Over het conflict: de brandende watertoren #2

Hoe en waar vindt een schrijver goede tegenstellingen? Er zijn vijf basiselementen die als startpunt kunnen dienen.

1. dingen;
2. dieren en planten;
3. plaatsen;
4. situaties;
5. en natuurlijk mensen.

Bij deze elementen bedenkt de schrijver tegenstellingen. Hieronder per categorie enkele voorbeelden.

1. tegenstellingen in dingen kunnen abstract zijn, en concreet:
- concreet: de brandende watertoren (dus), de stilstaande klok, de beslagen spiegel
- abstract: de hemel als dak en deken, rottende liefde, het geduld van een seconde

Bedenk drie voorbeelden van tegenstellingen in concrete en abstracte dingen, en schrijf ze op.
Bedenk tevens welke rol het object zou kunnen vervullen in een verhaal. Noteer ook dit.

2. tegenstellingen in dieren en planten:
- dieren: de slimme ezel, de stille waakhond, de zwijgende nachtegaal
- planten: de fluwelen netel, de bittere aardbei, de zachte amandelpit

Bedenk drie voorbeelden van tegenstellingen in dieren en planten, en schrijf ze op.
Bedenk tevens welke rol het dier of de plant zou kunnen vervullen in een verhaal. Noteer ook dit.

3. tegenstellingen in plaatsen:
- het mes dat niet meer in het blok paste, de kerstboom aan het plafond, het kopje in de koffie

Bedenk drie voorbeelden van tegenstellingen in plaatsen, en schrijf ze op.
Bedenk tevens welke rol de plaats zou kunnen vervullen in een verhaal. Noteer ook dit.

4. tegenstellingen in situaties:
- nachtvorst in augustus, een leeg marktplein, met zijn drieën op de wip

Bedenk drie voorbeelden van tegenstellingen in situaties, en schrijf ze op.
Bedenk tevens welke rol de situatie zou kunnen vervullen in een verhaal. Noteer ook dit.

5. tegenstellingen in mensen:
- in de mens zelf: de overspelige dominee, de kalende kapper, de vierkante vrouw
- tussen mensen onderling: de slager die met een vegetariër getrouwd is, de atheïst en de evangelist die verliefd op elkaar worden, de akkerbouwer en de industrieel projectontwikkelaar

Bedenk drie voorbeelden van tegenstellingen in en tussen mensen, en schrijf ze op.
Bedenk tevens welke rol de tegenstelling in of tussen mensen zou kunnen vervullen in een verhaal. Noteer ook dit.

Schrijfopdracht

Zoek nu uit de voorbeelden, of uit de tegenstellingen die je zelf bedacht hebt, er een (of meer) uit en onderzoek of je de rol die je een tegenstelling hebt toebedacht, werkelijk in te passen is in een verhaal. Wees niet bang wanneer dit op absurdisme uitdraait, maar het is niet nodig hier bij voorbaat vanuit te gaan. Ook het reële leven is gevuld met tegenstellingen.
Schrijf nu je korte verhaal, ongeveer 1000 woorden.

Bedenk dat je de loop van het verhaal kunt leiden naar een slot dat eenheid in de tegenstellingen brengt, maar ook naar een ánder slot waarbij de tegenstellingen juist alleen maar groter worden.
Zorg voor een vlot begin, enkele goede wendingen, een sterke climax en een aannemelijk slot.

Bedenk ook een titel voor je verhaal waarin de tegenstelling meteen waarneembaar is.

Sta er bij het schrijven af en toe bij stil dat jouw lezer verwacht dat je verhaal een nieuw licht zal werpen op zijn eigen bestaan. Hij hoopt dat hij - door jouw verhaal te lezen - de wereld waarin hij leeft, beter zal begrijpen, en daardoor nader tot eenheid met zichzelf zal komen, omdat jij deskundig bent inzake tegenstellingen. Anders had je er geen verhaal over geschreven. Beloon de lezer voor zijn vertrouwen in jou. Of straf hem genadeloos af om zijn naïviteit.

Tot slot
Publiceer je verhaal in media die jou ter beschikking staan, of zend het in voor een wedstrijd. Denk ook eens aan een uitgeverij die misschien geïnteresseerd is in een goed verhaal.

Lees het eerste deel van dit artikel hier.

Het werk van Thérèse Major is gepubliceerd bij uitgeverij Querido en Nieuw Amsterdam. Ze is schrijfcoach en -docent. www.theresemajor.nl