Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

d, t of dt?

26 april 2009 - 15:06
Voor wie zich nog steeds afvraagt hoe het nou precies zit, leg ik het hier nog eens uit. Van het dt-gebeuren heb je alleen last bij werkwoorden. Maar dat hebben de meeste mensen wel door. word of wordt? Sommige werkwoorden eindigen op -den. Bijvoorbeeld vinden, worden, zenden. Bij zulke werkwoorden kun je niet gewoon horen of er een -t moet staan: word klinkt precies hetzelfde als wordt. Dus daar hebben we een trucje voor nodig. Nou, dan pakken we een werkwoord waar je wél kunt horen of je een -t schrijft of niet. En dan ga je jezelf beluisteren . Je luistert naar jezelf als je zegt: ik loop jij loopt loop jij? Tineke loopt Enzovoort. Bij lopen kun je duidelijk horen, of er aan het eind een t komt of niet. Nu neem je je probleem-werkwoord, bijvoorbeeld vind(t) of word(t). In je zin verander je word(t) in loop(t) en dan hoor je het vanzelf. Probeer maar even. Word(t) Anita morgen 25? Loop(t) Anita morgen 25?? Bij word(t) schrijf je alleen een t als je dat ook zou doen bij loopt. Je zegt hier loopt en daarom schrijf je ook wordt. gebeurd of gebeurt? We gaan nu aan de slag met werkwoorden die beginnen met ge of be of ver. Moet het zijn: gebeurt of gebeurd? Het kan allebei en de spellingcontrole haalt de fout er niet uit. Wat nu? Nu vraag je, is het: a. een gewone tegenwoordige tijd, zoals loopt, of b. een voltooid deelwoord, zoals gelopen. Opnieuw: zet er lopen voor in de plaats. Het is gisteren gebeur(d of t?) daar maak je dus van: Het is gisteren gelopen Het wordt gelopen dus het is een voltooid deelwoord. Goed. Bij een voltooid deelwoord gebruik je het voltooid deelwoord regeltje. Dat gaat zo: Je zet een -e achter het voltooid deelwoord en dan beluister je jezelf. Hoor je nu een d of een t? Gebeurde. Je hoort een d. De oplossing is dus: Het is gisteren gebeurd. Het had ook tegenwoordige tijd kunnen zijn: Dat gebeur(d of t?) mij niet. Dat loopt mij niet. Geen ge- woord dus, dwz geen voltooid deelwoord. Gewoon tegenwoordige tijd. Dan volg je dus gewoon het regeltje voor de tegenwoordige tijd. Bij gebeuren schrijf je de tegenwoordige tijd net zoals je hem zegt, net als bij lopen. De oplossing is dan dus: Dat gebeurt mij niet. In het begin zit je even te puzzelen, maar je zult zien dat het steeds sneller gaat. Ik hoop dat dit helpt.

Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 15:14
Kan iemand mij uitleggen waarom ik nu niet gewoon italics heb gekregen? Ik zie het, dank je. edit: deze ook maar even verbeterd.

26 april 2009 - 15:21
Ik doe het altijd op gevoel, die d, t of dt (en het gaat (bijna) altijd goed). Maar hierover zijn toch al veel meer topics gemaakt?

26 april 2009 - 15:23
Ik doe het altijd op gevoel, die d, t of dt (en het gaat (bijna) altijd goed). Maar hierover zijn toch al veel meer topics gemaakt?
Cursussen, scholen, lessen, onderwijzers, noem maar op, dat waren vaak mijn slechtste punten... EDIT: O, hier ging iets mis. De laatste zin moest gewoon een aanvulling op het vorige bericht zijn.

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 15:59
@MichaM: dat laat ik aan jou over ;)
Doe maar niet. Jouw manier van uitleggen is een stuk vriendelijker en blijft waarschijnlijk beter hangen bij mensen die het niet snappen dan mijn botte bijl ;)

Lid sinds

15 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 16:07
't Kofschip: als de stam van een werkwoord eindigt op één van de medeklinkers (dus niet de klinkers) van 't kofschip, dan gebruik je voor de verleden tijd en het voltooid deelwoord een t. In alle andere gevallen gebruik je een d. Bijvoorbeeld: Zij wast zich- stam is was, eindigt op s. Deze s zit in 't kofschip, dus verleden tijd is: zij waste. Voltooid deelwoord: zij heeft gewast. Hij tilt: stam is til, eindigt op l. L zit niet in 't kofschip dus verleden tijd is tilde, voltooid deelwoord getild. Deze regel geldt natuurlijk niet voor onregelmatige werkwoorden. Iemand aanvullingen? Edit: AAAHHHH help, wassen is onregelmatig.. sorry :o Ander voorbeeld: gebruiken, stam is gebruik. Eindigt op k, k zit in 't kofschip, dus verleden tijd is gebruikte, voltooid deelwoord is gebruikt.

Lid sinds

17 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 16:09
't Kofschip gaat tegenwoordig met alle nieuwe werkwoorden niet meer helemaal op. Ik heb even geen voorbeeld. (Ik pieker nog wel even door over zo'n werkwoord en kom het dan vertellen)

Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 16:27
Het kofschip is vrij ingewikkeld en niet nodig. Voor de liefhebbers komt het hier op neer: In 't kofschip zitten alle stemloze medeklinkers die we in het Nederlands kennen. Je mag er dus ook van maken: 't fokschaap. Het gaat alleen maar om de medeklinkers. En dan is het regeltje: na een stemloze medeklinker komt in de verleden tijd en bij het voltooid deelwoord een stemloze uitgang, dus t(e) Voorbeeld: gebeuren, r zit niet in 't kofschip, uitgang wordt dus: d. Gebeurd(e). Deze uitleg is voor veel mensen verwarrend omdat hij er geen rekening mee houdt dat je in de tegenwoordige tijd wel een -t kunt krijgen: het gebeurt. Hierboven heb ik het uitgelegd met zo weinig mogelijk jargon, want jargon schrikt ook veel mensen af.

Lid sinds

15 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 16:14
OUCH :D
:D foutje... 'Gewast' vond ik in eerste instantie niet eens zo gek staan... *gaat zich nu in een hoekje van de kamer staan te schamen*

Lid sinds

16 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 20:32
Met alle nieuwe (Engelse) werkwoorden gaat de regel van 't kofschip net zo goed op. Alleen kijk je dan niet naar de laatste letter van de stam, maar luister je naar de eindklank van de stam. Freelancen. Stam: freelance (zonder e krijg je problemen met de uitspraak: freelanc). Voltooid deelwoord: gefreelancet.

Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 21:05
Dank je Helga. Dus de regel is: als de stam eindigt op een stemloze klank, krijgen verleden tijd en voltooid deelwoord een stemloze uitgang, -t dus. En als de stam eindigt op een stemhebbende klank, krijgen verleden tijd en voltooid deelwoord een stemhebbende uitgang, -d dus.

Lid sinds

19 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 21:18
En voor iedereen die er na alle uitleg nog steeds moeite mee heeft, zijn er door de vereniging van dyslecten kaartjes uitgegeven ter grootte van een creditkaart waar de regels worden uitgelegd(meer spellingsregels) en waar mee je bij alle werkwoorden in elke tijd de juiste spelling kunt vinden, ook als je de regels niet kunt onthouden. O.a bij Selecxy boekwinkels te koop.

Lid sinds

17 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
26 april 2009 - 22:53
Dank jullie allemaal, ik vind het altijd weer verhelderend om even een mini-maxi-opfriscursus te krijgen. :thumbsup: :thumbsup:

Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
28 april 2009 - 12:02
@Jaqueline: dank je voor je belangstelling. Zou jij even willen kijken naar mijn uitleg? Ik ben zelf tamelijk tevreden over de uitleg van "word of wordt", maar veel minder over "gebeurt of gebeurd". Ik zal binnenkort de lay out nog eens aanpassen, dat zal al schelen. @Marja: dank je voor de aanvulling. Er zijn vast mensen die dit topic lezen en die er nut van hebben.

Lid sinds

16 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
28 april 2009 - 12:40
Zoals ik de Engelse werkwoorden op een papiertje kreeg: Pas de regels toe zoals bij het vervoegen van Nederlandse werkwoorden. Uitbreiding 't kofschip ('t fokschaap) naar 't ex-kofschip ('t sexy fokschaap). 1. Stam eindigt op medeklinker uit 't ex-kofschip --> t faxen, faxte, heeft gefaxt 2. Stam eindigt op medeklinker die NIET in 't ex-kofschip staat --> d showen, showde, heeft geshowd 3. Stam eindigt op klinker (in de uitspraak!) --> d rugbyen, rugbyde, heeft gerugbyd barbecuen, barbecuede, heeft gebarbecued Let op: toevoeging uitspraak -e Deleten (infinitief): stam is delet --> delete (uitspraak -e), in de verleden tijd deletete, voltooid deelwoord gedeletet Upgraden (infinitief): stam is upgrad --> upgrade (uitspraak -e), in de verleden tijd upgrade, voltooid deelwoord geüpgraded

Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
28 april 2009 - 14:19
Carduelis, dank je wel voor de waardevolle aanvulling. Terzijde: geüpgraded, wat een verschrikking. :crybaby: Maar als het moet, dan moet het. :thumbsup:

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
28 april 2009 - 22:16
Carduelis, dank je wel voor de waardevolle aanvulling. Terzijde: geüpgraded, wat een verschrikking. :crybaby: Maar als het moet, dan moet het. :thumbsup:
Het moet helemaal niet. Opgewaardeerd kan ook (meestal). Al die engelse woorden... bleh.

Lid sinds

16 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
28 april 2009 - 22:43
@MichaM: beetje off topic, kom jij wel eens websites tegen die in aanbouw zijn? Die waar ik op stuit, zijn allemaal onder constructie....