent,

Voor schilderen vind jij altijd wel tijd, (a)
want jij barst van de creativiteit. (a)

Of je nu schildert een vogel, vrouw of snoek (b)
de kleuren spatten bij jou van het doek. (b)

Sint en Piet zijn altijd zeer onder de indruk (c)
van ieder door jou gemaakt schilderstuk (c)

Om jouw talent nog verder te stimuleren (d)
krijg je iets waarmee je nog meer kunt creëren. (d)

Sint & Piet

Gepaard rijm is de meest eenvoudige manier van rijmen en komt daarom het meest voor bij sinterklaasgedichten, maar het is niet verplicht. Ook rijmschema’s als abab cdcd en abba cddc zijn geschikt voor sinterklaasgedichten.

STAP 5:

Schrijven is herschrijven. Wees daarom niet tevreden met het allereerste concept van je gedicht. Laat het gedicht een nachtje rusten en kijk er opnieuw naar. Is het gedicht niet te lang? Loopt het gedicht prettig? Ga net zolang schaven aan je gedicht tot je voldoende tevreden bent.

Naast de genoemde stappen geven we je ook nog enkele tips waar je op moet letten als je een memorabel sinterklaasgedicht wilt schrijven.

TIP 1:  Begin op tijd en neem de tijd.

Een memorabel sinterklaasgedicht schrijf je niet in 5 minuten, maar daar zal je op moeten ploegen. Begin daarom ruim op tijd en neem ook voldoende tijd om een gedicht te schrijven.

TIP 2: Vermijd kermisrijm.

Met kermisrijm bedoelen wij rijmwoorden die zeer voor de hand liggen en die niets persoonlijks toevoegen aan een gedicht. Zo beginnen veel sinterklaasgedichtjes met zinnen als:

Sint heeft uren zitten denken
Wat hij Jantje toch zou schenken
Hij bleef op een leuk idee hopen
want hij wilde echt iets leuks kopen

Voor een persoonlijk sinterklaasgedicht is het beter dit soort standaardzinnetjes te vermijden.

TIP 3: Houd het kort

Herinner jij je die sinterklaasfeesten waarbij iemand een gedicht van vele kantjes moest voorlezen tot iedereen begon te gapen? Voorkom dat jouw gedicht de oorzaak is van de verveling en houd het kort. Een aardige richtlijn is om te proberen je gedicht tot maximaal 1 A4 te beperken. Dat is al vrij lang, dus korter zou nog beter zijn.

TIP 4: Let op het ritme

Omdat een sinterklaasgedicht tijdens het Sinterklaasfeest wordt voorgedragen, is het belangrijk dat een sinterklaasgedicht goed loopt. Het is daarbij belangrijk om te letten op regellengtes en metrum:

• Regellengte: Probeer ervoor te zorgen dat iedere regel ongeveer evenveel lettergrepen telt. Een regel mag gerust één of twee lettergrepen meer of minder hebben, maar zorg dat de afwijking niet te groot wordt.
• Metrum: Het metrum is de opeenvolging van beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen. Richtlijn is dat je moet proberen te voorkomen dat teveel beklemtoonde of onbeklemtoonde lettergrepen achter elkaar staan.

De ritmische pijnpunten in een gedicht kan je vaak al ontdekken door het gedicht hardop voor te dragen.

TIP 5: Wees lief

Het sinterklaasgedicht heeft altijd een liefdevolle ondertoon. Dus zelfs als er wat ergernissen in verwoord staan of kritische kanttekeningen zijn, het slot moet altijd positief zijn. Sinterklaas is tenslotte iemand die van kinderen, maar in het algemeen van mensen houdt en ook ruimhartig is. Hij vergeet en vergeeft en geeft tenslotte vanuit zijn hart.

TIP 6: Bezin eer gij begint

Soms kan het toch beter zijn om te kiezen voor een min of meer standaard sinterklaasgedicht. Bijvoorbeeld als je iemand getrokken hebt van wie je weinig weet of als de werkverhoudingen of de familieverhoudingen zo zijn, dat het misschien beter is om je wat op de vlakte te houden.

Daarnaast kost het schrijven van een goed sinterklaasgedicht veel tijd. Heb je die tijd niet en vind je een standaard sinterklaasgedicht goed genoeg, dan is de Gedichtengenerator van Sinterklaasfan.nl echt iets voor jou.

Als je van ons artikel hebt genoten, dan willen wij je vragen om je aan te melden voor onze nieuwsbrief Poëzie verrijkt het leven. Dit is een niet-commerciële nieuwsbrief over dichters, gedichten, poëzietermen en andere poëzie gerelateerde zaken.

Ten slotte wensen wij je veel succes bij het schrijven van een memorabel sinterklaasgedicht en veel plezier tijdens het Sinterklaasfeest.

Door Robin Kerkhof en Joyce Hes

Joyce Hes (1946), jurist, publicist, en onder meer humanistisch uitvaartbegeleidster schrijft al vanaf haar achtste levensjaar gedichten en heeft diverse dichtbundels op haar naam staan, waaronder ‘Kwijt’ en ‘Keek op keer’. Met haar gedichten treedt zij regelmatig op in haar woonplaats Amsterdam en daarbuiten. Als redacteur van Poezieverrijkt.nl schrijft zij ook veel over poëzie. Joyce heeft drie kinderen en één kleinkind.

Robin Kerkhof (1974) is in de eerste plaats poëzieliefhebber en pas op de tweede plaats dichter. Als hoofdredacteur van het online totaalconcept Poëzie verrijkt het leven ziet hij het als zijn missie om het leven van zoveel mogelijke mensen te verrijken met positieve poëziebeleving. Hij schrijft over dichters, gedichten en andere poëzie gerelateerde onderwerpen. In het dagelijks leven is hij via zijn bedrijf I-CoPro actief als freelance copywriter, webredacteur en SEO-specialist. Robin is getrouwd en heeft één dochter.