Is het leven van een auteur van belang voor zijn werk?

Schrijvers Thomas Mallon en Adam Kirsch bespreken of kennis hebben over het leven van een auteur zijn of haar werk verdiept of juist het plezier uit het lezen haalt.

Leven van een schrijver is verdieping

‘Op zijn best kan een kritische interpretatie met behulp van biografische feiten het emotionele plezier verdiepen en onze intellectuele greep erop ook,’ zegt Mallon. ‘Daarnaast geeft het een extra, incidenteel plezier: Ah, ik weet waar dat vandaan komt!’

‘Een bekend tegenargument is dat de biografie van een schrijver de lezer afleidt van het werk. Maar kort je aandacht overbrengen van een personage naar een auteur, zorgt er niet voor dat de dramatische illusie niet meer stand kan houden, net zoals dat de problemen van een acteur buiten het scherm niets afdoen aan een film.’

Leven van schrijver is saai

‘Het leven van een romanschrijver is aanzienlijk minder interessant dan vroeger, maar wel langer. Er zijn veel minder vechtpartijen tussen rivalen en schrijvers worden minder gekweld door werkloosheid.’

‘Literaire biografieën zijn kreupel geworden door de afwezigheid van veel oude schrijfwerktuigen. Manuscripten verdwijnen nu met een klik van een muis. Je kan niet meer zien wat schrijvers regel voor regel schrijven. En de brieven die schrijvers schreven zijn grotendeels vervangen door e-mails en sms’jes die niet de moeite waard zijn om te archiveren.’

Onbekend leven versterkt werk

‘Het is poëtische rechtvaardigheid en misschien zelfs een les, dat de grootste Engelse schrijver een biografisch vraagteken is,’ stelt Kirsch. ‘Geleerden blijven boeken over het leven van Shakespeare schrijven, maar uiteindelijk komen die neer op studies van zijn werk of beschrijvingen van zijn tijd. De stukjes informatie die we van hem weten zijn gewoon te mager om hem tot leven te wekken als individu.’

‘Voor sommige mensen is dit hoogst vervelend en zij proberen het lege gat te vullen door erop aan te dringen dat Shakespeare niet Shakespeare was, maar de graaf van Oxford of iemand anders waar we meer over weten. Maar voor de meeste lezers, vermoed ik, is de onbekendheid van Shakespeare als persoon een belangrijk ingrediënt van zijn grootsheid.’

Biografie is geen roddelkrant

‘Het is belangrijk dat we de literaire biografie niet gaan gebruiken als onderwerp voor roddels (of eerbied), noch om een makkelijk moraal oordeel te vellen,’ waarschuwt Kirsch. ‘Integendeel, het is goed om het leven te gebruiken om de factoren die het werk hebben gevormd te verduidelijken – om te laten zien hoe het leven en het werk beide zijn gevormd door dezelfde set van problemen en motivaties.’

Anders reduceren we schrijvers tot beroemdheden of kennissen, en hebben we niet al meer dan genoeg van beiden?

Wat vind jij?

Is het leven van een auteur van belang voor zijn werk? Laat weten wat jij vindt op het forum.