Er moet altijd iets getoond worden in een verhaal, daar is iedereen het wel over eens. Persoonlijk vind ik dat er veel afhangt van de schrijver (persoonlijke mening als lezer natuurlijk, zeer subjectief). Jack Vance vertelt uitgebreid over kledij, eten en omgeving (bijvoorbeeld in de Kronieken van Cadwal trilogie) en het stoort me geen seconde. Maar bij andere schrijvers vind ik dat ze het economischer doen. Beperktere omschrijving maar wel even krachtig. (Roger Zelazny, 'Het oog van Kat', mijn persoonlijke favoriet.) Andere schrijvers lees ik niet graag, omdat ik me stoor aan de buitensporige omschrijvingen die ik als zeer vervelend beschouw. Zoals Greg Bear bijvoorbeeld.

Stelling 1: lezers hebben een universe, aangeboren, biologisch systeem. Stelling 2: bij bijna elk mens werkt die universe, aangeboren, biologisch systeem op dezelfde manier daaruit maak ik op dat het universe, aangeboren, biologische systeem niet universeel is (immers, het kent uitzonderingen) of dat het bij verschillende lezers op verschillende manieren kan werken.

Waar de voorkeur van een lezer naartoe gaat is afhankelijk van biologische factoren die in ieder mens zitten, van sociale factoren (opvoeding, ouders etc.) en biologische factoren die ieder mens eigen heeft. Het kan zijn dat de ene oorzaak veel meer dan de ander de voorkeur van een lezer bepaalt, maar in principe heeft ieder mens ook een biologisch deel dat gemeenschappelijk is met andere mensen, zoals bijvoorbeeld mensen nu eenmaal mooie mensen knapper vinden dan lelijke mensen om het even cru en zwart-wit te stellen > dit is ook wetenschappelijk onderzocht, maar kent ook uitzonderingen. Zo heeft de universele lezer ook een voorkeur voor bv. spanning en conflict in een verhaal, of taal waarbij de zaken zichtbaar worden gemaakt waardoor de lezer de boel voor zich kan zien (vandaar show don't tell). Stel dat een HP op straat loopt, en je schrijft dat ie de straat over loopt. Je doet dit door show. Wanneer dit op een goede manier gebeurt zul je meer aandacht van de lezer trekken dan wanneer je geen show gebruikt. Stel dat je ook nog eens beschrijft dat er een ongeluk plaatsvindt in die straat, ipv dat de hp zomaar door de straat loopt. In principe zul je hier nog meer aandacht van de lezer wekken, want er is conflict geboren. Dit is allemaal het gevolg van het feit dat er een biologische voorkeur is voor show en conflict. En zo zijn er nog een reeks zaken die het gevolg zijn van biologische footprinting. Vandaar dat veel schrijfboeken zich focussen op conflict, allerlei spanningstechnieken etc. Dit ontkent echter niet de eigenheid van iedere lezer, zoals ieder mens ook de ene persoon knapper vindt dan de ander en iedereen op dat gebied zijn voorkeur heeft. Maar de ene zienswijze sluit de ander niet uit. Het is een combinatie van.

Wat heb jij gelezen waar je jouw stellingen uit gehaald hebt?

Alle wetenschappelijke werken over emoties en literatuur, en emoties en de lezer. Grotendeels Amerikaans, omdat ze daar veel verder zijn dan Nederland, dat achter(uit) loopt op dit vlak. De zoekfunctie van google helpt u daarbij. (Overigens dienen deze bronnen als fundering van mijn theorieboek dat ik aan het opstellen ben)

En zo zijn er nog een aantal zaken van biologische voorkeur. Daarom spreek ik altijd van ''de lezer''. Elke lezer is uniek en apart, maar heeft tegelijkertijd een aangeboren biologisch systeem dat bij bijna elk mens op dezelfde manier werkt, uitzonderingen daargelaten.

Er zit daarbij een wereld van (aantoonbaar en wetenschappelijk onderzocht biologisch) verschil tussen de introverte mens en de extraverte mens. We maken in Nederland sinds een jaar of 25 een omslag mee van introverte schrijvers naar extraverte schrijvers (want die verkopen zichzelf beter), en daardoor worden extraverte lezers meer aangesproken (de propaganda richt zich op de extraverte lezer, de extraverte lezer herkent zich beter in het werk van de extraverte schrijver). De vraag is nog steeds wat je lezersdoelgroep is, maar ook wat je zelf bent.

Waarom zou de introverte mens geen voorkeur hebben voor extraverte schrijvers? Ik zie het verband niet zo. Daarnaast denk ik dat je het nu over marketing hebt etc. Maar we trappen toch allemaal in reclame? Als een schrijver met zijn kop in de wereld draait door heeft gezeten kopen we zijn boeken, ook al is het een flutboek. Daarvoor hoef je toch niet introvert of extravert te zijn.

@Bavarios, ik weet van het verschil tussen Nature/Nurture ofwel Aanleg/Opvoeding. Ik heb dat vanuit het perspectief van de Sociolinguist bestudeerd. Maar dat was mijn punt niet. Ik viel over het feit dat je de LEZER niet als een subgroep van DE MENS wordt gezien in jouw stelling. Da's op z'n zachtst gezegd raar.

@Bavarios, ik weet van het verschil tussen Nature/Nurture ofwel Aanleg/Opvoeding. Ik heb dat vanuit het perspectief van de Sociolinguist bestudeerd. Maar dat was mijn punt niet. Ik viel over het feit dat je de LEZER niet als een subgroep van DE MENS wordt gezien in jouw stelling. Da's op z'n zachtst gezegd raar.

Wat bedoel je? Ik snap eigenlijk niet wat je bedoelt.

Nee joh. Als er één manier is om je werk te verslechteren, is het wel door iets te schrijven wat je zelf niet leuk vindt om te lezen.

Dat is nou een beroerd advies voor schrijvers die het schrijven nog onder de knie moeten krijgen.

Je haalt weer eens wat dingen door de war :-) Ik zal het nog eens duidelijk uitleggen, zodat eventuele misverstanden in elk geval bij *andere* lezers weg zijn. Ik zeg: schrijf wat je zelf leuk vindt om te lezen. Als jij geniet van de eindeloze beschrijvingen van JRR Tolkien of van Robert Jordan, dan is de kans groot dat je ook geniet van het emuleren van die stijl. Dat wil niet zeggen dat je daar in moet blijven hangen of dat je moet blijven kopiëren, maar er is niets mis met leren door emulatie van je voorbeelden. Als je namelijk er naar streeft om te schrijven wat je zelf mooi vindt, dan heb je de allerbeste motivatie om te groeien. Ik heb veel geleerd van mijn Douglas Adams fase. En van mijn Hemingway fase. En van mijn asimov fase. En Stephen King en Tolkien en Kava en Grisham en Umberto Eco en Tarentino. Al die stijlen samen hebben me gevormd en ik had plezier met het emuleren. Dat is goed om te doen. Als je daarentegen denkt 'ik zie langdradige stukken in boeken, dan moet ik dat ook maar in mijn boek zo doen' dan sla je de plank mis. Ik kan je een ding garanderen: Als jij je verveelt tijdens het schrijven van een passage, dan kun je er donder op zeggen dat de lezer zich verveelt tijdens het lezen ervan. Schrijf dus wat je zelf mooi vindt. Als je jezelf niet kan vermaken is het vermaken van anderen kansloos.

Ik zeg: schrijf wat je zelf leuk vindt om te lezen.

Volgens mij denken veel schrijvers dat dat precies is wat ze doen. Totdat een ander hen uit die droom helpt. Want het probleem bij beginnende schrijvers is dat ze hun eigen werk niet kunnen lezen. Kijk bijvoorbeeld naar de duel-discussie: jij denkt dat je een waanzinnig spannend stuk hebt geschreven, maar komt het op de lezer ook zo over? Of naar de muziekdiscussie: Als je ervan overtuigd bent een sfeervol stuk te hebben geschreven, dat recht doet aan de muziek die je toen luisterde, komt dat dan op nadere lezers (die van andere muziek houden) hetzelfde over? Door allerlei schrijftips niet alleen te lezen, maar ook op je eigen werk toe te passen, kun je je ervan bewust worden hoe de tekst op anderen overkomt. Pas als je dat kunt, kun je je eigen teksten lezen. En daarna kun je pas gaan schrijven wat je zelf wilt lezen, omdat je het dan kunt toetsen. Het is namelijk veel makkelijker om het verhaal dat in je hoofd zit te herstarten en opnieuw te beleven, dan iemand iets te laten beleven dat volledig nieuw is en waarvan niet alle beelden bekend zijn. Een schrijver heeft genoeg aan een samenvatting om het hele verhaal weer op zijn beeldvlies te kunnen krijgen. De lezer heeft wat meer context nodig om ongeveer hetzelfde te kunnen bereiken (hoewel je er wel naar moet sturen dat de lezer zijn eigen film in kan vullen). De balans vinden is best lastig. Als je alleen voor jezelf schrijft, dan kun je het inderdaad bij samenvattingen houden.

Ik zeg: schrijf wat je zelf leuk vindt om te lezen.

Volgens mij denken veel schrijvers dat dat precies is wat ze doen. Totdat een ander hen uit die droom helpt. Want het probleem bij beginnende schrijvers is dat ze hun eigen werk niet kunnen lezen.

Niemand kan zijn eigen werk objectief lezen. De enige manier om er achter te komen of je op het goede spoor zit, is om je werk door anderen te laten lezen. Schrijf eerst het verhaal zoals je dat in hoofd hebt. Vervolgens herschrijf je tot je tevreden bent over de tweede versie. Die laat je lezen. Van de reacties daarop leer je wat werkt en wat niet. En vooral: komt wat je bedoelt over op de lezer. Dat is de *enige* manier om het te leren. Maar dan zijn we al een paar stappen verder. Iedere schrijver begint met schrijven omdat hij iets heeft gelezen dat hem raakte. Dat gevoel van 'dat wil ik ook!' Het is in het begin helemaal niet relevant of dat uit de verf komt. Maak het dus nou niet ingewikkeld. Het beste advies aan iedere schrijver is: schrijf wat jij leuk zou vinden om te lezen en bouw daar op verder.

... en maak als beginner niet de fout te denken dat wat je van je eigen werk leuk vindt om te lezen ook voor anderen leuk is.

Wat je eigenlijk moet denken is: als dit het werk was van iemand anders, zou ik het dan graag lezen? Als je je fantasyverhaal dan begint met een saaie uiteenzetting waar niemand op zat te wachten, moet je toch al beseffen dat het anders moet.

Enerzijds moet een schrijver dus schrijven wat ie zelf leuk vindt. Anderzijds is dat wat ie leuk vindt niet per se leuk voor anderen. Mooie formuleringen. Bedankt voor jullie reacties.

Op het kruispunt van 'leuk voor mezelf' en 'leuk voor anderen' zitten de uitgeefbare schrijvers :-)

Iedere schrijver begint met schrijven omdat hij iets heeft gelezen dat hem raakte. Dat gevoel van 'dat wil ik ook!'

Is dat zo? Ik vind dat (te) algemeen gesteld. Bij mij gaat / ging dat in elk geval niet op. Wel een leuk onderwerp voor een nieuw topic, eventueel <- als anderen dat ook vinden. Bij de weg vraag ik me ook af wat jullie bedoelen met 'beginnende schrijvers'? Er is op het forum ook al eens gedelibereerd over 'echte schrijvers'. Mensen hebben vaak verschillende uitleg bij zulke termen.

Iedere schrijver begint met schrijven omdat hij iets heeft gelezen dat hem raakte. Dat gevoel van 'dat wil ik ook!'

Is dat zo? Ik vind dat (te) algemeen gesteld. Bij mij gaat / ging dat in elk geval niet op. Wel een leuk onderwerp voor een nieuw topic, eventueel <- als anderen dat ook vinden. Bij de weg vraag ik me ook af wat jullie bedoelen met 'beginnende schrijvers'? Er is op het forum ook al eens gedelibereerd over 'echte schrijvers'. Mensen hebben vaak verschillende uitleg bij zulke termen.

Oh? Inderdaad interessant. Maar hoe kan je nou willen schrijven als je niet iets hebt gelezen wat je de aanzet gaf? Dat snap ik echt oprecht niet. Da's zoiets als zeggen dat je wil zingen zonder ooit iemand te horen zingen die jou raakte.

Oh? Inderdaad interessant. Maar hoe kan je nou willen schrijven als je niet iets hebt gelezen wat je de aanzet gaf? Dat snap ik echt oprecht niet. Da's zoiets als zeggen dat je wil zingen zonder ooit iemand te horen zingen die jou raakte.

Ik dacht niet "dat kan ik ook!", nooit "dat wil ik ook!" Ik dacht: "Dat kan ik veel beter!!!" Met beginnende schrijvers bedoel ik schrijvers die nooit iets hebben gepubliceerd zonder tussenkomst van redacteur en/of uitgever, dan wel schrijvers die nooit iets hebben laten beoordelen via een cursus. En dus vrij blanco staan in hoe anderen-die-het-kunnen-weten over hun werk denken.

Oh? Inderdaad interessant. Maar hoe kan je nou willen schrijven als je niet iets hebt gelezen wat je de aanzet gaf? Dat snap ik echt oprecht niet. Da's zoiets als zeggen dat je wil zingen zonder ooit iemand te horen zingen die jou raakte.

Ik dacht niet "dat kan ik ook!", nooit "dat wil ik ook!" Ik dacht: "Dat kan ik veel beter!!!"

Ik dacht: ik bepaal zelf wat ik schrijf. En publiekelijk maak.

Met beginnende schrijvers bedoel ik schrijvers die nooit iets hebben gepubliceerd zonder tussenkomst van redacteur en/of uitgever, dan wel schrijvers die nooit iets hebben laten beoordelen via een cursus. En dus vrij blanco staan in hoe anderen-die-het-kunnen-weten over hun werk denken.

Oké.