Acht basisregels voor een bestseller plot

Iedere schrijver droomt ervan om een plot te bedenken die je verzekert van een bestseller. Als je enkele basisregels voor het verzinnen van de plot hanteert, ben je al een stap dichter bij publicatie.

1. Beschouw de plot als een avontuur

De plot is niet simpelweg het verloop van een verhaal. Het is een avontuurlijk fragment uit het leven van het hoofdpersonage, een reis van A naar B waarin de persoon levensveranderende situaties doormaakt. De plot bestaat uit keuzes van fragmenten die de schrijver maakt om aan de lezer te tonen. In die zin moet elk fragment dus noodzakelijk zijn in het verhaal.

2. De plot moet bij de hoofdpersonage passen

En vice versa. Je zet natuurlijk niet een enthousiaste en extraverte jongen in een droevig verhaal over de dood van een familielid, om maar een oppervlakkig voorbeeld te geven. Tenzij je weldegelijk een uitstekend plot hebt. Vorm het juiste personage bij de juiste plot. Forceer de twee niet om samen te werken, maar laat ze beide beïnvloed raken door elkaar.

3. De plot bestaat uit een aaneenschakeling van conflicten

Het woord ‘conflict’ zal bij de meeste schrijvers in het geheugen gegrift staan. Mensen lezen om iets mee te maken, om spanning en sensatie, dus een scène zonder conflict is ronduit saai. Zorg er daarom voor dat elke scène een conflict bevat, hoe klein of groot dan ook, dat iets verandert voor één van de personages. Doet dat het niet, laat de scène dan weg. 

4. De hoofdpersoon slaagt pas op het eind

Zoals hierboven genoemd leest iemand om spanning en conflict te ervaren. In de beste verhalen zal de hoofdpersoon dan ook niet slagen tijdens het avontuur, soms zelfs niet op het einde. Probeer de schijn van slagen te wekken bij de lezer, om die vervolgens teniet te doen door een onverwachte plottwist. Lezers zullen op het puntje van hun stoel zitten in afwachting van het echte moment van slagen.

5. De antagonist is net zo belangrijk als de hoofdpersoon

Zonder een antagonist, iemand die de hoofdpersoon dwarsboomt in zijn doel, is een hoofdpersoon niks. De antagonist is de voornaamste bron van conflict in een verhaal, omdat hij ook een doel heeft. Hierdoor komen ze pal tegenover elkaar te staan. Dit komt het beste naar voren als de antagonist gelooft dat wat hij doet goed is.

6. Lezers willen verrast worden

Naast het feit dat de lezer liever iets origineels leest, wil de lezer ook voor verrassingen komen te staan. Dit klinkt enigszins logisch, maar bedenk dat als lezers prettig verrast worden door je verhaal, ze het door zullen vertellen aan hun vrienden en kennissen. En niks is beter dan mond-tot-mondreclame.

7. Laat niks aan toeval over

Het is een algemeen bekend iets dat lezers een hekel hebben aan toeval. Ook al lijkt het nog zo realistisch dat een persoon toevallig iets meemaakt, in een boek lijkt het een gemakkelijke oplossing voor de schrijver. De lezer ziet dit en zal erop afknappen.

8. Hanteer meerdere soorten conflicten

Conflict kan zich in veel vormen uiten. Denk aan innerlijk, persoonlijk en extern conflict. Alles wat jouw personages doen heeft gevolgen die soms bijzondere situaties opleveren. Als je deze conflictvormen op een natuurlijke wijze weet te verweven in je verhaal, ben je al een heel eind op weg. 

Door: Reinoud Schaatsbergen